Ngay sau khi hành lang pháp lý cho cuộc bầu cử ĐBQH khóa XVI và đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2026 – 2031 được hoàn thiện, Quốc hội đã thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia để tổ chức bầu cử ĐBQH và chỉ đạo, hướng dẫn bầu cử đại biểu HĐND. Đến ngày 9/9/2025, Ban Tổ chức Trung ương đã ban hành Hướng dẫn số 36 - HD/BTCTW về công tác nhân sự (Hướng dẫn số 36).
Theo đó, người ứng cử ĐBQH khoá XVI và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 phải bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Người ứng cử đang công tác tại cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội… phải là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tiêu biểu; có uy tín, năng lực tuyên truyền, vận động hiệu quả quần chúng nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách; có tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng...
Ngoài tiêu chuẩn chung, Hướng dẫn số 36 cũng đề cập tới tiêu chuẩn, điều kiện của người ứng cử ĐBQH hoạt động chuyên trách và người ứng cử đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách; về độ tuổi, sức khoẻ đối của người ứng cử; số lượng cấp phó các cơ quan của Quốc hội; trưởng đoàn, phó trưởng đoàn ĐBQH khoá XVI và nhân sự lãnh đạo chủ chốt HĐND, UBND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Đồng thời nhấn mạnh, trong quá trình giới thiệu nhân sự cần đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ.
Hiện tại, các nội dung được đề cập tại Hướng dẫn số 36 đang được cấp uỷ đảng, chính quyền và Uỷ ban MTTQ các cấp tại Hà Tĩnh tập trung nghiên cứu, tìm hiểu, phục vụ cho công tác lựa chọn nhân sự sắp tới.
Những ngày vừa qua, ông Lê Văn Dũng – Ủy viên BTV Đảng uỷ, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Thạch Lạc tích cực nghiên cứu các quy định, hướng dẫn của Trung ương về điều kiện, tiêu chuẩn ứng cử. Ông Dũng cho biết: “Là cơ quan chủ trì hiệp thương giới thiệu người ứng cử, chúng tôi đang rà soát kỹ 6 điều kiện chung đối với người ứng cử ĐBQH và HĐND; đồng thời xem xét tiêu chuẩn riêng của ứng cử viên ĐBQH hoạt động chuyên trách và ứng cử viên HĐND chuyên trách. Bên cạnh đó, tập trung cao các hướng dẫn, phối hợp HĐND xã để thống nhất tham mưu cho cấp uỷ lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, nhất là quy định cho phép vận dụng bố trí cán bộ có năng lực, kinh nghiệm, đáp ứng công việc nhưng còn thiếu tiêu chuẩn về trình độ lý luận chính trị, quản lý Nhà nước hoặc chức danh quy hoạch để tham gia ứng cử, nhằm đảm bảo đúng số lượng, cơ cấu theo phê duyệt”.
Trong thời gian tới, Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Thạch Lạc sẽ tổ chức hội nghị quán triệt quy định, hướng dẫn của Trung ương về công tác bầu cử. Sau khi tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo bầu cử, Ủy ban bầu cử cấp tỉnh, MTTQ xã sẽ tiếp tục triển khai công tác hiệp thương, tổ chức các hội nghị để giới thiệu người ứng cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp theo đúng quy định.
Hiện đảm nhận chức danh Phó Chủ tịch HĐND phường Vũng Áng, bà Võ Thị Như Long bày tỏ sự quan tâm: "Theo Hướng dẫn số 36, người ứng cử phó chủ tịch HĐND chuyên trách phải là cấp ủy viên, giữ chức vụ từ trưởng phòng hoặc tương đương trở lên và được quy hoạch phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND cấp xã hoặc tương đương trở lên. Thời gian tới, chúng tôi sẽ cùng các cơ quan chuyên môn tiếp tục rà soát tiêu chí, tiêu chuẩn để thực hiện đúng quy định. Đồng thời, tiếp tục chờ hướng dẫn về cơ cấu, số lượng đại biểu để có sự phân bổ một cách hợp lý dựa trên danh sách nhân sự của Ủy ban MTTQ, bảo đảm việc hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử được khách quan, dân chủ, đúng pháp luật".
Bà Long cho biết, hiện nay, sau 2 kỳ họp, hoạt động của HĐND phường đã đi vào ổn định, các đại biểu HĐND phường nhiệm kỳ mới đã bắt nhịp với hoạt động của cơ quan dân cử. Tại các kỳ họp, HĐND phường Vũng Áng đã thông qua nhiều nghị quyết mang tính quyết định tới sự phát triển của địa phương. Trong đó, tập trung cao cho việc lãnh đạo, chỉ đạo để tiếp tục vận hành có hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; đẩy mạnh cải cách hành chính; quản lý quy hoạch, tập trung quyết liệt cho công tác bồi thường GPMB... nhằm kịp thời cụ thể hoá các nhiệm vụ, giải pháp về phát triển KT-XH trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Vũng Áng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 để triển khai thực hiện.
Hiện tại, Trung ương đang tích cực ban hành các văn bản hướng dẫn để phục vụ công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử ĐBQH khoá XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Chính vì vậy, quy trình liên quan đang được Tỉnh uỷ và Đảng uỷ các xã, phường tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai.
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh Phạm Thị Thu Hà cho biết: "Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp sẽ phối hợp chặt chẽ với HĐND, UBND cùng cấp làm tốt công tác tuyên truyền để ngày bầu cử thật sự là ngày hội của toàn dân; giúp mọi cử tri hiểu rõ vai trò, vị trí của Quốc hội, HĐND và điều kiện, tiêu chuẩn của các đại biểu. Bên cạnh đó, kịp thời nắm bắt tình hình diễn biến tư tưởng, làm tốt công tác vận động trong đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân; phối hợp với các cơ quan liên quan chuẩn bị tốt công tác nhân sự thông qua các hội nghị hiệp thương và giới thiệu người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND cấp tỉnh".