Các nhà khoa học phát hiện hố đen trong hệ nhị phân VFTS 243 cách Trái Đất 160.000 năm ánh sáng quay quanh một ngôi sao khổng lồ lớn gấp 25 lần Mặt Trời.
Mô phỏng hệ sao nhị phân VFTS 243 gồm hố đen khối lượng sao và ngôi sao xanh khổng lồ. Ảnh: ESO
Một nhóm chuyên gia quốc tế phát hiện hố đen khối lượng sao im lìm trong Đám mây Magellan Lớn, thiên hà ở cạnh dải Ngân Hà. Nhóm nghiên cứu đứng đầu là Tomer Shenar, nghiên cứu sinh ở Đại học Amsterdam, Hà Lan, nhận thấy ngôi sao dẫn tới sự ra đời của hố đen biến mất mà không có bất kỳ dấu hiệu nào của vụ nổ mạnh. Các chuyên gia cho biết đây là hố đen khối lượng sao im lìm đầu tiên được phát hiện bên ngoài dải Ngân Hà. Họ công bố kết quả nghiên cứu hôm 18/7 trên tạp chí Nature Astronomy.
Hố đen khối lượng sao hình thành khi những ngôi sao khổng lồ tiến tới cuối vòng đời và sụp đổ dưới trọng lực của chính chúng. Trong hệ nhị phân bao gồm hai ngôi sao quay tròn quanh nhau, quá trình này tạo ra một hố đen và ngôi sao đồng hành. Hố đen “im lìm” nếu không phát ra lượng bức xạ tia X cao như thông thường.
Phát hiện trên là kết quả từ 6 năm quan sát qua Kính viễn vọng rất lớn (VLT) của Đài quan sát miền nam châu Âu (ESO). Hố đen mới có khối lượng ít nhất lớn gấp 9 lần Mặt Trời và nằm trong hệ nhị phân VFTS 243 cùng với ngôi sao xanh nóng nặng gấp 25 lần Mặt Trời. Hố đen im lìm đặc biệt khó phát hiện do chúng không tương tác nhiều với môi trường xung quanh.
Để tìm ra VFTS 243, nhóm nghiên cứu kiểm tra gần 1.000 ngôi sao lớn trong khu vực tinh vân Tarantula Nebula thuộc Đám mây Magellan Lớn, tìm kiếm các ngôi sao có thể có hố đen đồng hành. Phát hiện cho phép Shenar và cộng sự hiểu hơn về quá trình kèm theo sự hình thành của hố đen. Giới thiên văn học cho rằng hố đen khối lượng sao hình thành khi lõi của một ngôi sao lớn sụp đổ, nhưng không rõ liệu sự kiện có đi kèm vụ nổ siêu tân tinh cực mạnh hay không. Ngôi sao tạo nên hố đen ở VFTS 243 dường như sụp đổ hoàn toàn mà không có dấu hiệu của vụ nổ trước đó.
Hố đen trong hệ VFTS 243 được phát hiện nhờ thiết bị Fiber Large Array Multi Element Spectrograph (FLAMES) trên kính VLT của ESO. FLAMES giúp các nhà thiên văn học quan sát hơn 100 vật thể mỗi lần, tiết kiệm đáng kể thời gian so với nghiên cứu từng vật thể. Nhóm nghiên cứu hy vọng công trình của họ sẽ mở đường cho việc phát hiện thêm nhiều hố đen khối lượng sao khác quay quanh ngôi sao lớn. Hàng nghìn hố đen như vậy được cho là tồn tại trong dải Ngân Hà và Đám mây Magellan.
Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh Hà Tĩnh lần thứ 13 có sự tham dự của 12 đề tài, góp phần thúc đẩy việc áp dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất và đời sống.
Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng năm 2025 nhằm khơi dậy tiềm năng, phát huy tư duy sáng tạo của học sinh Hà Tĩnh, xây dựng ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
Sở KH&CN Hà Tĩnh cho biết, đơn vị đang triển khai việc tuyển chọn tổ chức, cá nhân chủ trì thực hiện 10 nhiệm vụ KH&CN tỉnh năm 2025 đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Hãng AstraZeneca ngày 1/6 đã cập nhật thông tin về hiệu quả của thuốc điều trị ung thư vú Camizestrant với kết quả được đánh giá là mang tính đột phá, giúp giảm hơn 50% nguy cơ khối u phát triển.
Bộ Chỉ số đổi mới sáng tạo là bộ công cụ duy nhất đánh giá tổng thể về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo của địa phương.
Sáng 26/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Tĩnh long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm thành lập. Dự lễ kỷ niệm có Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân.
Công ty EcoPro HN của Hàn Quốc thông báo họ đã phát triển thành công chất xúc tác dạng tổ ong - một vật liệu quan trọng cho các hệ thống giảm khí nhà kínH.
Tại lễ kỷ niệm, Tỉnh ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh đã trao tặng Liên hiệp các Hội KH&KT Hà Tĩnh bức trướng với dòng chữ "Đổi mới - Sáng tạo - Phát triển".
Các nhà nghiên cứu ở Đại học Göttingen phát hiện dấu vết của vàng, ruthenium và nhiều kim loại quý đẩy từ lõi Trái Đất lên mặt đất thông qua những vụ phun trào núi lửa.
Các nhà khoa học vừa phát triển thành công một loại kính áp tròng giúp con người nhìn thấy trong bóng tối, điều tưởng chừng chỉ có trong phim khoa học viễn tưởng.
Theo ban tổ chức VinFuture, mùa giải năm 2025 không chỉ bứt phá mạnh mẽ về số lượng đề cử mà còn có sự tham gia ngày càng sâu rộng của cộng đồng khoa học quốc tế uy tín.
Hà Tĩnh đã và đang cụ thể hóa Nghị quyết 57 bằng hệ thống thể chế đồng bộ và xác định đây là cuộc cách mạng không chỉ về nhận thức, tư duy mà phải bằng hành động quyết liệt.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu các bộ, ngành gửi ý kiến bằng văn bản về đề xuất của Công ty Vinspeed đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét.
Hệ thống bẫy ảnh tự động được triển khai tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh) đã thu về những hình ảnh và video vô cùng quý giá, ghi lại sự hiện diện của các loài động vật hoang dã nguy cấp, trong đó có loài mang lớn.
Tốc độ quay của Trái Đất đang dần chậm lại qua hàng tỷ năm. Theo một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Geoscience, quá trình này có thể đã đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành lượng oxy cần thiết để duy trì sự sống trên hành tinh.
Trong chuyến bay vào không gian này, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã cung cấp 169 hạt sen giống (Nelumbo nucifera) để cùng Amanda Nguyễn thực hiện hành trình vượt ra ngoài Trái Đất.
Việc nâng cao nhận thức và giám sát thường xuyên an toàn bức xạ, hạt nhân tại cơ sở y tế, doanh nghiệp Hà Tĩnh nhằm giảm rủi ro phơi nhiễm bức xạ, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, máy tạo nhịp tim siêu nhỏ không có dây và chỉ dày 1mm, dài 3,5mm, vừa với đầu ống tiêm, được ghép nối với một miếng dán mềm trên ngực bệnh nhân.
Ngày 1/4/2025, VinBigdata (thuộc Tập đoàn Vingroup) công bố triển khai Chương trình Đào tạo Kỹ sư AI Vingroup năm 2025. Học viên sẽ được đào tạo miễn phí với sự dẫn dắt của chuyên gia đầu ngành trong nước và thế giới. Đi cùng là cơ hội phát triển nghề nghiệp tại Vingroup cùng học bổng du học trường top đầu thế giới về công nghệ.
