Mặc dù gia đình ông Phạm Đình Toản, bà Phan Thị Quyến đã dày công khắc phục nhưng do nước mặn ngấm sâu vào lòng đất nên khu vườn chỉ trồng được những loại rau có sức chống chịu cao
Khu vườn mẫu trên 1.500m2 được đầu tư công phu của gia đình ông Phạm Đình Toản, bà Phan Thị Quyến ở thôn Trần Phú, xã Kỳ Hưng, với nhiều loại cây ăn quả và rau màu có giá trị đang cho thu nhập ổn định hàng trăm triệu đồng/năm thì cơn bão số 10 năm 2017 kèm theo triều cường gây ngập mặn làm hư hại gần 100% diện tích.
Mặc dù đã được đầu tư sửa sang, quy hoạch và trồng mới lại, nhưng hầu như các loại cây trồng đều không thể phát triển bình thường như trước. “Sau hơn 1 năm kể từ khi triều cường gây ngập mặn đến nay, nhiều loại cây gần như không tồn tại được hoặc có sống được cũng luôn bị vàng úa, xoắn lá và còi cọc. Trước đây, mặc dù vất vả nhưng chúng tôi rất hứng thú mỗi khi ra vườn; còn bây giờ vườn không còn đẹp, thu nhập cũng không đáng kể nên không mấy hào hứng nữa” - ông Phạm Đình Toản cho biết.
Cây ăn quả bị vàng úa, xoắn lá và còi cọc là hiện trạng chung trong các khu vườn xã Kỳ Hưng
Thôn Hưng Phú (Kỳ Hưng), địa phương cũng chịu nhiều thiệt hại do triều cường gây ngập mặn nặng nề, dù đã 1 năm sau bão, cây cối vẫn của các khu vườn và trên các tuyến đường thôn vẫn vàng vọt, lơ thơ. Là thôn đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu với 6 khu vườn mẫu và hơn 10 vườn hộ có thu nhập khá, nhưng từ khi bị ngập mặn đến nay, hầu hết các vườn mẫu đều bị hư hại, việc xây dựng và phát triển vườn mẫu cũng bị đình trệ.
Khu vườn mẫu của gia đình chị Nhự Thị Hạnh (thôn Hưng Phú) từng có nguồn thu nhập tốt từ rất nhiều loại rau củ quả hàng hóa, nhưng bây giờ gần như hoang hóa. Hàng chục mét tường bao bị sập, 3 sào vườn với nhiều loại cây có giá trị, đặc biệt là gần 100 gốc táo đang vào thời kỳ cho quả bị đổ gãy sau bão đến nay vẫn chưa khôi phục được.
“Cả năm nay gia đình bắt tay vào khôi phục sản xuất, nhưng do đất bị nhiễm mặn nặng nề nên gần như không có loại cây gì có thể duy trì được, trừ khoai lang. Bây giờ, vườn chủ yếu trồng khoai lang; còn lại gần nửa diện tích đang phải bỏ hoang” - chị Hạnh chia sẻ.
Vườn mẫu của chị Nhự Thị Hạnh (thôn Hưng Phú) bây giờ chỉ còn trồng được khoai lang
Ông Mai Văn Lương ở thôn Hưng Phú cho biết, nếu như không có lũ tàn phá thì gia đình ông cũng có kế hoạch xây dựng vườn mẫu. Mặc dù nằm cách khá xa bờ sông nên lũ không làm mất trắng các loại cây màu nhưng hiện vườn của ông cũng đã hoang tàn do nhiễm phèn và nhiễm mặn. “Nếu không có biện pháp gì hữu hiệu để thau chua rửa mặn thì đừng nói xây dựng vườn mẫu, mà khôi phục lại được tình trạng như vườn cũ cũng đã khó rồi” - ông Lương lo lắng bày tỏ.
Là xã đầu tiên được công nhận đạt chuẩn NTM của thị xã Kỳ Anh (cuối năm 2016), cơn bão số 10 (2017) đã làm nhiều tiêu chí của xã Kỳ Hưng có nguy cơ rớt chuẩn, trong đó tiêu chí khu dân cư NTM kiểu mẫu và vườn mẫu là nỗi lo hàng đầu. Xã có 10 vườn mẫu, nhưng các khu vườn không còn đảm bảo các tiêu chí; hàng chục vườn hộ khác có thu nhập khá cao trước đây nay cũng bị ảnh hưởng nặng nề.
Một số khu vườn đang hoang tàn do nước mặn xâm nhập
Ông Nguyễn Đình Tài - Chủ tịch UBND xã Kỳ Hưng cho biết, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Kỳ Hưng trong thời gian qua là huy động mọi nguồn lực để khôi phục lại tiêu chí vườn mẫu. Tuy nhiên, mấu chốt là cho đến nay đất đai vẫn còn nhiễm mặn. Chưa kể đến nguy cơ tái nhiễm mặn vì những đợt triều cường mới trong các mùa mưa bão tới trong khi tuyến đê Hoàng Đình - lá chắn duy nhất che chắn cho gần 100% diện tích của xã, hiện đang bị xuống cấp. Vì vậy để thực hiện được nhiệm vụ này là hết sức khó khăn.
“Hiện tại, trong lúc chờ đất đai phục hồi và tuyến đê Hoàng Đình được nâng cấp, xã đang chỉ đạo người dân duy trì phát triển kinh tế vườn bằng cách tiến hành trồng cây khoai lang và một số loại cây chịu phèn, chịu mặn… nhằm cải thiện thu nhập trước mắt” - Chủ tịch UBND xã Kỳ Hưng Nguyễn Đình Tài cho biết thêm.
