Thủy triều đỏ là gì?

Bộ Tài nguyên Môi trường hôm nay công bố độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển; và hiện tượng thủy triều đỏ là nguyên nhân cá chết hàng loạt ở dải ven biển miền Trung.

Thủy triều đỏ là tên gọi chung cho những đợt bùng phát tảo biển nở hoa. Hiện tượng này xảy ra khi tảo ở cửa sông, biển, hoặc nước ngọt tích tụ nhanh chóng trong nước, thường khiến mặt nước đục hoặc chuyển màu, có thể tím, hồng, xanh hoặc đỏ. Thủy triều đỏ không liên quan đến chuyển động của thủy triều.

Một số thủy triều đỏ sản xuất các độc tố tự nhiên, làm suy giảm oxy và các tác hại khác. Các nhà khoa học gọi đây là "hiện tượng tảo nở hoa độc hại" (HAB). Tác hại dễ thấy nhất của HAB là động vật sống ở biển hay các loài cá, giáp xác, thân mềm sống ở ven biển và các sinh vật khác chết hàng loạt.

Thủy triều đỏ cũng là có khả năng gây hại cho sức khỏe con người, nếu ăn sinh vật bị nhiễm độc tố. Karenia brevis, loại tỏa thường gặp ở vịnh Mexico, khi nở hoa có thể gây dị ứng mắt và ảnh hưởng đường hô hấp như ho, hắt hơi, chảy nước mắt với cư dân ven biển. Những người bị bệnh hô hấp nặng hay kéo dài, như bệnh phổi mãn tính hoặc bệnh hen suyễn, có thể bị ảnh hưởng mạnh.

Thực tế, không phải đợt bùng phát tảo biển nở hoa nào cũng có hại. Chúng có thể có lợi vì là thức ăn cho động vật trong đại dương.

Theo một cuốn sách do ông Kin-chung Ho, Đại học Mở Hong Kong viết về thủy triều đỏ, sự xuất hiện của thủy triều đỏ ở một số địa điểm dường như là hoàn toàn tự nhiên, do sự chuyển động của các dòng hải lưu nhất định. Tuy nhiên, cũng có thể do việc gia tăng chất dinh dưỡng từ các hoạt động của con người, chẳng hạn như việc gia tăng nitrat và phốt phát trong nước do hoạt động nông nghiệp. Một số lần thủy triều đỏ xảy ra ở Thái Bình Dương có liên quan đến các dao động khí hậu có quy mô lớn, chẳng hạn như El Nino. Ô nhiễm nguồn nước ven biển và nhiệt độ nước biển gia tăng có thể là yếu tố góp phần dẫn đến thủy triều đỏ.

Một số lần thủy triều đỏ gây hại đáng chú ý có thể kể đến như năm 2013, thủy triều đỏ xảy ra tại bờ biển đảo Borneo, phần do Malaysia kiểm soát (đảo chia làm ba phần thuộc chủ quyền của ba nước Brunei, Indonesia và Malaysia). Hai người đã thiệt mạng khi ăn sinh vật biển bị nhiễm độc. Thủy triều đỏ xảy ra vào cuối năm ngoái ở Hong Kong khiến 36 tấn cá chết