Văn hóa - Giải trí

Miền Tây thương mến…

Miền Tây thương mến…

Miền Tây thương mến…

Một đêm trời Nam xa xôi, giữa mênh mang sông nước Ninh Kiều (Cần Thơ), khi cô ca sỹ luống tuổi cất lên: “Ôi đóa hoa tím trôi liu riu, dòng sông nước chảy liu riu, anh thấy em nhỏ xíu, nhỏ xíu anh thương” rồi ca mấy câu vọng cổ phụ họa, trong lòng tôi chợt nghe rưng rưng rất lạ. Thực ra, tôi đã từng rơi nước mắt khi nghe câu hát ấy qua giọng hát trầm đục của nhạc sỹ Trần Tiến nhưng hôm nay, giữa mênh mông sông nước miền Tây, trong âm nhạc của đờn ca tài tử, cảm nhận của tôi về từ “thương” trong câu hát ấy đã mở rộng thêm rất nhiều cung bậc.

Miền Tây thương mến…

Chèo thuyền ở miệt vườn sông nước miền Tây.

Nói về tình yêu nam nữ, người miền Tây thường dùng từ thương thay vì từ yêu như một số vùng miền khác. Và, điều đó gợi cho người ta những cảm nhận về một mối quan hệ an hòa, ít sóng gió, ít thác ghềnh tựa như thổ nhưỡng của vùng đất miền Tây này vậy. Không hàm chứa ý nghĩa ban phát, không khiên cưỡng, khi một người miền Tây nói rằng thương ai đó nghĩa là họ đã dành cho đối phương tình yêu, lòng bao dung, độ lượng, sự trìu mến, thiết tha. Từ thương được nói ra khi trong lòng họ đã đủ tình, đã xác định sẽ có trách nhiệm trọn đời với người mình đem lòng yêu thương.

Miền Tây thương mến…

Nằm trên sông Cái Răng, cách thành phố Cần Thơ khoảng 6 km, chợ nổi Cái Răng là một điểm nhấn du lịch của thành phố Cần Thơ mơ mộng.

Khi dong thuyền trên sông nước mênh mang hay khi luồn mình trong những miệt vườn đầy cây trái, tôi lại thấy từ thương ấy quá đỗi mênh mông và sâu nặng. Tôi không biết, liệu rằng đã có một mối liên kết vô hình nào đó thuở xa xưa hay không mà Xứ Nghệ quê tôi cũng dùng từ thương như thế. Điều đó thể hiện rất rõ trong nhiều bài dân ca ví, giặm. Và rõ nhất là bài ví Giận thương của tác giả Nguyễn Trung Phong: “Anh cứ nhủ rằng em không thương/ Em đo lường thì rất cặn kẽ/ Chính thương anh, em bàn với mẹ/ Phải ngăn anh đi chuyến ngược Lường/ Giận thì giận mà thương thì thương/ Anh sai đường, em không chịu nổi…”.

Miền Tây thương mến…

Những cánh đồng thốt nốt ẩn hiện trải dài đến chân trời luôn là hình ảnh làm nao lòng khách du lịch khi đến với Tịnh Biên (An Giang).

Trong âm điệu ví giặm, từ “thương” tuy không trìu mến, dịu dàng như ở miền Tây Nam Bộ nhưng cái tình ẩn trong đó thì cũng sâu và rộng như thế. Có lẽ bởi vậy nên khi nghe một người miền Tây nói “thương” ai đó, một người xứ Nghệ như tôi rất dễ có những xúc cảm rưng rưng, dễ đồng điệu và tường tận về tình cảm ẩn chứa trong đó. Để càng trân trọng hơn những thương mến trong cuộc sống thường nhật.

Miền Tây thương mến…

Vùng bồn trũng thềm lục địa miền Tây Nam Bộ, từ thế kỷ XVI là nơi tiếp biến văn hóa của nhiều tộc người một cách liên tục. Sau khi những lưu dân người Việt đến khai thôn, lập ấp để tránh nạn chiến tranh phong kiến từ cuối thế kỷ XVI thì đến thế kỷ XVII, nhiều nhóm người Hoa, người Khơme, người Chăm… cũng đến và sống hiền hòa, giao thiệp thân thiện với nhau.

Miền Tây thương mến…

Chùa dơi của người Khơme (Sóc Trăng) hòa nhập trong đời sống tâm linh cùng các tộc người khác ở miền Tây. Ảnh: Anh Hoài

Trong công cuộc chinh phục thiên nhiên, mở mang điền địa, bằng tính thông minh, sáng tạo, các tộc người Việt, Hoa, Chăm, Khơme đã giao thoa văn hóa với nhau, hình thành nên tính cách văn hóa của người dân miền Tây Nam Bộ. Đó là tính sông nước, trọng nghĩa, bộc trực, bao dung, thiết thực. Đặc biệt là tính cách mở, phóng khoáng, thân thiện trong tiếp nhận văn hóa lẫn nhau.

Miền Tây thương mến…

Ở miền Tây, mỗi tộc người lại có một nét đặc trưng văn hóa khác nhau, sinh sống bằng những ngành nghề khác nhau và cũng có những sản phẩm đặc trưng khác nhau. Tuy vậy, trong quá trình tiếp biến ấy, những chiếc áo bà ba, quần lãnh Mỹ a, món phở hay rượu đế của người Việt cũng được các tộc người miền Tây ưa thích. Chiếc khăn rằn, cù nèo, cây phảng, cái cà ràng không còn là của riêng người Khơme nữa. Và những món ăn như kẹo mè láo, cải xá bấu, lạp xưởng, xá xíu, hủ tíu của người Hoa cũng được các tộc người khác ưa chuộng và có thể tự làm được. Bởi thế, người miền Tây dù thuộc tộc người nào, ở vùng nào cũng đều rất thân thiện, dễ hòa đồng.

Miền Tây thương mến…

Bánh xèo, một trong những đặc sản hấp dẫn của người dân miền Tây Nam Bộ.

Chẳng những thế mà dù ở bến Ninh Kiều thơ mộng hay trong những miệt vườn lam lũ, dù là người nghệ sỹ nổi tiếng hay là người dân bình dị, trong những khách sạn sang trọng hay quán sá tuyềnh toàng, tất cả đều rất từ tốn, hiền hậu, nhiệt tình. Đến địa điểm nào cũng có thể bắt gặp những lời mời chào sử dụng dịch vụ, mua bán đặc sản… Tuy nhiên, người miền Tây khi mời chào du khách thường nói rất nhẹ, rất dễ thương và dù bị chối từ họ cũng rất vui vẻ đón nhận. Bởi thế, du khách đều cảm thấy rất thoải mái, không bị rơi vào cảm giác bực mình, căng thẳng…

Miền Tây thương mến…

Vườn trái cây Cái Mơn – Bến Tre.

Hành trình khám phá miền Tây của chúng tôi chính thức bắt đầu bằng hoạt động tham quan chợ nổi Cái Răng (Cần Thơ). Chợ nổi ngày nay đã trở thành địa chỉ phục vụ khách du lịch. Dẫu vậy, với những cư dân miền sông nước này, tham gia buôn bán ở chợ vẫn là một tập tục sinh hoạt truyền thống. Bởi thế, họ bán hàng cho người nước ngoài hay người trong nước, trong vùng thì cũng vẫn với một thái độ, một mức giá đã định. Cô bạn cùng đoàn của tôi đã ồ lên ngạc nhiên khi hỏi mua một chục bánh mà được những mười hai cái. Khi được giải thích, đó là cách tính của người dân bản xứ, ai cũng trầm trồ về sự thật thà, chất phác của họ.

Miền Tây thương mến…

Rất đông du khách nước ngoài khám phá sông nước miền Tây Nam Việt Nam. Ảnh: Phạm Ngôn

Sự thân thiện, thuần hậu, chất phác đó còn biểu hiện trong những món ăn độc đáo của người miền Tây. Cảm giác như, người miền Tây có thể chế biến tất cả những cây trái mà họ có thành những món ăn độc đáo. Trong đó, món rau của người miền Tây là một trong những đặc điểm hấp dẫn du khách. Rau có khi là một loại hoa như điên điển, súng, lục bình, so đũa, có khi là những loài cây mọc trên sông nước như: Kèo nèo, bồn bồn, ngồng súng v.v… Mỗi loại rau đều mang trong nó những thông điệp về tập quán sinh sống từ xa xưa của người dân miền Tây và đều đem đến những hương vị cũng như cách chế biến rất lạ.

Miền Tây thương mến…

Du khách tham quan nhà công tử Bạc Liêu. Ảnh: Anh Hoài

Tôi đã nghe trong rất nhiều ca khúc về các loài hoa đặc trưng của miền Tây, cũng đã được xem rất nhiều thước phim, bức ảnh về hoạt động thu hoạch bông súng, bồn bồn, bông điên điển… của người dân miền Tây. Dù dưới hình thức nào, tôi cũng đều cảm nhận được vẻ đẹp nên thơ, hiền hòa của của con người và sông nước miền Tây. Không biết tôi có quá mơ mộng không khi cho rằng, người miền Tây đã gửi thương gửi nhớ vào trong chính những công việc thường nhật ấy. Để mỗi nhành rau, hạt lúa đều như được ủ hương, ướp vị và lưu mãi trong tâm tư du khách…

Miền Tây thương mến…

Đờn ca tài tử là một nét đặc sắc trong đời sống tinh thần của người dân miền Tây Nam Bộ, đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Nguồn ảnh: Baclieuonline

Chúng tôi chưa có cơ hội được khám phá hết những nét văn hóa độc đáo của 13 tỉnh miền Tây Nam Bộ, cũng chưa có cơ hội để hiểu thêm về tính cách của con người miền Tây. Những cảm nhận ban đầu chỉ là những nét vẽ vụng về trên bức họa phác thảo về miền Tây nhưng tôi tin đó là cơ sở vững chắc để bức họa miền Tây sẽ rõ nét hơn trong những lần trở lại trong tương lai…

Ảnh: Anh Hoài - Thanh Hải - Phạm Ngôn & từ nguồn internet

thiết kế: huy tùng

Đọc thêm

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 3 tăng gần 50% so với trước đại dịch, trong khi Thái Lan tăng trưởng chậm khiến các doanh nghiệp lữ hành lo lắng.
Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

"Mùa cau trở lại" của tác giả Sơn Trần. Với giọng kể chân thành, mộc mạc, câu chuyện không chỉ nói về mùa cau – mùa vụ gắn bó với đời sống người dân quê – mà còn thấm đẫm những tình cảm gia đình, nỗi nhớ quê hương, và tình yêu âm thầm mà sâu sắc.
Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Có những hương vị tuổi thơ chỉ cần nhắc tới thôi đã khiến lòng ta thổn thức. Trong ký ức của nhiều người, trái mít quê – mộc mạc, thơm nồng – không chỉ là món quà ngọt ngào của đất trời mà còn là biểu tượng của tình làng nghĩa xóm, đầy ắp yêu thương.
Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Sáng 6/5, Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025 đã khai mạc trọng thể tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở TP Hồ Chí Minh với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì Hòa bình thế giới và Phát triển bền vững".
Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh có nhiều đoạn tuyến băng qua đồng ruộng, đồi núi, sông suối tạo nên những cảnh đẹp hữu tình. Tuyến cao tốc được kỳ vọng tạo động lực quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư cho Hà Tĩnh.
Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Thời tiết khá tốt, nhiều sản phẩm mới hấp dẫn, giao thông thuận tiện... là những yếu tố quan trọng giúp các khu, điểm du lịch Hà Tĩnh thu hút hơn 734 nghìn lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Hà Tĩnh được thiên nhiên ban tặng cảnh quan sơn thủy hữu tình với những bãi biển cát mịn, nước trong, nhiều làng chài cổ có tuổi đời hàng ngàn năm. Về Hà Tĩnh, du khách không chỉ được đắm mình trong làn nước biển xanh trong, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn được nghe những huyền tích thú vị.
Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Duyên nợ với thi ca đã giúp thầy giáo dạy Sử sinh ra từ miền quê mặn mòi ven biển Đỉnh Bàn (TP Hà Tĩnh) đến với những vần thơ thấm đẫm phù sa quê hương. Trương Ngọc Ánh làm nhiều thơ, đủ các thể loại nhưng nhiều nhất, đặc sắc nhất vẫn là những bài thơ lục bát.
Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

50 năm sau ngày thống nhất đất nước, các thế hệ văn nghệ sỹ Hà Tĩnh đã góp phần xây dựng được một nền VHNT dày dặn. Với hàng ngàn tác phẩm trên các lĩnh vực,  phản ảnh sinh động về sự phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của Hà Tĩnh qua các giai đoạn lịch sử.
Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc đã 50 năm nhưng âm hưởng hào hùng của những ngày tháng khói lửa vẫn vẹn nguyên bởi những ca khúc đi cùng năm tháng. Lời ca tiếng hát đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, hun đúc tâm thế của cả dân tộc cùng ra trận và làm nên chiến thắng 30/4/1975.
Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Hai người bạn già ngồi bên nhau, nhấp từng ngụm trà cảm nhận vị đắng chát tan ra trong khoang miệng. Rồi chỉ còn lại vị ngọt cứ mênh mang nơi cuống họng. Ánh mắt họ hướng về phía lá cờ đỏ sao vàng treo trước cổng nhà đang tung bay trong gió…
Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tối 29/4 - rạng sáng 30/4, hàng nghìn người dân tập trung trên các tuyến đường trung tâm TP.HCM để chờ xem Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Tối 28/4, 10.500 drone lần lượt thắp sáng bầu trời TP.HCM trong khoảng 7 phút, chào mừng 50 năm thống nhất đất nước với hàng loạt hình ảnh biểu tượng như Bác Hồ, Dinh Độc Lập...
Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Đây là sự kiện khởi động cho mùa du lịch biển sôi động năm 2025, góp phần quảng bá vẻ đẹp nguyên sơ, hấp dẫn của vùng biển Thạch Hải (TP Hà Tĩnh) đến với du khách gần xa.
Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Bước đi trong lòng địa đạo, cô thấy tim mình rung lên trong lồng ngực. Còn người cựu chiến binh già, có biết bao hồi ức đẹp ùa về, hồi ức về một thời binh lửa...
Podcast tản văn" Về đâu tháng Tư

Podcast tản văn: Về đâu tháng Tư?

Rồi mùa hạ sẽ bước những bước chân dập dồn mạnh mẽ, cái nắng non nớt run rẩy tháng Tư sẽ thay bằng những trận nắng trập trùng tháng Năm, tháng Sáu...
Những bài ca bất tử…

Những bài ca bất tử…

Chiến tranh đã lùi xa, mảnh đất bom cày đạn xới năm xưa nay đã trở thành những địa chỉ đỏ. Bài ca bất tử về những người đã sống, chiến đấu trên quê hương Hà Tĩnh vẫn còn vang vọng mãi...