Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tăng thuế thuốc lá là biện pháp nhanh nhất và hiệu quả nhất về chi phí để giảm tiêu dùng thuốc lá, từ đó giảm tỷ lệ tử vong sớm và gánh nặng bệnh tật.
Australia là một trong những quốc gia tiên phong trong việc tăng thuế thuốc lá nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc. Từ năm 2010 đến năm 2020, Chính phủ Australia đã thực hiện một loạt các đợt tăng thuế thuốc lá theo lộ trình lên đến 12,5% mỗi năm.
Bên cạnh việc tăng thuế, Australia còn thực hiện các chiến dịch truyền thông mạnh mẽ, kết hợp các biện pháp giáo dục cộng đồng đã tạo ra một hiệu quả đồng bộ trong việc giảm tiêu thụ thuốc lá. Sau 10 năm triển khai tăng thuế thuốc lá, tại Australia tỷ lệ người hút thuốc giảm từ 16,2% trong năm 2010 xuống còn 11,6% vào năm 2020.
Anh cũng là một quốc gia có chính sách thuế thuốc lá mạnh mẽ. Chính phủ Anh đã áp dụng áp dụng biểu thuế lũy tiến, thuế thuốc lá được điều chỉnh để bằng hoặc cao hơn tỷ lệ lạm phát (trung bình 5%/năm).
Năm 2011, Anh tăng mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá. Thuế theo tỷ lệ phần trăm đã giảm từ 24% xuống 16,5% trong khi thuế tuyệt đối tăng lên khoảng 30% (từ 119 Euro/1.000 điếu lên 155 Euro/1.000 điếu).
Năm 2017 Anh ban hành chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt tối thiểu (MET). Mức giá sàn được áp dụng cho cả hai thành phần thuế (thuế tuyệt đối và thuế theo tỷ lệ phần trăm). Bắt đầu từ 268,63 Euro năm 2017 tăng dần lên 347,86 Euro/1.000 điếu năm 2021. Ngoài mức sàn, mức thuế tuyệt đối cũng tăng theo thời gian từ 207,99 Euro năm 2017 lên 262.90 Euro năm 2021. Phương pháp áp dụng thu thuế tiêu thụ đặc biệt thuốc lá của Anh có tác dụng là mức tiêu thụ thuốc lá phải trả thuế của Anh giảm đều đặn 49,5 tỷ điếu trong giai đoạn 2005 - 2006 xuống còn 29,5 tỷ điếu trong năm 2016 – 2017.
Ở Mỹ, thuế thuốc lá được áp dụng cả ở cấp liên bang và cấp tiểu bang, với mức thuế thay đổi tùy thuộc vào từng bang. Các tiểu bang như New York và California đã tăng thuế thuốc lá rất mạnh, giúp giảm tỷ lệ người hút thuốc trong những năm qua. Mỹ cũng đã áp dụng chính sách thuế đối với các sản phẩm thuốc lá điện tử, nhắm đến việc giảm sự gia tăng của các sản phẩm thay thế thuốc lá truyền thống, đặc biệt trong giới trẻ.
Chính sách thuế và các chiến lược chống hút thuốc đã giúp Mỹ đạt được một tỷ lệ người hút thuốc giảm mạnh, từ 42% vào năm 1965 xuống dưới 14% vào năm 2020.
Tại Thái Lan, từ 1993 - 2017, tăng thuế thuốc lá 11 lần. Hiện mức thuế tính trên giá bán lẻ thuốc lá ở Thái Lan là 78,6%. Từ việc tăng thuế thuốc lá, dẫn đến kết quả giảm tỷ lệ hút thuốc lá ở Thái Lan từ 32% xuống 19,1%, thu ngân sách tăng hơn 4 lần (500 triệu USD lên 2,3 tỷ USD).
Còn tại Philippines, sau khi tăng thuế thuốc lá mạnh năm 2012 với mức thuế thuốc lá áp dụng là 71,3%. Với mức thuế tăng, tỷ lệ hút thuốc tại Philippines giảm từ 27% (năm 2009) xuống còn 19,5% (năm 2021), trong khi nguồn thu thuế thuốc lá tăng từ 680 triệu USD (năm 2012) lên 2,9 tỷ USD (năm 2022).
Nhật Bản là một quốc gia có tỷ lệ người hút thuốc cao trong nhiều thập kỷ, nhưng đã có những thay đổi lớn trong chính sách thuế thuốc lá trong những năm gần đây.
Một trong những chiến lược mà Nhật Bản áp dụng là đánh thuế theo mức tiêu thụ, với mức thuế cao đối với các sản phẩm thuốc lá có tỉ lệ nicotin và tar cao hơn. Chính sách này khuyến khích người tiêu dùng chuyển sang các sản phẩm ít gây hại hơn, chẳng hạn như thuốc lá điện tử hoặc thuốc lá giảm hại.