Đoàn đã trực tiếp kiểm tra nguồn nước tại công trình đầu mối hồ chứa nước Ngàn Trươi, phía sau cống xả hồ Ngàn Trươi, đập dâng Vũ Quang, hệ thống kênh dẫn nước công trình thủy lợi Ngàn Trươi, hệ thống xử lý, thoát nước thải tại Nhà máy sản xuất, chế biến gỗ MDF, HDF Thanh Thành Đạt.
Đoàn đã trực tiếp kiểm tra nguồn nước tại công trình đầu mối hồ chứa nước Ngàn Trươi...
... kiểm tra phía sau cống xả đập chính hồ Ngàn Trươi...
... và hệ thống xử lý, thoát nước thải tại Nhà máy sản xuất, chế biến gỗ MDF, HDF Thanh Thành Đạt.
Qua kiểm tra tại các vị trí: Phía sau cống xả đập chính Ngàn Trươi, đập dâng Vũ Quang, hệ thống kênh dẫn nước từ đập dâng Vũ Quang (dài hơn 16 km) cho thấy nước có màu đỏ đục bất thường và bốc mùi hôi thối nồng nặc.
Nước phía sau cống xả đập chính Ngàn Trươi...
... đập dâng Vũ Quang chuyển màu đỏ và bốc mùi hôi nồng nặc
Trước đó (từ ngày 15/5 đến nay), hiện tượng nước tại hệ thống thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang (phía sau đập chính Ngàn Trươi) bất ngờ chuyển màu đỏ đục, bốc mùi hôi thối nồng nặc.
Hiện tượng nước chuyển màu bất thường và bốc mùi hôi thối tại công trình thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang khiến chính quyền và người dân địa phương vô cùng lo lắng (ngoài phục vụ tưới sản xuất nông nghiệp công trình còn cấp nước sinh hoạt cho hơn 300 hộ dân thị trấn Vũ Quang). Nhà máy nước Vũ Quang đã phải tăng cường xử lý hóa chất để phục vụ nước sinh hoạt cho người dân.
Nước chuyển màu đỏ đục, mùi hôi thối từ đập dâng...
... kéo dài suốt tuyến kênh (dài 16 km)
Tại buổi làm việc với lãnh đạo Bộ NN&PTNT và tỉnh Hà Tĩnh, đại diện Ban quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4 – chủ đầu tư công trình đầu mối hồ chứa nước Ngàn Trươi cho biết, công trình hồ đầu mối Ngàn Trươi cơ bản hoàn thành từ tháng 2/2017 và bắt đầu tích nước, vận hành phục vụ sản xuất nông nghiệp, dân sinh, giảm lũ cho hạ du.
Đại diện Ban quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4: Ban thủy lợi 4 đã thuê đơn vị độc lập tiến hành lấy 6 mẫu nước quan trắc tại 4 điểm thuộc khu vực này. Hiện đang chờ kết quả phân tích.
Tuy nhiên, từ 15/5/2019, trên đập dâng Vũ Quang và kênh chính Ngàn Trươi có diễn biến bất thường về màu nước có màu đỏ đục. Đặc biệt, từ ngày 20/7 đến nay, hiện tượng nước đỏ đục, bốc mùi hôi thối càng đậm đặc. Tại thời điểm đó, nước trên lòng hồ Ngàn Trươi màu trong xanh bình thường.
Ngày 27/7, Ban quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4 đã thuê đơn vị độc lập tiến hành lấy 6 mẫu nước quan trắc tại 4 điểm thuộc khu vực này. Hiện đang chờ kết quả phân tích.
Theo lãnh đạo Ban quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4, việc lấy mẫu độc lập này là để đối chiếu với kết quả quan trắc của Sở TN&MT Hà Tĩnh lấy trước đó. Nếu 2 kết quả có những thông số khác nhau thì có cơ sở để đổi chiếu.
Theo Giám đốc Công ty Thanh Thành Đạt Trần Quang Luận (chủ đầu tư Nhà máy sản xuất, chế biến gỗ MDF, HDF Thanh Thành Đạt) – một trong những cơ sở sản xuất đầu nguồn Ngàn Trươi, tại thời điểm nước chuyển màu đỏ đục, mùi hôi thối (tháng 5/2019), nhà máy đang trong quá trình hiệu chỉnh, chưa vận hành sản xuất. Vì vậy, không thể nói nguyên nhân ô nhiễm nguồn nước là do hoạt động xả thải của nhà máy.
Liên quan hiện tượng nước tại đập dâng thuộc công trình thủy lợi Ngàn Trươi Cẩm Trang chuyển màu đỏ đen, bốc mùi hôi thối trong thời gian gần đây, Sở TN&MT đã nắm tình hình và lấy 5 mẫu nước tại 5 vị trí. Số liệu quan trắc 1 vài thông số có vượt, đặc biệt là thông số sắt hơi cao.
Phó Giám đốc Sở TN&MT Phan Lam Sơn: Chất lượng nước hồ Ngàn Trươi và đập dâng đang có diễn biến phức tạp (các lần lấy mẫu, kiểm tra khác nhau cho kết quả khác nhau), cả nước ở tầng mặt và tầng đáy. Việc xác định nguyên nhân gây ra ô nhiễm nước đập dâng thời gian qua rất khó khăn, khu vực đập dâng có nhiều nguồn thải đổ vào.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn và Cục trưởng Cục Xây dựng công trình (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Hải Thanh hoan nghênh UBND tỉnh Hà Tĩnh cùng Ban quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 4 thời gian qua đã phối hợp tốt trong việc kiểm tra, giám sát dự án. Đây là công trình thủy lợi đa mục tiêu có ý nghĩa quan trọng, phục vụ tưới tiêu cho hàng chục nghìn ha lúa, đất sản xuất và nuôi trồng thủy sản..
Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn: Các cơ quan chức năng cần công tâm, khách quan, trung thực, khoa học, kịp thời tìm nguyên nhân ô nhiễm nguồn nước tại công trình thủy lợi Ngàn Trươi Cẩm Trang
Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh yêu cầu các cơ quan chức năng liên quan phải nhận diện, đánh giá khách quan tác động nào làm chuyển nguồn nước trong xanh sang nâu đục kéo dài (từ 15/5 đến nay); với khối lượng lớn như vậy, tác nhân sẽ như thế nào?
“Đây là câu hỏi lớn bắt buộc phải trả lời, tập trung trả lời càng sớm càng tốt; trả lời dứt khoát, công tâm, khách quan, trung thực, đảm bảo khoa học, kịp thời” – Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh.
Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn đề nghị các cơ quan chức năng kế thừa những số liệu quan trắc đã thực hiện trước đó cùng với lấy mẫu thời điểm hôm nay tổng hợp khách quan hơn nữa. Thành lập tổ xử lý do Giám đốc Sở TN&MT làm tổ trưởng cùng với chuyên gia của Bộ NN&PTNT và các ngành, địa phương, đơn vị có liên quan. Tổng hợp toàn diện và tích hợp để tìm nguyên nhân các tác nhân gây ô nhiễm.
Việc lấy mẫu đảm bảo khách quan nhất, vị trí lấy mẫu phải thảo luận tập thể cùng chia mẫu, cùng lưu giữ mẫu... Trong thời gian 10 ngày (tính từ 28/7) phải có kết luận.