Di tích Tiên Sơn – điểm văn hoá tâm linh gắn liền với nhiều huyền tích

(Baohatinh.vn) - Cụm di tích lịch sử văn hoá Tiên Sơn ở phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) với các hạng mục cổ kính, linh thiêng gắn liền với nhiều sự tích, truyền thuyết, hội tụ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa của vùng đất “địa linh nhân kiệt”.

bqbht_br_dt-dji-0520.jpg
Cụm di tích lịch sử văn hóa Tiên Sơn được xây dựng vào khoảng đầu thế kỷ XIII, là quần thể di tích độc đáo, bao gồm: đền Tiên, chùa Tiên, đền Thánh Mẫu, đền Bà Chúa Kho và đền thờ Lục vị Thánh Tổ truyền nghề… Toàn bộ cụm di tích được toạ lạc trên diện tích khoảng 2ha của ngọn núi Tiên, với hình ngưu ngọa (trâu nằm).
bqbht_br_dt-dji-0527.jpg
Cổng Tam quan (phía trái) của cụm di tích còn được lưu giữ nguyên vẹn với nét cổ kính.
bqbht_br_dt-dsc0904.jpg
Đền Tiên toạ lạc trên đỉnh ngọn Tiên Sơn. Tương truyền nơi đây xưa kia vốn là chốn thanh bình, tĩnh lặng, những lúc trăng thanh gió mát các già tiên râu tóc bạc phơ, giáng trần để cùng thưởng trà, đánh cờ và đàm đạo. Trong một lần đánh cờ, vô tình người đời nhìn thấy, biết bị lộ nên các tiên ông bay về trời, để lại bàn cờ đá và không còn quay lại nữa. Cũng có truyền thuyết kể rằng, có người con trai lên núi Tiên hái thuốc về chữa bệnh cho cha, nhân gặp và xem tiên đánh cờ, mới chỉ xem một ván mà khi trở về thì cha đã mất và đã mãn tang. Có lẽ từ truyền thuyết mà người dân trong vùng đã xây dựng đền Tiên để thờ phụng.
bqbht_br_dt-dsc0882.jpg
Ngay phía dưới đền Tiên là chùa Tiên. Đây là ngôi chùa cổ có niên đại cùng các hạng mục tại cụm di tích Tiên Sơn. Xưa kia chùa được xây dựng khá bề thế và có đông đảo phật tử thường xuyên hương khói, lễ bái. Sau đó do chiến tranh tàn phá, người dân trong vùng đã công đức xây dựng tạm để làm nơi thờ cúng.
bqbht_br_dt-dsc0945.jpg
bqbht_br_dtt-dsc0923.jpg
Trong cụm di tích Tiên Sơn còn có đền thờ Tam tòa Thánh Mẫu, gồm: hạ điện, trung điện và thượng điện. Trong đền thờ Tam toà Thánh Mẫu được bố trí theo tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt.
bqbht_br_dt-dsc0924.jpg
Đặc biệt, hạ điện được xây dựng 3 gian, 2 mái bằng gỗ mít, chạm trổ hoa văn rồng, phượng tinh xảo.
bqbht_br_dt-c01ef62d-b62e-451a-8f01-28b0e23c22da.jpg
Sân phía trước đền thờ Tam toà Thánh Mẫu vẫn còn lưu giữ được 4 linh vật gồm: 2 voi đá và 2 ngựa đá có niên đại hàng trăm năm, được các nghệ nhân tạo tác hết sức công phu.
bqbht_br_dt-dsc0912.jpg
Nằm trong khuôn viên cụm di tích Tiên Sơn còn có đền Bà Chúa Kho. Tương truyền, Bà Chúa Kho là người có nhan sắc tuyệt trần, có công chiêu dân dựng lập làng xóm vùng Đàng Ngoài, giúp Nhân dân khai khẩn đất đai nông nghiệp vùng Hoan Châu Nghệ An thời Lý - Trần. Sau này bà trở thành một vị Hoàng hậu (tương truyền vào thời Lý), giúp nhà vua giữ gìn kho lương. Bà đã bị giặc giết trong lúc phát lương cứu giúp người dân vào ngày 12 tháng Giêng năm Đinh Tỵ (1077). Cảm kích đối với tấm lòng bao dung của bà, nhà vua đã có chiếu phong cho bà là Phúc Thần, Nhân dân nhớ ơn và lập đền thờ ở vị trí kho lương sau chùa Tiên Sơn trước kia.
bqbht_br_dt-dsc0913.jpg
Năm 2012, trong quá trình khảo sát cụm di tích Tiên Sơn, Bảo tàng Hà Tĩnh đã phát hiện vết tích tư liệu tín ngưỡng tâm linh dân gian về ngôi miếu thờ Bà Chúa Kho độc đáo. Miếu thờ Bà Chúa Kho cổ có tuổi đời hàng trăm năm mang đậm dấu ấn kiến trúc thời Lê.
bqbht_br_dt-dsc0921.jpg
Với những giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật độc đáo, năm 2012, cụm di tích lịch sử văn hóa Tiên Sơn được UBND tỉnh xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
bqbht_br_dt-t36nc.jpg
Cụm di tích lịch sử văn hoá Tiên Sơn cũng đã được Liên hiệp các hội UNESCO Việt Nam và UNESCO thế giới cấp bằng bảo trợ là địa danh có giá trị lịch sử, văn hóa và giáo dục truyền thống. Ảnh: UBND phường Trung Lương và Nhân dân tổ chức lễ tế Đức Thánh tổ nghề rèn.
VIDEO: Cụm di tích lịch sử văn hoá Tiên Sơn.

Chủ đề Điểm du lịch Hà Tĩnh

Đọc thêm

Đi tìm hương vị xưa từ những quả cọ

Đi tìm hương vị xưa từ những quả cọ

Ở nhiều vùng quê Hà Tĩnh, có những món ăn bình dị nhưng lại chứa đựng cả hương vị mùa và ký ức của bao thế hệ. Một trong số đó chính là quả cọ, được nâng niu như một “hương vị mùa đông”.
Podcast truyện ngắn: Niềm vui tuổi già

Podcast truyện ngắn: Niềm vui tuổi già

Ở tuổi xế chiều, cuộc sống có thể đổi thay, nhưng những niềm vui giản dị, những thói quen tích cực vẫn luôn là liều thuốc tinh thần, giúp ta sống vui, khỏe và có ích mỗi ngày.
Vườn cam 'như phim' ở Mộc Châu

Vườn cam 'như phim' ở Mộc Châu

Cao nguyên Mộc Châu bước vào mùa cam chín vàng rực rỡ, hương thơm đặc trưng cuốn hút. Những vườn cam vào vụ thu hoạch, trở thành điểm đến đầy sức hút đối với du khách.
Podcast truyện ngắn: Bánh ngào mật gừng

Podcast truyện ngắn: Bánh ngào mật gừng

Đông về, gió lạnh nhưng bếp lửa yêu thương luôn ấm. Câu chuyện “Bánh ngào mật gừng” là câu chuyện về tình mẹ con, về sự trưởng thành và biết nói lời cảm ơn...
Podcast tản văn: Ngọn khói chiều đông

Podcast tản văn: Ngọn khói chiều đông

Ngọn khói chiều đông không chỉ là hình ảnh của hiện tại mà còn là sợi dây nối liền quá khứ. Dù cuộc sống đã có nhiều đổi thay, nhưng ký ức về làn khói lam vẫn còn vẹn nguyên trong tâm tưởng.
Podcast Bút ký "Người hóa thành sóng"

Podcast Bút ký "Người hóa thành sóng"

Bút ký “Người hóa thành sóng”ta được nghe tiếng thì thầm của lịch sử và cảm nhận hòa bình được viết bằng nhịp sóng không bao giờ nghỉ của những người đã nằm lại nơi rừng nước mặn.
Có Vịnh Tiên, vì sao phải bay đến Dubai, Monaco, Maldives?

Có Vịnh Tiên, vì sao phải bay đến Dubai, Monaco, Maldives?

Những “kinh đô du lịch, nghỉ dưỡng” như Dubai, Monaco hay Maldives - nơi giới thượng lưu Việt mỗi năm phải chi bộn tiền để ghé thăm - sẽ trở thành lựa chọn thứ yếu khi Vịnh Tiên (Vinhomes Green Paradise) xuất hiện.
Podcast truyện ngắn: Đôi mắt thiên thần

Podcast truyện ngắn: Đôi mắt thiên thần

Khi mùa đông phủ lên vạn vật một sắc lạnh mỏng manh, đó cũng là lúc con người dễ nhận ra hơi ấm đến từ những điều nhỏ bé nhất. Đó là câu chuyện về em bé Nhi – một thiên thần nhỏ đang chống chọi với bệnh tật, nhưng lại mang trong mình một nguồn sáng kỳ diệu...
Trang nghiêm Lễ giỗ Đức thánh Hoàng Mười

Trang nghiêm Lễ giỗ Đức thánh Hoàng Mười

Lễ giỗ Đức thánh Hoàng Mười tại đền Chợ Củi (xã Nghi Xuân, Hà Tĩnh) được tổ chức trang nghiêm, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hoá đặc sắc của dân tộc.
Giao lưu văn nghệ chào mừng Quốc khánh nước bạn Lào

Giao lưu văn nghệ chào mừng Quốc khánh nước bạn Lào

Chương trình giao lưu nghệ thuật “Tình Việt - Lào” do Công ty CP Cảng Quốc tế Lào – Việt phối hợp với Trường Đại học Hà Tĩnh tổ chức nhằm tôn vinh tình hữu nghị và hợp tác chiến lược giữa 2 đất nước nhân dịp Quốc khánh CHDCND Lào.
Phan Kính - ngôi sao Bắc đẩu trời Nam

Phan Kính - ngôi sao Bắc đẩu trời Nam

Thám hoa Phan Kính, tự Dĩ Trực, hiệu Tĩnh Trai, sinh ngày 11/11 năm Ất Mùi (tức ngày 6/12/1715), tại thôn Vĩnh Gia, xã Lai Thạch, huyện La Giang (nay là xã Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh).