 |
| Bức bích họa ở lối vào lăng mộ. (Nguồn: ibtimes.co.uk) |
Lăng mộ này có nhiều bức bích họa tinh xảo, với phần trần nhà mô phỏng lại bầu trời và những chòm sao, cùng một bức tượng của người nằm trong mộ.
Lăng mộ được gọi là M1 này nằm sâu 1,5m so với mặt đất, gần đường sắt Đại Đồng-Thái Nguyên. Lăng mộ có hình tròn, được xây bằng gạch và có ba phần: một hành lang dẫn vào, một lối đi có cầu thang và nơi chôn cất.
Những bức tường bên trong lăng mộ được trát vữa màu vàng chanh và vẽ nhiều bức bích họa lớn mô tả lại cuộc sống thường ngày của một quý tộc nhà Liêu (còn gọi là Khiết Đan), một triều đại ở Trung Quốc kéo dài từ năm 907-1125 sau Công nguyên.
Người Khiết Đan là những dân du mục từ Mông Cổ và Mãn Châu đã lập ra nhà Liêu, từng thống trị một phần lãnh thổ Trung Quốc và trị vì những người Hán. Có rất ít di vật từ thời đại này còn sót lại đến ngày nay.
Bức bích họa lớn nhất trong lăng mộ vẽ một phòng ngủ với một chiếc giường lớn ở giữa phòng và sáu cửa ván gấp ở phía sau có rèm che màu xanh và đỏ. Sáu người cả nam và nữ mặc trang phục truyền thống đứng hầu trong phòng để phục vụ chủ nhân. Phía chân giường có một con mèo và một con chó đang nô đùa.
Một bức tranh khác lại vẽ hình năm người hầu nam đứng tuổi bê các khay đựng hoa quả và rượu. Bên cạnh họ là những hình vẽ biểu tượng cho may mắn và thành đạt như một con hươu, một con hạc mào đỏ, một con rùa vàng đang bò, những bông mẫu đơn nở rộ và một cây rìu cắm trên bệ hoa sen màu da cam do một con rắn cõng.
Góc trên bên phải của bức tranh này là một cái yên ngựa, và bên cạnh đó là một cuộn giấy có đề một bài thơ. Mặc dù một số chữ đã bị mờ đi, nhưng phần còn lại vẫn có thể đọc được như sau: "Tre có thể sống qua mùa đông lạnh giá. Hãy sống lâu như loài hạc và loài rùa."
Trong lăng mộ còn có một bức tranh vẽ cảnh đồng ruộng với nông dân, gia súc, công cụ lao động và một chiếc xe kéo, phía xa là đồi núi và cây cỏ. Những nét phác họa chưa hoàn thành vẫn có thể được nhìn thấy ở bức tranh này.
Trần của lăng mộ được làm cong và trang trí bằng hình vẽ những vì sao và những chòm sao hoàn chỉnh có màu đỏ. Giữa các bức bích họa, những người xây lăng mộ đã sơn thêm các cột, cửa acsitrap, trụ ngạch và dầm chia để tạo cảm giác chúng đang chống đỡ trần nhà.
 |
| Mái vòm cong của lăng mộ với hình các chòm sao. |
Trên tường lối vào lăng mộ có một bức tranh vẽ một cụ già và một thiếu nữ, có vẻ là các vị thần do bao quanh họ là những ngọn lửa, những chuỗi ngọc trai quý giá, sừng tê giác, ngà voi và những thỏi bạc. Trên trần lối vào vẽ hình chim garuda, một loài thần điểu của Phật giáo.
Khi khai quật lăng mộ, các nhà khảo cổ phát hiện ra phần nền của áo quan bằng gạch đã bị phá hủy, và những vật dụng trong lăng mộ nằm rải rác trong phòng chôn cất, cho thấy trước đó lăng mộ này đã bị trộm đột nhập. Ngoài ra cũng không có thi hài nào trong mộ hay bất cứ hình vẽ nào về chủ nhân ngôi mộ trên các bức tường.
 |
Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy người sống vào cuối thời nhà Liêu đều theo đạo Phật, do đó việc không chôn thi thể vào lăng mộ là điều bình thường. Thay vào đó, họ để vào trong mộ một bức tượng nhỏ khắc hình người đã mất. Bức tượng tìm thấy trong lăng mộ được làm từ sa thạch xám.
Hầu hết các vật dụng trong lăng mộ đã bị trộm đi, nhưng vẫn còn sót lại một số bát gốm, những vật dụng cá nhân như một cái nhíp bằng đồng, cùng một bức tượng bé trai làm từ hổ phách, một con dấu đồng mạ vàng và một dấu triện trên nhẫn cũng làm từ đồng mạ vàng.
