Di tích Tiên Sơn – điểm văn hoá tâm linh gắn liền với nhiều huyền tích

(Baohatinh.vn) - Cụm di tích lịch sử văn hoá Tiên Sơn ở phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) với các hạng mục cổ kính, linh thiêng gắn liền với nhiều sự tích, truyền thuyết, hội tụ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa của vùng đất “địa linh nhân kiệt”.

bqbht_br_dt-dji-0520.jpg
Cụm di tích lịch sử văn hóa Tiên Sơn được xây dựng vào khoảng đầu thế kỷ XIII, là quần thể di tích độc đáo, bao gồm: đền Tiên, chùa Tiên, đền Thánh Mẫu, đền Bà Chúa Kho và đền thờ Lục vị Thánh Tổ truyền nghề… Toàn bộ cụm di tích được toạ lạc trên diện tích khoảng 2ha của ngọn núi Tiên, với hình ngưu ngọa (trâu nằm).
bqbht_br_dt-dji-0527.jpg
Cổng Tam quan (phía trái) của cụm di tích còn được lưu giữ nguyên vẹn với nét cổ kính.
bqbht_br_dt-dsc0904.jpg
Đền Tiên toạ lạc trên đỉnh ngọn Tiên Sơn. Tương truyền nơi đây xưa kia vốn là chốn thanh bình, tĩnh lặng, những lúc trăng thanh gió mát các già tiên râu tóc bạc phơ, giáng trần để cùng thưởng trà, đánh cờ và đàm đạo. Trong một lần đánh cờ, vô tình người đời nhìn thấy, biết bị lộ nên các tiên ông bay về trời, để lại bàn cờ đá và không còn quay lại nữa. Cũng có truyền thuyết kể rằng, có người con trai lên núi Tiên hái thuốc về chữa bệnh cho cha, nhân gặp và xem tiên đánh cờ, mới chỉ xem một ván mà khi trở về thì cha đã mất và đã mãn tang. Có lẽ từ truyền thuyết mà người dân trong vùng đã xây dựng đền Tiên để thờ phụng.
bqbht_br_dt-dsc0882.jpg
Ngay phía dưới đền Tiên là chùa Tiên. Đây là ngôi chùa cổ có niên đại cùng các hạng mục tại cụm di tích Tiên Sơn. Xưa kia chùa được xây dựng khá bề thế và có đông đảo phật tử thường xuyên hương khói, lễ bái. Sau đó do chiến tranh tàn phá, người dân trong vùng đã công đức xây dựng tạm để làm nơi thờ cúng.
bqbht_br_dt-dsc0945.jpg
bqbht_br_dtt-dsc0923.jpg
Trong cụm di tích Tiên Sơn còn có đền thờ Tam tòa Thánh Mẫu, gồm: hạ điện, trung điện và thượng điện. Trong đền thờ Tam toà Thánh Mẫu được bố trí theo tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt.
bqbht_br_dt-dsc0924.jpg
Đặc biệt, hạ điện được xây dựng 3 gian, 2 mái bằng gỗ mít, chạm trổ hoa văn rồng, phượng tinh xảo.
bqbht_br_dt-c01ef62d-b62e-451a-8f01-28b0e23c22da.jpg
Sân phía trước đền thờ Tam toà Thánh Mẫu vẫn còn lưu giữ được 4 linh vật gồm: 2 voi đá và 2 ngựa đá có niên đại hàng trăm năm, được các nghệ nhân tạo tác hết sức công phu.
bqbht_br_dt-dsc0912.jpg
Nằm trong khuôn viên cụm di tích Tiên Sơn còn có đền Bà Chúa Kho. Tương truyền, Bà Chúa Kho là người có nhan sắc tuyệt trần, có công chiêu dân dựng lập làng xóm vùng Đàng Ngoài, giúp Nhân dân khai khẩn đất đai nông nghiệp vùng Hoan Châu Nghệ An thời Lý - Trần. Sau này bà trở thành một vị Hoàng hậu (tương truyền vào thời Lý), giúp nhà vua giữ gìn kho lương. Bà đã bị giặc giết trong lúc phát lương cứu giúp người dân vào ngày 12 tháng Giêng năm Đinh Tỵ (1077). Cảm kích đối với tấm lòng bao dung của bà, nhà vua đã có chiếu phong cho bà là Phúc Thần, Nhân dân nhớ ơn và lập đền thờ ở vị trí kho lương sau chùa Tiên Sơn trước kia.
bqbht_br_dt-dsc0913.jpg
Năm 2012, trong quá trình khảo sát cụm di tích Tiên Sơn, Bảo tàng Hà Tĩnh đã phát hiện vết tích tư liệu tín ngưỡng tâm linh dân gian về ngôi miếu thờ Bà Chúa Kho độc đáo. Miếu thờ Bà Chúa Kho cổ có tuổi đời hàng trăm năm mang đậm dấu ấn kiến trúc thời Lê.
bqbht_br_dt-dsc0921.jpg
Với những giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật độc đáo, năm 2012, cụm di tích lịch sử văn hóa Tiên Sơn được UBND tỉnh xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
bqbht_br_dt-t36nc.jpg
Cụm di tích lịch sử văn hoá Tiên Sơn cũng đã được Liên hiệp các hội UNESCO Việt Nam và UNESCO thế giới cấp bằng bảo trợ là địa danh có giá trị lịch sử, văn hóa và giáo dục truyền thống. Ảnh: UBND phường Trung Lương và Nhân dân tổ chức lễ tế Đức Thánh tổ nghề rèn.
VIDEO: Cụm di tích lịch sử văn hoá Tiên Sơn.

Chủ đề Điểm du lịch Hà Tĩnh

Đọc thêm

ADB mong muốn xây dựng mô hình du lịch "chữa lành" tại Hà Tĩnh

ADB mong muốn xây dựng mô hình du lịch "chữa lành" tại Hà Tĩnh

Trong xu thế ngày càng nhiều người Việt lựa chọn rời xa phố thị, tìm đến thiên nhiên và sự tĩnh lặng để chữa lành cả thể chất lẫn tinh thần, ADB định hướng phát triển du lịch "chữa lành", tận dụng lợi thế giữa rừng núi, thiên nhiên nhằm thu hút du khách trải nghiệm tại Hà Tĩnh.
Hơn 1.000 khán giả Hà Tĩnh đặt vé xem phim "Mưa đỏ"

Hơn 1.000 khán giả Hà Tĩnh đặt vé xem phim "Mưa đỏ"

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, khán giả cả nước, trong đó có Hà Tĩnh sẽ được thưởng thức bộ phim điện ảnh “Mưa Đỏ” – một khúc tráng ca về tinh thần bất khuất, khát vọng hòa bình và hòa hợp dân tộc.
Kịch bản Lễ kỷ niệm diễu binh, diễu hành sáng 2/9

Kịch bản Lễ kỷ niệm diễu binh, diễu hành sáng 2/9

Chương trình diễu binh, diễu hành sáng 2/9 gồm không quân bay chào mừng, diễu binh diễu hành các khối theo thứ tự diễu hành của các khối nghi trượng, diễu binh của các khối đi bộ, các khối Quân đội nhân dân Việt Nam trước, sau đó đến các khối quân đội nước ngoài, rồi đến khối dân quân, du kích, các khối công an. Kịch bản chương trình được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt. 
Podcast truyện ngắn: Giữa lằn ranh sinh tử

Podcast truyện ngắn: Giữa lằn ranh sinh tử

Để giữ bình yên cuộc sống, người chiến sĩ công an đều có những lần đối diện ranh giới sống - chết, giữa nhiệm vụ và tình thân. Câu chuyện của Thượng úy Trần Long là 1 trong số đó...
Đưa nghệ thuật biểu diễn tới gần hơn với công chúng Hà Tĩnh

Đưa nghệ thuật biểu diễn tới gần hơn với công chúng Hà Tĩnh

Nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân, thời gian qua, các đơn vị nghệ thuật và cơ quan liên quan ở Hà Tĩnh không ngừng tìm tòi hướng đi đưa nghệ thuật biểu diễn đến gần hơn với khán giả, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Podcast ghi chép: Vị xưa trong những món quê

Podcast ghi chép: Vị xưa trong những món quê

Dù không được bày biện cầu kỳ, chẳng mang tên gọi mỹ miều, nhưng những món ăn của Hà Tĩnh chất chứa bao ký ức ngọt ngào, thấm đẫm tình thân và gửi gắm trọn vẹn hồn cốt quê nhà...
80 năm văn chương một vùng đất

80 năm văn chương một vùng đất

Tám mươi năm qua, văn học Hà Tĩnh đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng trong dòng chảy văn chương nước nhà, xứng danh một vùng văn hóa lớn của Tổ quốc.
Podcast tản văn: Ký ức sông La

Podcast tản văn: Ký ức sông La

Với tác giả Nguyễn Bá Thuyết, sông La đã nuôi dưỡng tâm hồn và chở che suốt hành trình hơn nữa thế kỷ cuộc đời. Đó cũng là dòng ký ức được ông nâng niu lưu giữ và gửi gắm trong tản văn: Ký ức sông La
13 bãi biển "đẹp nhất thế giới" năm 2025

13 bãi biển "đẹp nhất thế giới" năm 2025

Công ty du lịch nổi tiếng thế giới Explore Worldwide xếp hạng các bãi biển ở Thái Lan, Anh và Mỹ đẹp nhất thế giới năm 2025, nhờ cảnh quan độc đáo, trải nghiệm gắn liền thiên nhiên.
Hà Tĩnh sẵn sàng tham gia Triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước

Hà Tĩnh sẵn sàng tham gia Triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước

Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, đến nay, Hà Tĩnh đã chuẩn bị các điều kiện cần thiết để cùng cả nước tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) tại Hà Nội.
Podcast truyện ngắn: Chuyện tình bên suối vắng

Podcast truyện ngắn: Chuyện tình bên suối vắng

Truyện ngắn "Chuyện tình bên suối vắng" của tác giả Lê Nguyễn là một minh chứng rõ nét cho tình yêu thời chiến, một tình yêu vừa lãng mạn, nên thơ nhưng cũng đầy bi tráng và hy sinh.
Podcast tản văn: Nhớ cơn mưa mùa cũ

Podcast tản văn: Nhớ cơn mưa mùa cũ

Tản văn "Nhớ cơn mưa mùa cũ" của tác giả Nguyễn Thị Hà sẽ đưa chúng ta về lại một miền ký ức tuổi thơ trong trẻo và hồn nhiên và cả tình yêu thương ấm áp của mẹ.
 Podcast Tản văn: Tháng Tám trên quê hương

Podcast Tản văn: Tháng Tám trên quê hương

Tháng Tám mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng của quê hương, đất nước. Giữa mênh mang đất trời, nghe như có tiếng gọi của lịch sử dân tộc vang vọng về một thời đã qua nhưng rất đỗi tự hào.
Podcast truyện ngắn: "Nơi gió khắc anh"

Podcast truyện ngắn: "Nơi gió khắc anh"

Có những nấm mồ không một dòng họ tên, chỉ có gió biển và lòng người thương nhớ. Mộ gió, nơi yên nghỉ tượng trưng của những người lính vĩnh viễn nằm lại giữa trùng khơi vì Tổ quốc.
SOOBIN và Hòa Minzy mang âm nhạc Việt thăng hoa trên sân khấu 8Wonder

SOOBIN và Hòa Minzy mang âm nhạc Việt thăng hoa trên sân khấu 8Wonder

Bên cạnh những ngôi sao đình đám toàn cầu như DJ Snake, J Balvin, The Kid LAROI hay DPR IAN, SOOBIN và Hoà Minzy – những nghệ sĩ nổi tiếng bậc nhất Vpop cũng sẽ góp mặt tại sân khấu siêu nhạc hội đẳng cấp quốc tế ngày 23/8. Sự xuất hiện của 2 nghệ sĩ hàng đầu trong nước cùng dàn sao khắp 5 châu sẽ tạo nên những màn trình diễn bùng nổ, đẳng cấp hướng tới chào mừng 80 năm Quốc khánh.