Mỗi ngày, trung bình toàn huyện Can Lộc có khoảng 40 đến - 50 tấn rác thải sinh hoạt. Điều đáng nói là rác chưa được phân loại, thu gom đúng cách đã ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.
Để góp phần củng cố, nâng cao tiêu chí môi trường, xây dựng NTM, thời gian qua, huyện đã chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường với những việc làm cụ thể, thiết thực, hiệu quả. Trong đó, mô hình phân loại, xử lý rác thải ngay tại các gia đình được xem là một trong những giải pháp hữu hiệu.
Cũng từ sự tuyên truyền vận động, chỉ đạo của địa phương, đặc biệt là vai trò của hội phụ nữ, tại thôn Liên Tân, xã Thượng Lộc, thời gian qua, việc phân loại rác thải đã trở thành thói quen của người dân.
Để triển khai phân loại rác thải ngay tại nguồn, bà con trong thôn đã xây dựng mô hình giỏ rác gia đình và hố xử lý rác bằng chế phẩm sinh học để ủ phân hữu cơ. Hiện, khu dân cư không còn tình trạng xả rác thải bừa bãi gây ô nhiễm, ý thức của người dân về việc bảo vệ môi trường sống ngày càng được nâng cao.
Bà Nguyễn Thị Tửu ở thôn Liên Tân, xã Thượng Lộc cho biết: “Thời gian qua, chúng tôi đã thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt hằng ngày và bỏ vào từng giỏ riêng. Với các loại rác hữu cơ dễ phân hủy, chúng tôi cho vào hố, xử lý bằng chế phẩm sinh học để ủ thành phân hữu cơ bón cho cây. Các loại rác khó phân hủy cũng được thu gom đúng cách, đưa ra bãi tập kết theo thời gian quy định. Nhờ đó, lượng rác thải của gia đình đã giảm hơn so với trước”.
Được biết, thực hiện chủ trương của hội cấp trên, thời gian qua, các cấp hội phụ nữ trên địa bàn huyện Can Lộc đã phát huy vai trò trong việc tuyên truyền, vận động hội viên đi đầu, gương mẫu thực hiện phân loại rác thải ngay tại hộ. Bằng nhiều cách làm thiết thực, phù hợp như lồng ghép thực hiện các nhiệm vụ của hội, trao tặng giỏ rác…, phong trào đã ngày càng đi vào chiều sâu, phát huy hiệu quả, tạo nên thói quen giữ gìn vệ sinh môi trường trong mỗi gia đình hội viên.
Chị Phan Thị Xuân - Chủ tịch Hội LHPN thị trấn Đồng Lộc cho biết: “Để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp gắn với cuộc thực hiện "5 không, 3 sạch", thời gian qua, Hội LHPN thị trấn đã triển khai đến tất cả các chi hội chủ trương phân loại rác thải. Ban chấp hành hội đã đến từng nhà để hướng dẫn hội viên sắp xếp nhà cửa. Các chi hội cơ sở cũng thành lập các mô hình CLB, tổ liền kề để hội viên nhắc nhở, giám sát cùng nhau thực hiện hiệu quả”.
Với mục tiêu xây dựng môi trường sống trong lành, các cấp hội phụ nữ ở Can Lộc đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa. Đặc biệt, đối với việc phân loại rác thải ngay tại hộ, trung bình mỗi năm hội đã kêu gọi nguồn lực, trao tặng từ 5.000 - 6.000 giỏ rác cho các gia đình. Ngoài ra, mô hình ngôi nhà xanh với mục đích thu gom, phân loại và xử lý rác thải nhựa, rác thải tái chế tại các chi hội ra đời không chỉ góp phần giảm thiểu lượng rác thải sinh hoạt, bảo vệ môi trường sống mà còn gây quỹ cho các hoạt động tương thân tương ái.
Hiện nay, việc phân loại rác tại nguồn và xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải chăn nuôi đã và đang được các địa phương ở huyện Can Lộc chú trọng. Đồng hành với hội phụ nữ, chính quyền các địa phương cũng đã vào cuộc bằng các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn xử lý rác bằng men vi sinh, hỗ trợ xây dựng hố rác. Cùng đó, hoạt động thu gom, vận chuyển rác đến nhà máy xử lý được thực hiện kịp thời, không để xảy ra tình trạng rác thải để dài ngày tại các bãi tập kết hoặc các địa điểm trung chuyển, góp phần cải thiện môi trường tại các địa phương.
Ông Trần Văn Đại - Chủ tịch UBND xã Mỹ Lộc thông tin: “Từ sự vào cuộc của các khối đoàn thể trên địa bàn, đến nay, ý thức người dân trong bảo vệ môi trường ngày càng chuyển biến. Theo đó, việc phân loại rác thải tại nguồn đã trở thành việc làm thường xuyên của các gia đình, góp phần phục vụ và hỗ trợ cho sản xuất nông nghiệp, đồng thời giúp địa phương giảm áp lực, chi phí trong việc phân loại, vận chuyển, xử lý rác thải”.
Theo thống kê của Công ty TNHH xử lý môi trường Can Lộc, quý 1 năm 2024, lượng rác thải sinh hoạt trên địa bàn khoảng hơn 4.322 tấn (tương đương với gần 50 tấn/ngày). Đến quý 3 năm nay, lượng rác thải trên địa bàn còn 3.908 tấn (giảm hơn 400 tấn), tiết kiệm chi phí vận chuyển, xử lý rác thải hơn 100 triệu đồng.
Nhà máy phân loại xử lý rác thải sinh hoạt của huyện được vận hành từ 5 năm nay với công suất 40 tấn/ngày. So với lượng rác thải ra, việc xử lý nhiều lúc chưa được kịp thời, gây ứ đọng tại các điểm tập kết. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, đặc biệt là năm 2024, khi mô hình phân loại rác thải tại nguồn phát huy hiệu quả đã góp phần giảm lượng rác thải ra môi trường, giảm áp lực trong việc xử lý rác của nhà máy, góp phần giải quyết tình trạng rác ùn ứ, ô nhiễm tại các bãi tập kết.