Ngư dân trúng mùa cá cơm
Cá cơm trắng thường được bán phổ biến với 2 dạng cá con và cá lớn. Cá con thường được gọi là cá mờm, thân nhỏ mềm, ngọt và không hề có vị tanh. Cá mờm tươi thì toàn thân trong veo, mắt lấp lánh, khi nấu chín có màu trắng đục. Đi chợ nếu gặp bữa ngư dân trúng cá này coi như các bà nội trợ gặp may vì cá mờm rất hiếm khi có hoặc có thì cũng đã bị mua ngay trên bến cảng. Mùa hè, chỉ cần dăm lạng cá mờm, vài quả cà chua cùng ít rau thơm xào chín tới với vài cái bánh đa nướng là cả nhà đã có một bữa ngon. Cá mờm cũng có thể chế biến thành món canh mát ngày hè khi nấu với cà chua, món canh nóng thơm ngon ngày lạnh khi nấu cùng rau cải…
Cá cơm lớn tuy không ngon ngọt như cá mờm nhưng lại chế biến được nhiều món hơn. Người miền Trung quen chế biến cá cơm thành 2 món nấu phớt (đối với cá cơm tươi) và rim mặn ngọt (đối với cá cơm nướng). Cá cơm tươi làm sạch ướp gia vị, cà chua đem nấu sôi vừa chín tới, cho thêm lá hành tăm thái nhỏ là món ăn khá phổ biến của người miền biển. Theo ngư dân, cách nấu phớt vừa nhanh lại vừa giữ được đầy đủ hương vị của cá cơm nhất. Cũng có thể kho cá cơm tươi với gia vị tiêu, ớt cay (hoặc bột) và hành tăm, không bỏ nước thắng đường, kho khô. Cách này cũng giữ được độ thơm, béo tự nhiên của cá. Vào những ngày trời lạnh, nhiều người lại mê mẩn món cá cơm nướng rim mặn ngọt. Xới một bát cơm nóng, gắp vài con cá cơm đã kho khô thơm mùi mật mía, cảm nhận được sự hòa quyện của đồng ruộng và biển cả. Người kỳ công còn có thể làm món chả cá cơm bằng cách xay cá với thịt nạc, gia vị tạo nên món ăn hấp dẫn.
Cá cơm có thể chế biến được rất nhiều món ăn ngon phù hợp với khẩu vị nhiều người.
Không chỉ bán cá tươi, ngư dân ven biển còn phơi khô cá cơm để bán. Những món ăn từ cá cơm khô cũng đa dạng và là món “đưa cơm” những ngày giá lạnh. Từ cá cơm khô, các bà nội trợ thường chế biến thành cá rang tỏi ớt, cá cơm xào khế, chiên giòn trộn nước mắm. Phổ biến nhất vẫn là cá rang tỏi ớt. Cá khô sảy sạch vảy, rang giòn, phi thơm dăm nhánh tỏi cùng 1 quả ớt đập dập rồi cho cá vào xào cùng 1 ít đường và vài thìa nước mắm cá cơm. Khi tất cả gia vị quyện thấm vào từng con cá, bắc xuống rắc thêm ít hành lá là đã có một món ăn thơm ngon, đậm đà hương vị biển.
Sự giao thoa văn hóa của các vùng miền còn giúp các bà nội trợ thêm vào thực đơn của gia đình nhiều món ngon từ cá cơm tươi như chiên giòn, chiên tỏi ớt, kho cay, kho riềng, kho tiêu, bánh bèo cá cơm. Mỗi món ăn được chế biến từ cá cơm mang đến cho con người những cảm xúc riêng. Tùy vào tính chất bữa ăn, tùy khẩu vị, cá cơm sẽ được chế biến theo nhiều cách thức khác nhau. Và dù ở cách thức chế biến nào, cá cơm cũng đích thực là món ăn thơm ngon mà biển cả ban tặng cho con người.