Thời điểm này, nhiều dòng họ đã bắt đầu quét dọn, sửa soạn tại nhà thờ để chuẩn bị tế tổ rằm tháng Giêng.
Ông Phan Đình Bài (tộc trưởng họ Phan Đình ở xã Thịnh Lộc, Lộc Hà) cho biết: “Rằm tháng Giêng và rằm tháng Bảy là 2 ngày tế tổ quan trọng nhất của họ Phan Đình chúng tôi. Trong đó, lễ rằm tháng Giêng hằng năm, chúng tôi tổ chức tế lớn, con cháu đi xa thường về rất đông.
Ngoài một mâm chung do tôi làm trưởng họ phụ trách, 76 gia đình trong họ, mỗi gia đình đều làm một cỗ để tế tổ. Tuy nhiên, năm nay do dịch, chúng tôi vừa họp bàn và thống nhất sẽ chỉ làm nghi thức tế lễ đơn giản, ít người”.
Là một dòng họ lớn với hàng trăm gia đình và khoảng 700 đinh (con trai). Trong đó, ở địa bàn Thịnh Lộc có 76 gia đình với 350 đinh. Con cháu họ Phan Đình nhiều người thành đạt và nắm giữ nhiều vai trò quan trọng trong xã hội, vì vậy, hằng năm, lễ tế tổ rằm tháng Giêng của dòng họ này đều được tổ chức trang trọng và quy mô. Lễ tế còn thu hút hàng trăm người dân ở các địa phương trong huyện về tham dự.
Ông Phan Đình Bài (Trưởng tộc họ Phan Đình, ở xã Thịnh Lộc, Lộc Hà): năm nay, đoàn làm lễ sẽ giảm bớt từ 18 người xuống 6 người.
Theo ông Phan Đình Bài: Về nghi thức tế, năm nay, đoàn làm lễ sẽ giảm bớt từ 18 người xuống 6 người. Ngoài ra, dòng họ cũng chuẩn bị sẵn vật tư phòng dịch cần thiết, như: nước sát khuẩn, khẩu trang y tế cho con cháu về thắp hương tại nhà thờ.
Các gia đình có nhu cầu làm cỗ tế sẽ giới hạn mỗi gia đình cử một người đại diện đưa mâm cỗ đến thắp hương cúng xong đưa về, không tổ chức ăn uống đông người tại nhà thờ họ...
Nhà thờ dòng họ Lê Xuân (thôn Thanh Tân, xã Thạch Châu, Lộc Hà).
Cũng tại Lộc Hà, họ Lê Xuân (Thạch Châu) một trong những dòng họ nổi tiếng có mâm cỗ cúng gà bay, gà chầu... cùng nghi thức tế tổ cầu kỳ trong rằm tháng Giêng cũng sẽ không tổ chức rình rang như những năm trước.
Ông Lê Xuân Chất (Phó Ban phụ trách Hội đồng gia tộc họ Lê Xuân) cho biết: “Chấp hành chủ trương phòng dịch của chính quyền, năm nay, dòng họ Lê Xuân cũng đã phổ biến với con cháu trong dòng họ về việc tế tổ tối giản. Ngoài việc sẽ không tụ tập đông người khi làm lễ hay ăn uống tại nhà thờ, mỗi người khi đến thắp hương cho tổ tiên cũng đều phải tuân thủ các biện pháp phòng dịch”.
Dòng họ Lê Xuân (Thạch Châu) sẽ tuân thủ nghiêm ngặt phòng dịch trong lễ tế tổ rằm tháng Giêng sắp tới. Trong ảnh: Ông Lê Xuân Chất sửa soạn tại nhà thờ họ chuẩn bị cho lễ tế sắp tới.
Không chỉ ở Lộc Hà, rằm tháng Giêng này, nhiều dòng họ lớn ở các địa phương: Đức Thọ, Cẩm Xuyên, Nghi Xuân... cũng dự kiến sẽ chỉ làm nghi thức tế tổ tại nhà thờ họ một cách đơn giản, ít người nhất.
Ông Phạm Văn Tiến (62 tuổi, ở thôn Tiến Hòa, xã Yên Hồ, Đức Thọ) cho biết: “Theo tôi được biết thì ngoài họ Phạm chúng tôi, các dòng họ khác trong xã Yên Hồ cũng không tổ chức tế tổ quy mô như hằng năm. Hiện nay, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, không chỉ con cháu trong họ mà các bậc trưởng họ cũng ý thức được việc phòng dịch đảm bảo an toàn cho con cháu dòng họ mình”.
Mâm cỗ cúng "gà bay" độc đáo trong lễ rằm tháng Giêng ở các dòng họ Thạch Châu (Lộc Hà). Ảnh: tư liệu của Kiều Minh
Được biết, sau Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 28/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ và văn bản số 895 của UBND tỉnh Hà Tĩnh ngày 19/2 vừa qua về một số biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, chính quyền nhiều địa phương đã tổ chức gặp mặt, tuyên truyền và thống nhất về công tác phòng dịch đối với đại diện các dòng họ.
Ông Nguyễn Tiến Anh - cán bộ chuyên trách văn hóa xã Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên) thông tin: “Để quán triệt chủ trương phòng chống dịch Covid-19 trong dịp lễ rằm tháng Giêng sắp tới, UBND xã Cẩm Nhượng vừa tổ chức gặp mặt đại diện các dòng họ có nhà thờ tổ trên địa bàn toàn xã. Tại cuộc gặp, đại diện các dòng họ đã thống nhất cao trong việc không tổ chức tế tổ tập trung đông người; các biện pháp phòng dịch phải đảm bảo chặt chẽ”.