Khi cổng làng "sính"... chữ Hán

(Baohatinh.vn) - Cổng làng Văn Xá (xã Lâm Trung Thủy, Đức Thọ, Hà Tĩnh) mới được xây dựng, song việc thể hiện tên làng và câu đối nổi bật bằng chữ Hán đã gây ra những ý kiến không đồng tình.

bqbht_br_1dji-0181.jpg
Cổng làng Văn Xá (xã Lâm Trung Thuỷ) được xây dựng từ khoảng tháng 6 - 11/2024. Cổng gồm 3 cửa: cửa chính rộng 6m; hai cửa phụ, mỗi cửa rộng 1,2m. Cửa phụ chỉ mang tính trang trí, không sử dụng cho việc đi lại. Cửa chính có 4 mái (hai mái chính và hai mái hồi). Các mái được lợp ngói màu đỏ, kết hợp với màu sơn trắng tạo nên sự hài hòa cho công trình.
bqbht_br_1dji-0184.jpg
Cổng được thiết kế gồm hai trụ, các trụ đều mang hình cây bút. Trụ chính và mặt chính của cổng đều được đắp bằng chữ Hán (loại chữ Hán phồn thể) chạy từ đỉnh cổng xuống chân cổng. Hai trụ phụ được đắp hàng chữ tiếng Việt.
bqbht_br_1dsc04851.jpg
Mặt chính của cổng được sơn màu nâu sậm, phía trên ghi chữ Hán (loại chữ Hán phồn thể) màu vàng, khổ lớn; phía dưới ghi thôn Văn Xá với cỡ chữ nhỏ hơn.
bqbht_br_1dsc04833.jpg
Qua tìm hiểu, cổng làng được một người quê thôn Văn Xá tài trợ 100% chi phí xây dựng. Hiện cổng phía cửa ngõ của thôn đã hoàn thành vào cuối năm 2024...
bqbht_br_1dsc04876.jpg
... còn cổng hướng đi ra khỏi thôn đang được xây dựng phần khung.
bqbht_br_1dsc04870.jpg
“Người dân chúng tôi rất vui khi cổng làng được xây dựng khang trang, to đẹp. Đó là niềm tự hào chung của cả thôn. Tuy nhiên, phần chữ Hán đắp nổi kích thước lớn ở cột trụ chính thì đa số người dân không hiểu nội dung. Có lẽ phần chữ Việt nhỏ ở cột phụ là bản dịch", chị Nguyễn Thị Tâm - người dân thôn Văn Xá cho biết.
bqbht_br_1dsc04846.jpg
Việc cổng làng sử dụng chủ yếu chữ Hán, trong khi chữ Việt được thể hiện nhỏ hơn hoặc mang tính "phiên dịch" có phần bất tiện khi đa số người dân hiện nay, đặc biệt là thế hệ trẻ không đọc được chữ Hán. Qua tìm hiểu, phần phiên dịch cũng được theo chữ Hán - Việt, gây khó hiểu cho người đọc.
bqbht_br_1dsc04881.jpg
Cũng trên địa bàn huyện Đức Thọ, những cổng làng quy mô lớn như ở làng khoa bảng Đông Thái, người dân vẫn lựa chọn thể hiện giá trị văn hóa bằng chữ quốc ngữ theo phong cách thư pháp. Cách làm này được cho là hợp lý hơn, góp phần gìn giữ hồn cốt làng quê.
bqbht_br_1dsc04889.jpg
Theo bà Lê Thị Huyền Trang - Trưởng phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin (UBND huyện Đức Thọ), việc xây dựng cổng làng là do địa phương và thôn quyết định. Đơn vị chưa nhận được thông báo về nội dung xây dựng cổng làng Văn Xá của xã. Nếu trong quá trình xây dựng chưa phù hợp, chúng tôi sẽ đề xuất chỉnh sửa lại để đúng với thuần phong mỹ tục, bảo vệ các giá trị văn hóa cũng như thẩm mỹ trên địa bàn.

Chữ Hán trên cổng thôn Văn Xá được tạo hình bằng máy tính nên nét chữ cứng, thiếu tính mềm mại. Nội dung chữ Hán trên cột chính và phần "phiên dịch" trên cột phụ chưa sát nghĩa, còn thiếu mạch lạc và súc tích. Với đặc thù là loại chữ tượng hình, chữ Hán mang tính trang trí cao nhưng lại khó hiểu với phần lớn người dân. Hiện nay, nhiều cổng làng đã chọn khắc chữ quốc ngữ viết theo lối thư pháp, vừa gần gũi, vừa phù hợp với không gian làng quê Việt.

Tiến sỹ Nguyễn Tùng Lĩnh

Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Tĩnh

Video: Cổng làng ở Đức Thọ nổi bật với chữ Hán.

Đọc thêm

Podcast bút ký: Làng thợ bạc Nam Trị

Podcast bút ký: Làng thợ bạc Nam Trị

Nâng chén trà miệng bít bạc của các nghệ nhân Nam Trị, tôi lâng lâng nghĩ về quá khứ, nghĩ đến tương lai của cái nghề vàng, nghề bạc. Cái nghề mà ông cha đã một thời đeo đuổi!
Podcast truyện ngắn: Chiếc xe đạp

Podcast truyện ngắn: Chiếc xe đạp

Mỗi người sinh ra đều có một hoàn cảnh riêng, không ai giống ai. Bởi vậy, hãy luôn cùng nhau cố gắng trong mọi hoàn cảnh, để mỗi ngày cảm nhận cuộc sống tươi đẹp hơn.
Podcast truyện ngắn: Lênh đênh đời thúng

Podcast truyện ngắn: Lênh đênh đời thúng

Một già, một trẻ, nương tựa vào nhau mà sống. Bên nhau qua từng mùa biển động. Ngoại không còn đủ sức để vươn ra xa bờ, chỉ còn trông cậy vào chiếc thúng chòng chành...
Podcast tản văn: Rộn ràng tiếng vỗ cánh chim non

Podcast tản văn: Rộn ràng tiếng vỗ cánh chim non

Mùa hè mang theo bao điều kỳ diệu trong khu vườn nhỏ của tuổi thơ. Nếu quan sát kỹ ta sẽ thấy sự biến chuyển của muôn loài, và sẽ thấy khu vườn tuổi thơ không chỉ có cây xanh và hoa trái, mà còn là nơi chắp cánh cho những ước mơ đầu đời được bay xa.
Đưa dân ca ví, giặm “chạm” đến thế hệ Alpha

Đưa dân ca ví, giặm “chạm” đến thế hệ Alpha

Không còn là những lời ru xưa vang vọng trong ký ức, những lớp học dân ca của CLB Dân ca ví, giặm trẻ Hà Tĩnh đã được “làm mới” và trở thành sân chơi sáng tạo, giúp các em nhỏ thêm tự tin, gắn kết và yêu văn hóa truyền thống.
Podcast truyện ngắn: Ngày em đẹp nhất

Podcast truyện ngắn: Ngày em đẹp nhất

Từ mái ấm cô nhi viện đến lễ đường nơi Xóm Cồn, hành trình của Tuấn và Duyên là minh chứng cho một tình yêu đủ sâu để vượt qua nghịch cảnh, dù chỉ trong khoảnh khắc cuối cùng...
Podcast: Nơi neo giữ mái ấm gia đình

Podcast: Nơi neo giữ mái ấm gia đình

Mỗi người đều có một nơi để trở về, một ký ức để gìn giữ. Và, với nhiều người, đó chính là hình ảnh ngôi nhà xưa với những yêu thương đong đầy trong từng khoảnh khắc đời thường.
10 món bánh mì kẹp thịt ngon nhất thế giới

10 món bánh mì kẹp thịt ngon nhất thế giới

Bánh mì Việt Nam, sandwich kẹp thịt nguội Tây Ban Nha, bánh mì kẹp thịt cùng sốt ớt đỏ Mexico là những loại bánh kẹp được thực khách và chuyên gia ẩm thực xếp hạng ngon nhất thế giới.
“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

“Hè rực rỡ - vui bất ngờ” - bùng nổ không khí hội hè tại Vinpearl & VinWonders khắp cả nước

Trải dài khắp ba miền đất nước, từ những khu nghỉ dưỡng xứng tầm tinh hoa đến các thiên đường giải trí tràn đầy năng lượng, Vinpearl & VinWonders với chiến dịch “Hè rực rỡ - Vui bất ngờ” mở ra chuỗi trải nghiệm độc bản, sẵn sàng thổi bùng không khí lễ hội, vui chơi bất tận kéo dài từ Bắc tới Nam.
Podcast tản văn: Hương quê

Podcast tản văn: Hương quê

Với nhiều người, quê hương luôn là miền ký ức ngọt ngào, là nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp nhất của tuổi thơ với những ngày tháng yên bình và giản dị.
Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Để dân ca ví, giặm thành sản phẩm du lịch hút khách

Hà Tĩnh là vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, trong đó có những làn điệu ví, giặm. Vậy làm gì để di sản dân ca ví, giặm trở thành sản phẩm du lịch văn hóa thu hút du khách?
Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Podcast truyện ngắn: Sơn nữ

Công việc của người giữ rừng chưa bao giờ là dễ dàng, bởi nhiều vất vả, thiếu thốn, hiểm nguy. Song với tình yêu rừng, họ đã vượt qua tất cả để góp sức bảo vệ đại ngàn.
Mưa rào mùa hạ

Podcast tản văn: Mưa rào mùa hạ

Kỷ niệm tuổi thơ luôn sâu lắng, ngọt ngào để ai đi xa cũng muốn trở về, muốn được sống lại những ngày xưa yêu dấu...