Các ghi nhận cho thấy bệnh lý tim mạch thường gặp ở người cao tuổi là xơ vữa động mạch , khiến cấu trúc mạch máu bị biến đổi, lòng mạch hẹp lại và thành mạch dày lên.
Điều này còn dẫn đến các bệnh lý như: Xơ vữa các mạch máu gây thiếu máu cơ tim; tăng huyết áp, suy tim, nhồi máu cơ tim.
Để giải thích về vấn đề này, các nhà khoa học cho rằng ở người cao tuổi có sức đề kháng giảm cùng với đó là yếu tố gây stress và dinh dưỡng không đúng sẽ đẩy nhanh nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch càng cao.
Khi hệ thống tim mạch lão hóa, các mạch máu sẽ giảm dần tính đàn hồi, gây xơ vữa mạch máu, khiến lòng mạch máu hẹp lại, tim phải hoạt động nhiều hơn để có thể cung cấp đủ máu để nuôi các tế bào, các bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là não.
Xơ vữa mạch máu khiến dòng chảy của máu tăng lên, áp lực chảy tăng lên, gây ra bệnh tăng huyết áp - một trong bệnh tim mạch ở người cao tuổi thường gặp. Khi tim phải tăng cường hoạt động, đặc biệt là tăng sức và số lần co bóp sẽ dẫn đến hậu quả cuối cùng là suy tim.
Các mạch máu bị xơ cứng và giảm dần sự đàn hồi khiến tim hoạt động nhiều hơn, tình trạng này nếu diễn ra trong thời gian dài sẽ làm tim bị dày lên, buộc lượng máu đến tim phải nhiều hơn, trong khi các mạch máu bị xơ vữa lại hẹp, sẽ dẫn đến thiếu máu cơ tim, nguy hiểm nhất là gây ra nhồi máu cơ tim.
Ở người cao tuổi mắc bệnh tim mạch có thể sẽ có biểu hiện hồi hộp, cảm giác tim đập nhanh hơn.
Dấu hiệu bệnh lý tim mạch ở người cao tuổi cần khám ngay:
- Khó thở
Tình trạng khó thở có nhiều nguyên nhân, có thể là do vận động quá sức hoặc lo lắng về vấn đề gì đó, tuy nhiên cũng có thể là do nghẽn mạch phổi do cục đông máu làm nghẽn mạch máu trong phổi hoặc đang lên cơn đau tim, trụy tim.
Khi có các biểu hiện về tim mạch người bệnh sẽ có cảm giác khó thở, do vậy cần đến cơ sở y tế để thăm khám và được tư vấn cụ thể.
- Hồi hộp, đau thắt ngực
Ở người cao tuổi mắc bệnh tim mạch có thể sẽ có biểu hiện hồi hộp, cảm giác tim đập nhanh hơn. Biểu hiện này có thể nhầm lẫn vì nhiều người cho rằng mình đang lo lắng, căng thẳng nhưng thực tế đôi khi lại là dấu hiệu của cơn đau tim, tăng huyết áp hay loạn nhịp tim…
Đối với biểu hiện đau thắt ngực cũng vậy, người bệnh có cảm giác như bị đè nặng hoặc đau nhói. Nhiều lúc có cảm giác nóng rát, tức ngực, gây cảm giác khó thở. Cơn đau thường lan tỏa xuyên qua lồng ngực ra phía sau, lên phía hai vai hoặc dọc cánh tay.
Ngoài ra, bệnh nhân thường thấy hồi hộp, hẫng, hụt hơi, mệt ở ngực kèm theo chóng mặt, hoảng hốt và những cơn đau tim nhẹ.
- Tăng huyết áp
Đây là một trong những bệnh tim mạch hay gặp ở người cao tuổi vì tăng huyết áp gây ra các biến chứng lên cơ quan đích: tim mạch, não, thận, mắt... để lại hậu quả xấu nếu không được kiểm soát và ổn định.
Do vậy, người tăng huyết áp cần khám định kỳ, uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu thấy tình trạng bất thường cũng cần nhập viện để được thăm khám và điều trị.
- Bầm tím trên da
Ở người cao tuổi có thể xuất hiện các vết bầm tím trên da, đây là có thể do va quệt nhưng da tím chậm lành có thể là dấu hiệu của bệnh liên quan tới đông máu, bệnh tiểu đường,... Bởi bình thường cơ thể khỏe mạnh, máu lưu thông tốt, da có màu hồng sờ ấm, còn nếu bầm tím lâu khỏi có thể là biểu hiện của bệnh lý tim mạch.
Người cần cao tuổi cần luyện tập theo khuyến cáo của bác sĩ để phù hợp với sức khỏe.
Cách ngăn ngừa bệnh tim mạch ở người cao tuổi:
Để ngăn ngừa bệnh tim mạch ở người cao tuổi thì ngay từ trẻ chúng ta cần có lối sống lành mạnh. Cụ thể:
- Không hút thuốc lá, thuốc lào vì chúng có khả năng làm giảm oxy trong máu và tổn thương niêm mạc của các mạch máu.
- Kiểm soát huyết áp: Việc kiểm soát huyết áp cần thực hiện thường xuyên đề phòng cao huyết áp.
- Kiểm soát đường huyết để phát hiện sớm bệnh đái tháo đường. Nếu mắc đái tháo đường, việc kiểm soát chặt chẽ lượng đường trong máu có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim.
- Cần tập luyện thể dục thể thao. Thực hiện luyện tập theo khuyến cáo của bác sĩ để phù hợp với sức khỏe, nên có thời gian tập luyện thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày và nhiều nhất các ngày trong tuần để chống lại tác nhân gây rối loạn nhịp tim.
- Kiểm soát cân nặng. Việc thực hiện chế độ ăn, chế độ luyện tập thì kiểm soát cân nặng, tránh béo phì là cần thiết. Việc duy trì một trọng lượng cân đối sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Chế độ ăn khoa học, ăn thực phẩm lành mạnh với người cao tuổi là vô cùng quan trọng. Hằng ngày nên thực hiện chế độ ăn 2 bữa/ ngày với các loại trái cây, rau và ngũ cốc - và ít cholesterol bão hòa, chất béo và natri - có thể giúp kiểm soát cân nặng, huyết áp và cholesterol.
Ngoài ra, người cao tuổi cũng cần tránh những vấn đề liên quan đến căng thẳng, nên thư giãn cơ bắp và hít thở sâu.
Khi gặp các triệu chứng như: Đau thắt ngực, rối loạn nhịp tim, huyết áp tăng hoặc giảm đột ngột,... cần nhanh chóng đưa người cao tuổi đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế có chuyên khoa tim mạch để được thăm khám và tư vấn về tình trạng sức khỏe.