Trăm năm vẫn ấm trang Kiều

(Baohatinh.vn) - Truyện Kiều - áng thơ bất hủ của dân tộc, với nhiều giá trị về nghệ thuật và tư tưởng đã ngày càng tỏa sáng. Dẫu đã hàng trăm năm trôi qua nhưng những câu Kiều vẫn còn ấm trong đời sống Nhân dân.

Trăm năm vẫn ấm trang Kiều

Hình tượng Nguyễn Du được tái hiện trong phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vừa tiến hành quay một số cảnh ở Hà Tĩnh.

Thời gian càng lùi xa, vẻ đẹp của Truyện Kiều càng hiện lên rực rỡ. Đất nước văn hiến đã sinh ra Nguyễn Du và Truyện Kiều, Truyện Kiều đã làm cho đất nước ta càng thêm văn hiến. Thông qua ngòi bút của mình, Nguyễn Du đã vẽ lại bức tranh của xã hội phong kiến lúc bấy giờ. Đọc Truyện Kiều, người ta có thể hình dung rất rõ từng mảnh đời, từng số phận và vẻ đẹp của thiên nhiên, của đất trời.

Những câu thơ lục bát thấm đẫm hồn dân tộc là những gửi gắm của thi nhân về một khát vọng sống, về tình yêu lứa đôi, về lý lưởng của cuộc sống và của hạnh phúc thông qua nhiều nhân vật mà điển hình là cuộc đời chìm nổi của nàng Kiều. Chính vì thế, trong rất nhiều hoàn cảnh của cuộc sống, người ta có thể thấy sự hiện diện của những cảnh huống trong Truyện Kiều, người ta có thể mượn Truyện Kiều để bày tỏ, để hóa giải, để gửi gắm…

Trăm năm vẫn ấm trang Kiều

Cô trò Trường THPT Nguyễn Đình Liễn tìm hiểu các giá trị của Truyện Kiều trong giờ ngoại khóa.

Có thể thấy, Truyện Kiều rất gần gũi với ca dao nên từ bao đời nay, Kiều đã đi vào lời ru của bà, của mẹ. “Sen xa hồ, sen khô hồ cạn/ Liễu xa đào, liễu ngả đào nghiêng/ Anh xa em như bến xa thuyền/ Như Thúy Kiều xa Kim Trọng, biết mấy niên cho tái hồi”; “Long lanh đáy nước in trời/ Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng”; “Thanh minh trong tiết tháng ba/ Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh/ Gần xa nô nức yến anh/ Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân”…

Trong những năm tháng chiến tranh, Truyện Kiều còn được các chiến sỹ lực lượng vũ trang mang vào chiến trận. Những câu Kiều đã có tác động không nhỏ đối với quân và dân Việt Nam. Chính Bác Hồ, trong những năm tháng ở Chiến khu Việt Bắc đã cùng cán bộ, chiến sỹ của mình lấy việc đọc Kiều để xua tan gian khổ, khó khăn trên những bước quân hành.

Như Chế Lan Viên đã viết: “Gặp Nguyễn nơi đây trên đất Quảng Bình/ Đất hỏa tuyến những chàng trai lớp bảy/ Lại ngâm Kiều sau một cuộc giao tranh/... Đêm thắng giặc Bảo Ninh, mẹ Suốt ngâm Kiều/ Mẹ dám đâu quên cái thuở khổ nghèo/... Câu thơ Nguyễn cũng góp phần đánh Mỹ/ Một mái chèo trong lửa đạn xông pha” (Gửi Kiều cho em năm đánh Mỹ).

Trăm năm vẫn ấm trang Kiều

Du khách tham quan các hiện vật về cuộc đời Đại thi hào Nguyễn Du được trưng bày tại Khi lưu niệm Nguyễn Du (Tiên Điền - Nghi Xuân - Hà Tĩnh)

Trong quá trình tồn tại cùng đời sống người dân Việt Nam hàng trăm năm qua, có thể thấy, sức ảnh hưởng lớn của Truyện Kiều đối với đời sống văn học nghệ thuật vô cùng lớn. Rất nhiều nhà văn, nhà thơ đã lấy cảm hứng từ Truyện Kiều, những nhân vật trong Truyện Kiều, từ chính cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Du để sáng tác.

Có nhiều cách cảm nhận về Nguyễn Du, về Kiều, chính vì thế, có rất nhiều tác phẩm độc đáo. Trong đó, nhiều câu thơ đầy khắc cứa, khiến độc giả nhớ mãi: “Trải qua một cuộc bể dâu/ Câu thơ còn đọng nỗi đau nhân tình/ Nổi chìm kiếp sống lênh đênh/ Tố Như ơi, lệ chảy quanh thân Kiều” (Tố Hữu); “Đêm nghe gà gáy bên sông/ Lời như sương mỏng bồng bềnh tương tư/ Dáng Kiều đâu đó hình như/ Lẫn trong tiếng pháo gầm gừ niềm tin/ Nguyễn Du hội ngộ trong tim/ Mặt trời bùng vỡ bóng đêm sáng ngời” (Lê Minh Quốc).

Cùng với việc lấy cảm hứng sáng tác từ Truyện Kiều hoặc lấy Truyện Kiều làm đề tài nghiên cứu cho sự nghiệp văn chương, nhiều tác giả còn sáng tác theo lối tập Kiều, lẩy Kiều. Bên cạnh đó, nhiều bộ phim, bức họa lấy đề tài từ Truyện Kiều cũng đã tạo được những dấu ấn nhất định trong đời sống văn hóa - văn nghệ.

Đặc biệt, trong văn nghệ dân gian cũng xuất hiện nhiều hình thức nghệ thuật liên quan đến Truyện Kiều như trò Kiều, chèo Kiều, cải lương về Kiều, tuồng Kiều… Điều đó chứng tỏ sức sống bền bỉ và sự lan tỏa những giá trị tư tưởng, nghệ thuật xuyên thời đại của Truyện Kiều trong đời sống.

Trăm năm vẫn ấm trang Kiều

Bích họa vẽ tích Truyện Kiều ở tổ dân phố Phong Giang (thị trấn Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh)

Ngày nay, cho dù cuộc sống có bộn bề, có tất bật đến đâu, cho dù có muôn vàn hình thức nghệ thuật và cả sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin với nhiều hình thức giải trí hấp dẫn thì kiệt tác Truyện Kiều và những hình thức nghệ thuật phái sinh từ Truyện Kiều vẫn được giới trẻ đón nhận và trân trọng.

Trong đời sống người dân Hà Tĩnh cũng vậy, dấu ấn của Nguyễn Du và Truyện Kiều vẫn rất đậm nét. Rất nhiều con đường, nhiều trường học trong tỉnh mang tên Đại thi hào Nguyễn Du với tất cả niềm tự hào thành kính. Nhiều câu lạc bộ trò Kiều do các nghệ nhân dân gian đảm nhận đã làm sống dậy hình thức sinh hoạt dân gian này trong đời sống hiện đại. Trong các trường học, nhiều cuộc thi tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp của Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều được tổ chức đã thu hút sự tham gia rộng rãi của các em học sinh…

Hướng tới kỷ niệm 255 năm ngày sinh, tưởng niệm 200 năm ngày mất Đại thi hào Nguyễn Du, mỗi người con Hà Tĩnh đang thắp sáng thêm niềm tự hào về ông để những trang Kiều vấn ấm mãi giữa cuộc sống hiện đại…

(Giáo viên Trường Tiểu học Nguyễn Du, TP Hà Tĩnh)

Chủ đề Sáng tác Văn học Nghệ thuật

Đọc thêm

“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

Trải dài khắp ba miền đất nước, từ những khu nghỉ dưỡng xứng tầm tinh hoa đến các thiên đường giải trí tràn đầy năng lượng, Vinpearl & VinWonders với chiến dịch “Hè rực rỡ - Vui bất ngờ” mở ra chuỗi trải nghiệm độc bản, sẵn sàng thổi bùng không khí lễ hội, vui chơi bất tận kéo dài từ Bắc tới Nam.
Podcast tản văn: Hương quê

Podcast tản văn: Hương quê

Với nhiều người, quê hương luôn là miền ký ức ngọt ngào, là nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp nhất của tuổi thơ với những ngày tháng yên bình và giản dị.
Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Hà Tĩnh là vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, trong đó có những làn điệu ví, giặm. Vậy làm gì để di sản dân ca ví, giặm trở thành sản phẩm du lịch văn hóa thu hút du khách?
Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Công việc của người giữ rừng chưa bao giờ là dễ dàng, bởi nhiều vất vả, thiếu thốn, hiểm nguy. Song với tình yêu rừng, họ đã vượt qua tất cả để góp sức bảo vệ đại ngàn.
Mưa rào mùa hạ

Podcast tản văn: Mưa rào mùa hạ

Kỷ niệm tuổi thơ luôn sâu lắng, ngọt ngào để ai đi xa cũng muốn trở về, muốn được sống lại những ngày xưa yêu dấu...
Khi di tích kết nối công nghệ

Khi di tích kết nối công nghệ

Ứng dụng công nghệ để quảng bá di tích, cách làm này tại Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du (thị trấn Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đang mở ra hướng tiếp cận mới, sinh động hơn, gần gũi hơn với du khách – đặc biệt là giới trẻ.
Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

Cổng làng Văn Xá (xã Lâm Trung Thủy, Đức Thọ, Hà Tĩnh) mới được xây dựng, song việc thể hiện tên làng và câu đối nổi bật bằng chữ Hán đã gây ra những ý kiến không đồng tình.
Thái Lan bay drone truy tìm du khách quá hạn visa

Thái Lan bay drone truy tìm du khách quá hạn visa

Trước làn sóng chỉ trích về an ninh ngày càng gia tăng, chính quyền thành phố du lịch Pattaya quyết định sử dụng công nghệ hiện đại nhằm bảo vệ du khách và người dân.
Podcast truyện ngắn: Đêm không màu

Podcast truyện ngắn: Đêm không màu

Trên đời này, duyên phận không thể cưỡng cầu. Khi hạnh phúc tan vỡ điều cần làm không phải là trốn tránh hay chìm vào nỗi đau quá khứ mà phải đối diện để tìm lại chính mình!
Sôi động các lớp năng khiếu hè

Sôi động các lớp năng khiếu hè

Nghỉ hè là khoảng thời gian được thanh, thiếu nhi mong chờ nhất sau một năm học tập. Tại Hà Tĩnh, ngay từ đầu tháng 6, các lớp năng khiếu hè đã bắt đầu hoạt động, tạo sân chơi bổ ích cho các em.
Trăn trở bảo vệ bảo vật quốc gia ở Hà Tĩnh

Trăn trở bảo vệ bảo vật quốc gia ở Hà Tĩnh

Tại nhiều địa phương Hà Tĩnh, nhiều bảo vật quý hiếm đang đối mặt với nguy cơ bị xâm hại dưới nhiều hình thức, không chỉ làm tổn hại giá trị lịch sử, văn hóa mà còn gióng lên hồi chuông cảnh báo về trách nhiệm bảo tồn di sản.
Podcast truyện ngắn: Nơi trái tim neo đậu

Podcast truyện ngắn: Nơi trái tim neo đậu

Tiếng sóng rì rào, ánh trăng vàng trải dài mặt nước. Bóng ba bố con đổ dài trên cát ướt. Bên bờ biển lặng yên, tình yêu năm xưa, sau bao thử thách, giờ hóa thành mái ấm...
Những "chuyến đi" vào ký ức lịch sử

Những "chuyến đi" vào ký ức lịch sử

Làm báo cho tôi cơ hội được lắng nghe và ghi chép lại những câu chuyện của các nhân chứng một thời đạn lửa. Đó là những mối duyên nghề kỳ lạ - mối duyên được chạm vào những con người làm nên lịch sử.