Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

(Baohatinh.vn) - IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép; Khởi đầu lạc quan tại Venezuela... là những tin tức thế giới nổi bật nhất trong tuần (từ ngày 7/7 - 13/7/2019) được Báo Hà Tĩnh điện tử tổng hợp.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Kỹ thuật viên trong cơ sở làm giàu uranium của Iran. (Ảnh: Reuters)

IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép: Các thanh sát viên của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) ngày 8/7 xác minh rằng Iran đang làm giàu urani vượt cấp độ 3,67% cho phép. Thông báo đưa ra vài giờ sau khi Iran cho biết họ đã vượt giới hạn của thỏa thuận năm 2015 và đạt mức làm giàu 4,5% để đáp trả việc Mỹ đơn phương rút khỏi văn kiện hồi giữa năm ngoái.

Trước đó, ngày 8/5, Iran tuyên bố nước này không còn bị ràng buộc bởi những cam kết trong thỏa thuận hạt nhân liên quan tới giới hạn dự trữ nước nặng và urani đã làm giàu. Động thái đưa ra một năm sau khi Tổng thống Donald Trump quyết định rút Mỹ ra khỏi văn kiện mang tính bước ngoặt giữa các cường quốc thế giới và Iran.

Hiện Iran đang thúc đẩy các bên ký kết còn lại giữ đúng lời hứa bảo vệ Iran trước lệnh trừng phạt của Mỹ, được tái thiết lập trong nửa cuối năm ngoái.

Thỏa thuận hạt nhân năm 2015 cho phép Iran làm giàu urani ở mức tối đa 3,67%, đủ để sản xuất năng lượng, nhưng thấp hơn nhiều so với mức 90% cần thiết để chế tạo đầu đạn hạt nhân. Các quan chức Iran đã ám chỉ rằng, nước này có thể tăng cấp độ làm giàu urani lên 5%, mức cần thiết để sản xuất nhiên liệu cho nhà máy điện hạt nhân duy nhất của Iran.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro (phải) và lãnh đạo đối lập Juan Guaido. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Khởi đầu lạc quan tại Venezuela: Sau 3 ngày đàm phán tại Barbados dưới vai trò trung gian của Na Uy, Chính phủ Venezuela và phe đối lập nước này ngày 11/7 đã thống nhất thiết lập một cơ chế làm việc thường trực để tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế và xã hội trầm trọng hiện nay tại quốc gia Nam Mỹ.

Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Na Uy, các bên đã thỏa thuận thành lập một nhóm làm việc thường trực như một phần của tiến trình đối thoại với mục tiêu đạt được một giải pháp có sự đồng thuận và trên cơ sở nghiêm túc tuân thủ Hiến pháp Venezuela.

Dự kiến các bên tiếp tục thực hiện các cuộc tham vấn lẫn nhau trong thời gian tới để có thể thúc đẩy tiến trình đàm phán.

Đề cập tiến trình đối thoại giữa phái đoàn chính phủ và của phe đối lập, Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro gọi đây là một khởi đầu đáng khích lệ.

Trước đó, giữa tháng Năm, Chính phủ Venezuela và phe đối lập cũng đã có những cuộc tiếp xúc sơ bộ tại Oslo dưới sự trung gian của Chính phủ Na Uy, song chưa đạt được kết quả tích cực.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Ông Mitsotakis tuyên thệ tại Dinh thự Tổng thống trước sự chứng kiến của Tổng thống Prokopis Pavlopoulos. (Ảnh: greece.greekreporter.com)

Thủ tướng mới của Hy Lạp tuyên thệ nhậm chức: Sau chiến thắng tại cuộc bầu cử quốc hội trước thời hạn ngày 7/7, Lãnh đạo đảng Dân chủ mới ở Hy Lạp, Thủ tướng đắc cử Kyriakos Mitsotakis ngày 8/7 đã tuyên thệ nhậm chức.

Phát biểu mừng chiến thắng, ông Mitsotakis gửi lời cảm ơn tới cử tri, cam kết nỗ lực để vực dậy nền kinh tế đất nước bị tàn phá nặng nề sau một thập niên khủng hoảng, đồng thời tuyên bố sẽ tạo điều kiện cho mọi công dân Hy Lạp, đặc biệt là những người trẻ, bị ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính, có cơ hội để "thể hiện" tiềm năng của họ.

Tại cuộc bầu cử quốc hội trước thời hạn ngày 7/7, đảng Dân chủ mới đã giành được 39,84% phiếu bầu, chiếm đa số tại quốc hội với 158 trên tổng số 300 ghế. Đảng Syriza cầm quyền của Thủ tướng Alexis Tsipras đứng thứ hai với 31,54% phiếu, nhận 86 ghế.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Đại sứ Anh tại Mỹ Kim Darroch. (Ảnh: NYDaily)

Đại sứ Anh tại Mỹ từ chức sau khi bị Tổng thống Trump chỉ trích: Thông tin Đại sứ Anh tại Mỹ Kim Darroch từ chức được Văn phòng đối ngoại thuộc chính phủ Anh công bố ngày 10/7.

Đại sứ Anh tại Mỹ Kim Darroch là một trong những nhà ngoại giao hàng đầu của Anh. Qua các công điện mật cũng như các bản báo cáo về tình hình chính trị ở Mỹ, nhất là tại Nhà Trắng, ông Darroch đã cảnh cáo rằng Nhà Trắng luôn trong tình trạng rối loạn và Tổng thống Trump sẽ kết thúc sự nghiệp trong cay đắng.

Theo thông tin của tờ Daily Mail của Anh, tài liệu này nêu chi tiết những đánh giá của ông Darroch về chính quyền của Tổng thống Trump từ năm 2017 tới nay. Những thông tin rò rỉ này đã được Bộ Ngoại giao Anh xác nhận và đã vấp phải sự giận dữ và chỉ trích mạnh mẽ của Tổng thống Trump. Ông Trump tuyên bố Mỹ quyết định "không giao thiệp" với ông Darroch.

Chính phủ Anh khẳng định sự cố "không phản ánh mối quan hệ gần gũi và tôn trọng giữa hai nước" đồng thời nhấn mạnh rằng các đại sứ có thể đưa ra những đánh giá thẳng thắn, không che đậy về chính trị ở nước sở tại.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Quốc hội Ai Cập phê chuẩn quyết định kéo dài tình trạng khẩn cấp. (Ảnh: Al Ahramonline)

Ai Cập kéo dài tình trạng khẩn cấp: Quốc hội Ai Cập đã phê chuẩn quyết định của Tổng thống Abdel Fattah al-Sisi hôm 11/7 để gia hạn tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc trong 3 tháng. Việc thực hiện quyết định này sẽ bắt đầu tại Ai Cập vào lúc 1 giờ chiều ngày 25/7.

Theo đó, các lực lượng vũ trang và lực lượng cảnh sát sẽ thực hiện "các biện pháp cần thiết để chống lại các nguy cơ và nguồn tài trợ cho khủng bố, duy trì an ninh trên toàn quốc, bảo vệ tài sản công cộng và tư nhân, bảo vệ cuộc sống của công dân".

Hai năm qua Ai Cập liên tiếp áp dụng tình trạng khẩn cấp 3 tháng 1 lần. Tình trạng khẩn cấp lần đầu tiên được áp dụng vào tháng 4/2017, sau 2 vụ đánh bom nhà thờ Cơ đốc giáo ở thành phố Alexandria và Tanta khiến 47 người thiệt mạng.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Kim Jong-un tại một phiên họp của Ủy ban Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên ngày 9/4. (Ảnh: Yonhap)

Ông Kim Jong-un trở thành nguyên thủ Triều Tiên trong hiến pháp mới: Yonhap dẫn nguồn trang mạng Naenara của Triều Tiên cho biết nước này đã sửa đổi hiến pháp để quy định nhà lãnh đạo Kim Jong-un là nguyên thủ quốc gia chính thức.

Theo mạng tin trên, hiến pháp mới, được sửa đổi trong phiên họp Hội đồng Nhân dân Tối cao (SPA) hồi tháng Tư vừa qua, tuyên bố Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ (SAC) là nhà lãnh đạo tối cao của Triều Tiên, "đại diện cho đất nước."

Ông Kim lãnh đạo Triều Tiên trên cương vị Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ.

Ngoài ra, Naenara cũng công bố toàn văn hiến pháp mới. Hiến pháp cũ chỉ quy định Chủ tịch SAC là nhà lãnh đạo tối cao. Theo đó, chức vụ này là chủ tịch của Đoàn Chủ tịch của SPA, đại diện cho đất nước trên danh nghĩa cương vị nguyên thủ quốc gia.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga trưng bày tại triển lãm quốc phòng ở Moskva. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Thổ Nhĩ Kỳ nhận lô thiết bị đầu tiên của hệ thống tên lửa S-400: Theo Sputniknews, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ thông báo nước này ngày 12/7 đã nhận được lô thiết bị đầu tiên trong các hệ thống phòng không S-400 của Nga.

Bộ trên nêu rõ: "Thổ Nhĩ Kỳ đã nhận lô thiết bị đầu tiên của hệ thống phòng không S-400. Các thiết bị này đã được chuyển tới căn cứ không quân Murted ở tỉnh Ankara."

Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận cho vay để cung cấp các hệ thống S-400 hồi tháng 12/2017. Sự hợp tác giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga trong vấn đề này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Mỹ, viện dẫn những quan ngại an ninh và sự không tương thích của S-400 với các hệ thống phòng không của NATO.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Tổng thống Nga Putin. (Ảnh: Iaccenters.com)

Tổng thống Nga và Ukraine lần đầu điện đàm tìm giải pháp cho xung đột: Ngày 11/7, Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Ukraine Zelensky đã lần đầu tiên điện đàm kể từ khi ông Zelensky lên nắm quyền hồi tháng 4/2019.

Theo Thư ký báo chí của điện Kremlin, ông Dmitry Peskov cho biết, trong cuộc điện đàm, hai nhà lãnh đạo Nga và Ukraine đã thảo luận về giải pháp cho cuộc xung đột ở miền đông Ukraine và việc trao trả tù binh từ cả hai phía. Ông Putin và Zelensky cũng nhất trí sẽ tiếp tục làm việc về vấn đề này ở cấp chuyên viên, đồng thời thảo luận về khả năng tiếp tục tiến hành các cuộc tiếp xúc trong tương lai theo định dạng Normandy.

Đây là cuộc tiếp xúc đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Nga và Ukraine kể từ sau cuộc bầu cử Tổng thống ở Ukraine hồi tháng 4/2019. Trước đó, hai nhà lãnh đạo chưa từng tiến hành điện đàm, gặp gỡ cá nhân hay trao đổi thư tín.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. (Ảnh: Reuters)

Pháp thông qua việc thành lập Bộ tư lệnh Không gian: Ngày 13/7, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố thành lập Bộ chỉ huy Lực lượng Vũ trụ với mục tiêu tăng cường năng lực phòng thủ không gian cho nước Pháp.

Phát biểu trước các lực lượng vũ trang, Tổng thống Pháp Macron nói, học thuyết quân sự mới thành lập Bộ tư lệnh Không gian sẽ giúp tăng cường bảo vệ các vệ tinh cuả Pháp. Tuy nhiên, mức đầu tư ngân sách cho đơn vị mới chưa được quyết định. Đơn vị mới này sẽ được gọi là Lực lượng Không gian khi chính thức thành lập vào tháng 9/2019.

Trong chương trình chi tiêu ngân sách quân sự giai đoạn 2019-2025, Pháp dành 3,6 tỷ Euro để đầu tư, nâng cấp các vệ tinh. Theo các nhà ngoại giao Pháp, trong năm nay, NATO sẽ công nhận không gian là một lĩnh vực chiến tranh, bởi thực tế đang có cuộc chạy đua vũ trang trong không gian.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump năm 2018 cũng thông báo kế hoạch thành lập “Lực lượng Không gian”, binh chủng thứ 6 của quân đội Mỹ vào năm 2020.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép

Tàu chở dầu Grace 1 của Iran. (Ảnh: Reuters)

Anh thả toàn bộ thủy thủ đoàn tàu dầu Iran sau hơn 1 tuần bắt giữ: Cảnh sát Gibraltar, vùng lãnh thổ hải ngoại của Anh, ngày 12/7 cho biết đã thả tất cả 4 thành viên thủy thủ đoàn trên tàu chở dầu Grace 1 của Iran bị lực lượng này bắt giữ hồi tuần trước.

Hãng tin Reuters dẫn lời cảnh sát Gibraltar cho biết tất cả 4 thành viên thủy thủ đoàn tàu Grace 1 đã được tại ngoại trong ngày 12/7 mà không bị buộc tội danh nào.

Tàu Grace 1 cùng thuyền trưởng và thuyền phó thứ nhất bị cảnh sát Gibraltar bắt giữ ngày 4/7 vì cáo buộc vận chuyển dầu thô đến Syria, vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) đối với quốc gia này. Một ngày sau đó, 2 thuyền phó thứ hai của tàu Grace 1 cũng bị bắt giữ.

Cảnh sát Gibraltar không thông tin chi tiết nhưng cho biết một cuộc điều tra đang tiếp tục diễn ra và con tàu tiếp tục bị giữ.

Việc bắt tàu chở dầu Grace 1 xảy ra vào thời điểm nhạy cảm khi EU đang tìm cách đối phó việc Iran phá bỏ giới hạn làm giàu uranium mà nước này đã cam kết trong thỏa thuận hạt nhân 2015.

Thế giới nổi bật trong tuần: IAEA xác nhận Iran làm giàu urani vượt mức cho phép
(Tổng hợp)

Chủ đề Thế giới tuần qua

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast