“Gatsby vĩ đại” là một kiệt tác của nhà văn F. Scott Fitzgerald xuất bản tháng 4/1925. Tuy nhiên, ở lần xuất bản đầu tiên, “Gatsby vĩ đại” không có được số lượng phát hành như mong muốn, sách ế ẩm trong suốt 15 năm khi Fitzgerald còn sống. “Gatsby vĩ đại” chỉ được nhìn nhận như một tiểu thuyết vĩ đại bậc nhất của văn học Mỹ, là sự đột phá về cách nhìn nhận- phản ánh xã hội Mỹ những năm sau thế chiến, khi Fitzgerald qua đời.
 |
| "Gatsby vĩ đại" tái hiện xã hội thượng lưu Mỹ những năm 1920 với tất cả sự tầm thường, giả dối đằng sau vẻ xa hoa |
“Gatsby vĩ đại” viết về chính thời kỳ sống của tác giả. Sau cú sốc và hỗn loạn của Chiến tranh thế giới lần thứ nhất, nước Mỹ bước vào thời kỳ thịnh vượng chưa từng thấy trong những năm 1920 do sự cất cánh của nền kinh tế.
Góc nhìn của nhà văn được đặt vào nhân vật Nick Carraway trong tác phẩm. Là người ngoài cuộc, là người dõi theo mọi biến cố của từng nhân vật, từng câu chuyện, Nick Carraway đưa đến cho độc giả một góc nhìn chân thực, khách quan với nhiều biến đổi.
Câu chuyện diễn tiến, thay đổi theo mối quan hệ giữa Nick Carraway và Gatsby. Ban đầu, Nick chỉ nghe nói về Gatsby với muôn vàn giai thoại qua lời kể của những nhân vật xung quanh. Nick trở thành hàng xóm của Gatsby. Nick nhìn thấy Gatsby qua màn đêm. Nick được Gatsby mời đến nhà dự tiệc. Nick dần thân thiết với Gatsby… Và cuối cùng, Nick là người bạn duy nhất còn lại trên đời của Gatsby.
 |
 |
| Câu chuyện diễn tiến theo mối quan hệ giữa Nick và Gatsby |
Những va chạm trong mối quan hệ với các nhân vật chính đã đưa Nick đi từ ngạc nhiên này đến kinh ngạc khác, để anh nhận ra đằng sau vẻ xa hoa, lộng lẫy tột cùng kia chỉ là những giả dối, lọc lừa, rỗng tuyếch.
Gatsby với mọi mưu mô, thủ đoạn để làm giàu bỗng trở nên vĩ đại trong tình yêu, vĩ đại hơn hẳn những kẻ tầm thường mưu lợi vây xung quanh, và vĩ đại một cách cô độc, lẻ loi trong xã hội thượng lưu Mỹ. Cả cuộc đời Gatsby đắm chìm trong tình yêu với Daisy. Anh cố gắng trở nên giàu có, xa hoa chỉ để có được Daisy. Anh chuyển nhà đối diện với nhà nàng qua vịnh Long Island. Đêm nào Gatsby cũng đứng lặng ngắm nhà nàng từ bên này vịnh. Anh tổ chức tiệc tùng thâu đêm suốt sáng hàng năm trời, tiếp đón nồng nhiệt những vị khách không quen chỉ để mong một lần Daisy sẽ đến.... Gatsby với mọi nỗ lực, cố gắng chỉ mong có được Daisy, nhưng chính Nick lại nhìn thấy đằng sau vẻ đẹp lộng lẫy, yêu kiều của Daisy chỉ là sự trống rỗng, vô tâm, ích kỷ... như bao kẻ giàu sang khác sống xung quanh nàng.
|
|
 |
| Đằng sau vẻ đẹp kiều diễm này chỉ là những ích kỷ, tầm thường, trống rỗng giống như bao kẻ khác đã lớn lên trong giàu sang phú quý. Như cách nói của nhà văn, họ (những người lắm tiền) chỉ quen bày ra đủ mọi rắc rối theo ý thích của mình và rồi để đấy cho kẻ khác dọn dẹp. |
Như cách Fitzgerald đã viết, “Daisy không có lỗi. Lỗi chỉ thuộc về những ảo ảnh của Gatsby. Anh đã vẽ ra quá nhiều những điều tốt đẹp mà Daisy không có...”. Để rồi cuối cùng, Gatsby đối diện với một kết cục bi thảm...
Năm 2012, đạo diễn Baz Luhrmann tái hiện lại câu chuyện vĩ đại của Fitzgerald lên màn ảnh. Bộ phim “Gatsby vĩ đại” với câu chuyện được kể lại trên nền nhạc Jazz, với những hình ảnh xa hoa tráng lệ của xã hội thượng lưu Mỹ những năm 1920 đã được chọn chiếu khai mạc LHP Cannes hồi tháng 5 vừa qua. Bộ phim hứa hẹn sẽ có những đề cử quan trọng tại lễ trao giải Oscar năm tới, trong đó sẽ có đề cử Nam diễn viên chính xuất sắc nhất cho Leonardo DiCaprio (vai Gatsby).
