Bức tranh mô tả lại con đò ngày xưa đã cho Trạng nguyên Lê Đắc Toàn đi nhờ qua sông để đến lớp học
Thuở nhỏ, Lê Đắc Toàn theo học ông đồ bên làng Ngọc Sơn (nay là phường Đức Thuận, thị xã Hồng Lĩnh), để sang đó phải qua bến Đò Dè. Nhiều hôm, trời rét căm căm, không có tiền, Toàn phải cởi quần áo đùm sách vở một tay giơ cao, một tay bơi qua sông để đến lớp. Thấy thương tình, ông lái đò thường cho Toàn qua sông miễn phí.
Bia ghi công tiến sỹ Lê Đắc Toàn hiện được dựng trong nhà thờ của ông, ở xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ
Lê Đắc Toàn sau đó thi đậu vào Hội Nguyên, khoa thi Nhâm Thìn 1652, đời vua Lê Thần Tông (1649 - 1662). Ngày nhân dân làng Bình Hồ trống dong cờ mở đón Trạng Nguyên Lê Đắc Toàn về làng vinh quy bái tổ, ông tìm lại người lái đò thì người này đã đi vào thiên cổ.
Thấy vậy, Lê Đắc Toàn liền mua 5 sào ruộng cấp cho con cháu người lái đò để họ lấy hoa lợi trên mảnh đất đó mua hương hoa tế lễ ân nhân của mình.
Nhà Thờ Trạng nguyên Lê Đức Toàn hiện ở xã Yên Hồ - Đức Thọ - Hà Tĩnh
Ruộng Tiền Đò ra đời từ đó và thật độc đáo, giàu ý nghĩa. Cùng với Dăm Bút - Dăm Nghiên, Dăm Lành - Dăm Ác, Dăm Đục - Cồn Trong, Ruộng Tiền Đò trở thành biểu tượng cho tinh thần hiếu học và sống có nghĩa tình của người dân Yên Hồ, Đức Thọ.