Đó là kết quả giám sát việc thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011 - 2018 do Đoàn Giám sát chuyên đề HĐND tỉnh thực hiện, được báo cáo tại Kỳ họp thứ 8, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVII vào chiều 11/12.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nữ Y báo cáo tóm tắt giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011-2018 trên địa bàn tỉnh.
NTM Hà Tĩnh từng bước đi vào chiều sâu, bền vững
Triển khai Quyết định số 1620/QĐ-TTg ngày 20/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ về “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, tỉnh Hà Tĩnh đã phát động phong trào sâu rộng đến mọi địa phương, đơn vị và các tầng lớp nhân dân với nhiều hình thức phong phú, thiết thực, phù hợp với tình hình thực tiễn của từng địa phương, cơ sở.
Hà Tĩnh đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, triển khai, tổ chức thực hiện bài bản, sáng tạo, quyết liệt; làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân; ban hành nhiều cơ chế chính sách; quan tâm bố trí nguồn lực; khai thác, huy động nguồn lực xã hội; lồng ghép hợp lý các chương trình, dự án… qua đó đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đưa xây dựng nông thôn mới từng bước đi vào chiều sâu, bền vững.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nữ Y khảo sát mô hình vườn mẫu của gia đình ông Từ Ngọc Tuy ở thôn Khe Năm, xã Sơn Kim 1 (Hương Sơn).
Kết quả, cuối năm 2010 toàn tỉnh bình quân chỉ đạt 3,5 tiêu chí/xã và có đến 181 xã dưới 5 tiêu chí, không có xã trên 10 tiêu chí, thì đến 30/6/2018 đã có 123 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 53,94% số xã toàn tỉnh và 01 huyện đạt chuẩn nông thôn mới; bình quân đạt 16,1 tiêu chí/xã, không còn xã dưới 10 tiêu chí.
Dự kiến hết năm 2018 có 153 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 66,8% tổng số xã, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ XVIII đề ra; huyện Nghi Xuân đạt chuẩn nông thôn mới trước thời hạn.
Đặc biệt, Hà Tĩnh là địa phương đầu tiên trong cả nước bổ sung tiêu chí thứ 20 về xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu, được cả hệ thống chính trị và người dân đồng tình, tham gia xây dựng tích cực; tạo sự đồng thuận trong Đảng bộ, chính quyền và nhân dân; được Trung ương đánh giá là điểm sáng của cả nước trong thực hiện xây dựng nông thôn mới; nhiều địa phương, đơn vị trong nước đến tham quan, học tập kinh nghiệm.
Ngày 10/12, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định công nhận huyện Nghi Xuân đạt chuẩn nông thôn mới năm 2018.
Sản xuất quy mô nhỏ, đời sống người dân nông thôn còn khó khăn
Bên cạnh đánh giá khách quan những kết quả đạt được, Đoàn giám sát chuyên đề HĐND tỉnh cũng chỉ rõ một số khó khăn, hạn chế trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh.
Đó là, công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện của một số cấp uỷ, chính quyền địa phương có thời điểm thiếu quyết liệt; việc kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn cơ sở thực hiện chưa thường xuyên. Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu một số địa phương, cơ sở chưa cao; một bộ phận cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Có thời điểm, phong trào xây dựng nông thôn mới ở một số xã đã đạt chuẩn có biểu hiện chững lại.
Trong xây dựng NTM, Hà Tĩnh đã huy động được cả hệ thống chính trị cùng chung tay, góp công, góp của
“Một số địa phương đang chú trọng nhiều đến xây dựng cơ sở hạ tầng, chưa tập trung cao việc phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, giảm nghèo, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, cải thiện môi trường. Mô hình sản xuất chủ yếu quy mô nhỏ, hoạt động thiếu bền vững; sản phẩm hàng hóa chưa nhiều, chất lượng và sức cạnh tranh còn thấp. Đời sống của người dân khu vực nông thôn nhìn chung vẫn còn thấp, thu nhập chủ yếu từ sản xuất nông nghiệp thuần túy, chưa có nhiều tích lũy để đầu tư, phát triển” – báo cáo giám sát nêu rõ.
Báo cáo cũng chỉ ra những khó khăn, hạn chế trong xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu, vườn mẫu, huy động nguồn lực xã hội hóa tại một số địa phương còn gặp khó khăn. Một số quy định của tỉnh về Bộ tiêu chí xã đạt chuẩn NTM còn bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn.
Bên cạnh một số mô hình chăn nuôi quy mô lớn, nhìn chung vẫn còn nhiều mô hình sản xuất quy mô nhỏ, hoạt động thiếu bền vững
Đoàn giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh đề nghị Tỉnh ủy chỉ đạo tăng cường hơn nữa vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, gắn với nâng cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu; đưa chỉ tiêu "xây dựng nông thôn mới" thành chỉ tiêu quan trọng trong các phong trào thi đua, xếp loại;
Tiếp tục phát động và tổ chức tốt các phong trào thi đua, đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới theo hướng có chiều sâu, thực chất, bền vững, tuyệt đối không chạy theo thành tích, phong trào, phát huy tối đa quyền tự chủ, tự quyết, tự chịu trách nhiệm của cơ sở và cộng đồng dân cư.
