Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân ở tổ dân phố 5, thị trấn Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) được Nhân dân lập vào thế kỷ XV để tưởng nhớ công lao của vị tướng tài ba Nguyễn Biên - người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống giặc Minh xâm lược.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên trước đây thuộc làng Cát Thiên (hay còn gọi là làng Hầu Thượng), tổng Vân Tán nay thuộc tổ dân phố 5 (thị trấn Cẩm Xuyên). Đền được Nhân dân xây dựng vào thế kỷ XV để tưởng nhớ công lao của vị tướng tài ba Nguyễn Biên - người có công lớn trong cuộc kháng chiến chống giặc Minh xâm lược nước ta vào những năm 20 của thế kỷ XV.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Theo sử sách ghi lại, Nguyễn Biên còn có tên là Nguyễn Dung, quê ở làng Phù Lưu, huyện Phi Lộc (nay là xã Hồng Lộc, Lộc Hà). Ông vừa là một nông gia, vừa là thương gia chuyên chở hàng bằng thuyền giao lưu đây đó.

Vào những năm 20 của thế kỷ XV, nhà Minh đánh chiếm và đô hộ nước ta. Không cam chịu sự thống trị của quân Minh, Nguyễn Biên đã chiêu mộ dân nghèo ở vùng quê Can Lộc vào lập căn cứ tại động Choác thuộc làng Khả Luật (nay là xã Cẩm Hưng, Cẩm Xuyên). Từ đây, ông khai hoang trồng lúa, xây dựng đồn trại, sắm binh khí, chiêu mộ quân sĩ chờ thời cơ phất cờ khởi nghĩa.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Sau một thời gian, được Nhân dân các vùng hưởng ứng, Nguyễn Biên nhanh chóng xây dựng được một nghĩa quân hùng hậu, ông quyết định dựng cờ khởi nghĩa. Thanh thế của Nguyễn Biên ngày càng lớn mạnh làm cho quân Minh lo sợ, chúng liền đưa quân từ thành Nghệ An vào tiêu diệt căn cứ động Choác. Nhân lúc giặc mới vào chưa kịp ổn định, Nguyễn Biên đã đưa quân bao vây đánh úp khiến cho giặc không kịp trở tay. Chỉ trong một thời gian ngắn quân địch đã bị tiêu diệt hoàn toàn. (Trong ảnh: Tòa thượng điện 3 gian - nơi thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên).

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Chiến thắng này đã cổ vũ mạnh mẽ cho nghĩa quân và Nhân dân trong vùng. Nguyễn Biên tiếp tục đưa quân đánh chiếm hai huyện Kỳ La và Hà Hoa (tức huyện Kỳ Anh và Cẩm Xuyên ngày nay). Sau đó ông dời căn cứ từ Kẻ Cấm ra thôn Cát Thiên, xã Thạch Khê Trung (nay là thị trấn Cẩm Xuyên) tiếp tục khai hoang, làm ruộng và luyện tập. (Trong ảnh: phần mộ của Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên).

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Tháng 10 năm 1424, khi nghĩa quân Lam Sơn từ Thanh Hóa tiến vào Kỳ Sơn (Nghệ An), Nguyễn Biên đã quy tụ dưới ngọn cờ đại nghĩa Lam Sơn. Ông được Lê Lợi phong chức “Bình ngô Thượng tướng quân”, chỉ huy nghĩa quân đánh chiếm châu huyện, giải phóng Châu Nam tỉnh và trấn giữ mặt Nam phủ Nghệ An. Tuy nhên, trong một trận đánh lớn ông đã bị thương rồi mất và được đưa về mai táng tại vùng đất Cát Thiên.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Đến năm 1425, Nhân dân trong vùng đã lập đền thờ để tưởng nhớ công lao to lớn của vị tướng tài ba.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên được xây dựng theo kiểu kiến trúc thời Nguyễn. Trên mái của các tòa, hình tượng con rồng luôn được đề cao.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Rồng được chạm khắc tinh xảo, đẹp mắt, biểu tượng cho sự quyền uy, sức mạnh.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Gian chính tòa thượng điện là nơi thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Bên trong tòa thượng điện có một chiếc chuông cổ, được người dân lưu giữ và thờ tự cẩn thận.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Nhà ở cạnh nên ông Lê Thiếu Kỳ (SN 1943, trú tổ dân phố 5, thị trấn Cẩm Xuyên) thường xuyên sang thăm nom, dọn dẹp đền.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Ông Kỳ chia sẻ: "Ngôi đền thờ vị tướng Nguyễn Biên đã trở thành điểm văn hóa tâm linh của bà con Nhân dân nơi đây. Có rất đông người về đây để thắp hương, tưởng nhớ công lao của Bình ngô Thượng tướng quân, nghiên cứu các giá trị lịch sử và kiến trúc nghệ thuật của ngôi đền".

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Tòa bái đường có 5 gian, với diện tích gần 11m2, được dựng bằng 20 cột gỗ lim, có niên đại hơn 600 năm.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Kết cấu vì kèo nhà bái đường đơn giản, các xà dọc và ngang, kẻ chuyền đều được liên kết với nhau bằng hệ thống mộng...

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Tòa bái đường có một chiếc chiêng cổ, được người dân địa phương lưu giữ và dùng trong các buổi dâng hương, lễ giỗ của Bình ngô Thượng tướng quân.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Được biết, đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên được Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh cho tiến hành tu bổ, phục dựng vào năm 2016, nhưng vẫn giữ lại đường nét kiến trúc xưa.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Cổng tam quan dẫn vào đền kiến trúc hai tầng tám mái, hai bên đều khắc câu đối chữ Hán.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Phía ngoài đền có một giếng cổ. Theo người dân địa phương và sử sách ghi lại, giếng cổ được Thượng tướng quân Nguyễn Biên và Nhân dân xưa đào và xếp bằng đá khối, rất công phu, tỉ mẩn.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Bởi vậy, người dân nơi đây luôn xem giếng nước như “báu vật” của địa phương.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Dù trải qua hơn 600 năm nhưng giếng nước vẫn trong vắt, ngọt mát, cứ dịp tết âm lịch hằng năm, người dân địa phương thường đến đây để xin “lộc”.

Thăm đền thờ Thượng tướng quân Nguyễn Biên hơn 600 tuổi ở Hà Tĩnh

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật độc đáo, năm 2001, đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử văn - hóa cấp tỉnh và vinh dự được đón bằng xếp hạng Di tích quốc gia của Bộ Văn hóa - Thông tin vào năm 2003.

Chủ đề Hội nghị văn hóa Hà Tĩnh

Đọc thêm

Podcast: Nhớ mùi thơm nếp rồng

Podcast: Nhớ mùi thơm nếp rồng

Cứ mỗi độ tháng năm về, lòng ta lại bất chợt bâng khuâng. Dường như, đâu đó có mùi hương rất quen của lúa chín, của rơm rạ mới phơi, của đất trời quê hương đang vào mùa gặt....
Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Vụ một người đàn ông xâm nhập thành công vào khu vực đặt ngai vua - một bảo vật quốc gia mang tính biểu tượng tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế), rồi xâm hại hiện vật, đang gây bức xúc, phẫn nộ trong dư luận và dấy lên quan ngại về lỗ hổng bảo vệ di sản ở nơi cần có cơ chế giám sát nghiêm ngặt bậc nhất thuộc quần thể di tích Cố đô Huế.
Tặng tiền cho người kết hôn

Tặng tiền cho người kết hôn

Nhiều chính quyền địa phương Hàn Quốc đưa ra các chương trình tặng tiền để khuyến khích kết hôn, như là trợ cấp phí hẹn hò, tuần trăng mật.
Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

...Đã lâu lắm rồi không có mưa, hơi nóng ủ chín những bông xuyên mộc nở muộn làm muôn vàn cánh hoa rực lên như lửa. Cái màu đỏ lạ lùng ấy khiến trái tim Duyên bất chợt bồn chồn.
Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Tháng Năm ngân lên bản nhạc mùa hạ, như gọi dậy mọi sắc màu đang say ngủ... Trong giai điệu ấy, ai cũng thấy một phần tuổi trẻ của mình – ngây ngô, sôi nổi, và đầy mộng mơ…
Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Toạ lạc trên sườn núi Thiên Tượng của dãy Hồng Lĩnh, chùa Thiên Tượng thuộc phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được xem là Hoan Châu đệ nhị danh thắng với nhiều cảnh đẹp.
Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Lối cũ không chỉ là một con đường, mà là nơi chất chứa yêu thương, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, là chiếc nôi của những giấc mơ giữa trưa hè...
Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Trong ngôi nhà đơn sơ, những bức ảnh kỷ niệm thiêng liêng được treo ngay ngắn như những kỷ vật quý báu. Dù thời gian có qua đi hơn 55 năm thì nhũng ký ức được gặp Bác Hồ vẫn vẹn nguyên trong trái tim bà Tưởng Thị Diên - người Tiểu đội trưởng Tiểu đội dân quân gái Kỳ Phương năm nào....
Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Gần bảy thập kỷ đã đi qua, giọng nói trìu mến, thân thương của Bác vẫn còn vang vọng, thấm vào mỗi con tim. Khắc ghi lời Bác kính yêu, Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh đoàn kết một lòng, ra sức xây dựng quê hương giàu đẹp như sinh thời Người căn dặn và mong muốn...
Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Tối 15/5, tại TP Hà Tĩnh đã diễn ra chương trình giao lưu văn hóa Việt - Nhật với chủ đề “Kết nối thế giới qua Truyện dân gian và Âm nhạc”. Tham dự có ngài ITO Naoki - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Tất Thắng.
Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Đôi guốc của tam thể

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Đôi guốc của tam thể

Chú mèo tam thể soi mặt vào vại nước ở gốc cau, vuốt đi vuốt lại mấy sợi ria mép trắng như cước cho thật óng ả rồi thong thả bước ra sân tắm nắng. Gió hây hẩy, nắng nhè nhẹ vàng như mật, tam Thể khoan khoái nằm duỗi dài trên sân...