Ông Trần Đình Lạc tiên phong tạo dáng quả bưởi chum thành hình bình hồ lô, thỏi bạc.
Nhiều năm nay, mỗi dịp cận tết cổ truyền, chứng kiến người dân tứ xứ đưa nhiều loại quả độc, lạ về bán trên địa bàn với giá cao, ông Trần Đình Lạc (thôn 7, xã Hà Linh) luôn canh cánh trong lòng suy nghĩ “vì sao họ làm được mình không làm được?!”.
Những quả bưởi độc đáo do chính tay người dân Hà Tĩnh tạo nên hứa hẹn mang đến sản phẩm ưng ý phục vụ nhu cầu khách hàng dịp tết.
Ông Lạc chia sẻ: “Khi tìm hiểu về các loại quả có thể dùng để chưng tết, tôi nhận thấy may mắn là ở Hà Linh có giống bưởi chum cho thu hoạch vào dịp này. Vì vậy, tôi bắt tay ngay vào tìm hiểu quy trình, cách chăm sóc, tạo dáng cho bưởi”.
Quả bưởi chum ngay từ nhỏ đã được thắt dây, lắp khuôn tạo hình.
Sau nhiều ngày mày mò nghiên cứu, tháng 3/2019, ông Lạc bắt đầu thử nghiệm đầu tiên trên những quả bưởi chum trong vườn nhà. Khâu định hình quả là khâu quan trọng nhất đánh dấu sự thành công hay thất bại khi làm bưởi hồ lô.
Những quả bưởi lên dáng đầy bắt mắt.
Khi hoa kết trái từ 1,5 - 2 tháng, theo dõi quả bưởi có đường kính khoảng 5cm, ông Lạc thực hiện việc định hình cho trái bưởi bằng cách thắt vòng dây ở giữa trái, khoảng cách 1/3 từ cồi xuống để bưởi có hình dáng như mong muốn.
Khoảng 3 - 4 tuần sau khi định hình, ông vào khuôn hồ lô và chờ cho đến lúc thu hoạch.
Các khuôn này được mua sẵn, gồm 2 loại khuôn: Loại bao phủ toàn bộ và loại chỉ ôm nửa trái với các hình dáng như hồ lô, thỏi bạc, in các chữ Phúc - Lộc - Thọ - Tài...
Để bưởi tránh bị rám nắng, ông Lạc lấy bao bì che chắn cho bưởi.
“Tôi phải ghim chặt các mối khép của khuôn, xoắn dây kẽm, vì khi bưởi phát triển sẽ tạo ra sức ép có thể gây vỡ khuôn. Ngoài ra, trong quá trình chờ thu hoạch, để trái bưởi không bị rám tôi sử dụng các loại bao, bì để che nắng cho bưởi; đồng thời theo dõi quá trình phát triển để kịp thời điều chỉnh.
Lỗi thường gặp khi tạo hình là cuống không cân hoặc khuôn bị méo, lệch...” - ông Lạc chia sẻ.
Ông Trần Xuân Hùng giới thiệu cho mọi người khi có nhu cầu tìm hiểu dáng bưởi mới.
Cũng nhận thấy giá trị bưởi được tạo hình bán dịp tết lớn, anh Trần Xuân Hùng (thôn 12, xã Hà Linh) đang thử nghiệm tạo dáng bưởi chum.
Anh Hùng cho biết: “Nếu giống bưởi Phúc Trạch chỉ cho thu hoạch đến hết tháng 9, thì giống bưởi chum cho thu hoạch vào dịp tết cổ truyền.
Những năm trước đây, bưởi chum là giống quả “đặc sản” của Hà Linh đưa ra chợ tết, nhưng giá bán không cao. Trong khi đó, sau khi tạo dáng, mỗi quả bưởi đẹp có thể lên đến tiền triệu. Nếu cách làm này thành công, đây sẽ là hướng đi giúp bà con chúng tôi có thêm nguồn thu đáng giá”.
Những quả bưởi tưởng chừng như được lên khuôn sẵn nay được bàn tay người dân "biến tấu" thành hình bình hồ lô độc đáo. (Trong ảnh: Ông Trần Xuân Hùng vui mừng bên thành công của mình)
Hiện nay ông Lạc, anh Hùng đang là những người tiên phong trong tạo dáng bưởi tại Hà Tĩnh. Đặc biệt hơn, thay vì những quả bưởi hồ lô, thỏi bạc màu xanh như khách hàng thường thấy, năm nay những quả bưởi chum khi chín chuyển sang màu vàng sẽ mang đến màu sắc hồ lô, thỏi bạc lạ mắt.
Hy vọng cách làm này sớm thành công, góp phần mở hướng kinh tế cho bà con vùng núi nghèo nơi đây.