Văn hóa - Giải trí

Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Tháng ba - mỗi lần nghe ai đó thảng thốt gọi tên tháng cuối cùng của mùa xuân, trong tôi lại dậy lên nỗi mong chờ hoa gạo. Những bông hoa của làng quê cứ lặng lẽ thắp lửa trên tán cây trầm mặc, tựa hồ như đang cháy lên nỗi cô đơn rực rỡ, nửa chừng như muốn đưa tiễn, như muốn đón đợi một điều gì…

Tháng ba, khi tôi đang mải mê với bao nhiêu lan, cúc, với những cơn mưa bụi giăng giăng trên mái phố thì cậu em ở quê gửi vào tin nhắn bức ảnh những bông hoa gạo đầu mùa. Chỉ thế thôi là bao nhiêu đồng nội, thôn dã lại trở về ngập lòng. Chỉ thế thôi là tôi lại vội vàng thu xếp, bươn bả trở về, chỉ để ngồi bên bến vắng, ngắm nhìn đám lửa gạo soi bóng xuống lòng sông, chỉ để nắm tay cô bạn gái thân, lặng lẽ ngồi bên đám hoa vừa rơi rụng và đeo đuổi những nghĩ suy riêng tư về tình yêu, về nhân tình thế thái…

Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Như những người thôn quê lặng lẽ, cây hoa gạo dù ở góc chùa, bên bờ sông hay ngoài đồng bãi, luôn luôn tàng ẩn một nỗi cô đơn trầm mặc, luôn mang một nét xưa cổ kính. Cây gạo sừng sững là thế mà quanh năm suốt tháng, người ta cứ đi qua, về lại chẳng ai để ý. Mặc vậy, cây cứ âm thầm sinh chuyển, những nụ mầm trên tán cây chót vót cứ lặng lẽ khai mở không ai hay. Cho đến một ngày, từ những tán cành tưởng như khô khốc ấy bật lên những đốm lửa đỏ rực, người ta mới bắt đầu để ý.

Hoa, vì thế cũng mang trong nó những nhân sinh quan đặc biệt. Trong bung biêng những đốm lửa đỏ rực trên cao ấy có niềm kiêu hãnh của một con người biết tin tưởng vào sự thủy chung. Trong bời bời rơi rụng vẫn nguyên sơ rực đỏ ấy, có sự hiến dâng mãnh liệt và trọn vẹn của một kiếp đời…

Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Tôi không nhớ, hoa gạo xuất hiện trong cuộc sống của tôi từ thuở nào. Chỉ biết, khi đi xa làng quê, đó là loài hoa khiến tôi thao thức nhất. Mỗi độ tháng ba trở về, tôi lại thao thiết nhớ một dáng gạo xù xì nơi bến sông quê hương, lại hoài niệm về ngôi chùa cổ kính có cây gạo cổ thụ thân phủ đầy rêu xanh bí ẩn. Với tôi, hoa gạo như một gạch nối giữa thực tại và quá khứ, giữa nỗi buồn và niềm vui, giữa còn và mất, giữa kết thúc và khai mở… Hoa là một lời nhắc nhớ với những ai đã chót lãng quên, là sự cảnh thức với ai còn ngần ngại… Bởi thế, hoa cũng gieo vào lòng tôi một tình yêu thao thiết đến lạ kỳ.

Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Kỳ lạ cũng phải thôi. Bao nhiêu loài hoa đều khiến người ta yêu khi đang rực rỡ, tinh khôi ở trên cành. Riêng hoa gạo lại gợi nhiều cảm xúc nhất khi đã rơi rụng. Lẽ dĩ nhiên, những cô gái đem lòng yêu hoa gạo như tôi hẳn cũng rất yêu thích những câu thơ đầy dự cảm của các thi sỹ. Và, mỗi tháng ba trở về, khi hoa gạo bắt đầu rụng, trong tâm tư lại thầm thĩ những câu thơ ấy như thể đang độc thoại với ký ức của mình, như thể muốn trao đi một niềm thương cảm…

Ai như tôi, đã gặp lại bông hoa gạo tuổi thơ mênh mang buồn trong thơ Lưu Quang Vũ:“Anh làm sao quên được những con đường/ Lá vàng rơi trên cỏ/ Nhớ vai em chập chờn hoa gạo đỏ” (Từ biệt); Đã nhìn thấy bông hoa gạo làng tôi trong nỗi buồn thẳm xa của Bình Nguyên Trang:“Năm ấy mẹ sinh em, mùa đói/ Tháng Ba nhọc nhằn và hoa gạo rụng hố vôi” (Nỗi niềm tháng ba); Đã cảm nhận về nỗi đa đoan của một đời gạo đỏ trong thơ Đoàn Thị Tảo: “Thế là chị ơi/ Rụng bông gạo đỏ/ Ô hay, trời không nín gió/ Cho ngày chị sinh” (Cho một ngày sinh); Và dự cảm về những mất mát mơ hồ trong sắc gạo đỏ của Phan Huyền Thư: “Xa xôi trong tay người/ Lã chã hoa gạo/ Em nhập nhòe chạy trong mưa đêm/ Anh lập lòe đi tìm hoa gạo” (Hoa gạo)

Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Những cây gạo cổ thụ ở làng tôi là do người ta trồng hay tự mọc? Vì sao, trong không gian ấy, chỉ duy nhất một cây hoa gạo? Tôi đã nhiều lần đi tìm câu trả lời cho những câu hỏi ấy nhưng nó mãi mãi chỉ là những cắc cớ trong lòng tôi. Có lẽ cây là sự hoá thân của nỗi cô đơn từ muôn kiếp xa xôi nào đó. Và hoa đỏ, là đốm lửa kiêu hãnh, lạnh lùng cất lên một lời sau chót để nói với nhân sinh về sự có mặt của mình.

Khi nghĩ về điều này tôi luôn nhớ cô bạn gái thời trung học. Trước cổng nhà bạn có một cây gạo đỏ. Sau này khi chuyển vào Tây Nguyên sinh sống, nơi bạn ở cũng có cây hoa ấy. Ở đó người ta gọi là hoa Pơ lang. Phải chăng, nỗi cô đơn, niềm kiêu hãnh của loài hoa ấy đã trở thành lẽ sống của bạn tôi.

Tựa như mùa hoa gạo ngắn ngủi, bạn đã khép lại thanh xuân của mình rất vội vàng mà rất kiêu hãnh và chúng tôi luôn nhớ về bạn như nhớ một kiếp đời đã sống rất mãnh liệt, rất trọn vẹn. Đời người, xét cho cùng chẳng quan trọng ngắn dài, miễn rằng, bạn đã sống thật đẹp đẽ trong mỗi tích tắc của thời gian, đã thật rực rỡ trong nhân kiếp của mình!

Tháng ba bung biêng lửa gạo…
Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Hoa gạo. Bạn tôi. Tình yêu. Sự sống. Một lúc nào đó cùng đồng hiện trong suy nghĩ của tôi. Và mỗi khi nhặt lên những bông hoa năm cánh còn rưng rức đỏ ấy, tôi lại gặp mình ở đó. Lặng lẽ và kiêu hãnh. Tôi muốn mình, dẫu có là một bông “hoa gạo đỏ đau nắng đợi” như cách nói của Phan Huyền Thư, dẫu có là bông gạo cháy lên “từ đáy nỗi buồn tôi thăm thẳm” như lời nhà viết kịch Lưu Quang Vũ thì vẫn luôn đau đáu cháy trong trái tim những người tôi đem lòng thương mến. Có lẽ bởi thế mà trong một nỗi buồn chói lọi mà dịu êm của mình, tôi đã viết những vần thơ như thế: “Ta cúi nhặt bông gạo độ tàn xuân/ Đỏ rưng rức sau phút giờ ly biệt/ Thế gian hỡi còn điều gì tha thiết/ Xin giữ cho nhau trong phút cuối hẹn hò”

Tháng ba, trên dòng sông quê hương những bông hoa gạo dập dềnh trôi như những ngôi sao đỏ chấp chới trong nỗi buồn ly biệt. Trên những cánh đồng thưa vắng bóng người, thân gạo già nua vẫn miệt mài thắp lửa. Tháng ba, người ơi hãy trở về, để hoa gạo nhẫn nại và bao dung thắp lửa thương yêu, để nghe trong mình bung biêng treo một niềm kiêu hãnh trong bời bời chia xa…

Tháng ba bung biêng lửa gạo…

Ảnh: Thành pro - Ánh Dương

Video: Thành Pro

thiết kế: huy tùng

Đọc thêm

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 3 tăng gần 50% so với trước đại dịch, trong khi Thái Lan tăng trưởng chậm khiến các doanh nghiệp lữ hành lo lắng.
Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

"Mùa cau trở lại" của tác giả Sơn Trần. Với giọng kể chân thành, mộc mạc, câu chuyện không chỉ nói về mùa cau – mùa vụ gắn bó với đời sống người dân quê – mà còn thấm đẫm những tình cảm gia đình, nỗi nhớ quê hương, và tình yêu âm thầm mà sâu sắc.
Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Có những hương vị tuổi thơ chỉ cần nhắc tới thôi đã khiến lòng ta thổn thức. Trong ký ức của nhiều người, trái mít quê – mộc mạc, thơm nồng – không chỉ là món quà ngọt ngào của đất trời mà còn là biểu tượng của tình làng nghĩa xóm, đầy ắp yêu thương.
Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Sáng 6/5, Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025 đã khai mạc trọng thể tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở TP Hồ Chí Minh với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì Hòa bình thế giới và Phát triển bền vững".
Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh có nhiều đoạn tuyến băng qua đồng ruộng, đồi núi, sông suối tạo nên những cảnh đẹp hữu tình. Tuyến cao tốc được kỳ vọng tạo động lực quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư cho Hà Tĩnh.
Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Thời tiết khá tốt, nhiều sản phẩm mới hấp dẫn, giao thông thuận tiện... là những yếu tố quan trọng giúp các khu, điểm du lịch Hà Tĩnh thu hút hơn 734 nghìn lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Hà Tĩnh được thiên nhiên ban tặng cảnh quan sơn thủy hữu tình với những bãi biển cát mịn, nước trong, nhiều làng chài cổ có tuổi đời hàng ngàn năm. Về Hà Tĩnh, du khách không chỉ được đắm mình trong làn nước biển xanh trong, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn được nghe những huyền tích thú vị.
Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Duyên nợ với thi ca đã giúp thầy giáo dạy Sử sinh ra từ miền quê mặn mòi ven biển Đỉnh Bàn (TP Hà Tĩnh) đến với những vần thơ thấm đẫm phù sa quê hương. Trương Ngọc Ánh làm nhiều thơ, đủ các thể loại nhưng nhiều nhất, đặc sắc nhất vẫn là những bài thơ lục bát.
Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

50 năm sau ngày thống nhất đất nước, các thế hệ văn nghệ sỹ Hà Tĩnh đã góp phần xây dựng được một nền VHNT dày dặn. Với hàng ngàn tác phẩm trên các lĩnh vực,  phản ảnh sinh động về sự phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của Hà Tĩnh qua các giai đoạn lịch sử.
Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc đã 50 năm nhưng âm hưởng hào hùng của những ngày tháng khói lửa vẫn vẹn nguyên bởi những ca khúc đi cùng năm tháng. Lời ca tiếng hát đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, hun đúc tâm thế của cả dân tộc cùng ra trận và làm nên chiến thắng 30/4/1975.
Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Hai người bạn già ngồi bên nhau, nhấp từng ngụm trà cảm nhận vị đắng chát tan ra trong khoang miệng. Rồi chỉ còn lại vị ngọt cứ mênh mang nơi cuống họng. Ánh mắt họ hướng về phía lá cờ đỏ sao vàng treo trước cổng nhà đang tung bay trong gió…
Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tối 29/4 - rạng sáng 30/4, hàng nghìn người dân tập trung trên các tuyến đường trung tâm TP.HCM để chờ xem Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Tối 28/4, 10.500 drone lần lượt thắp sáng bầu trời TP.HCM trong khoảng 7 phút, chào mừng 50 năm thống nhất đất nước với hàng loạt hình ảnh biểu tượng như Bác Hồ, Dinh Độc Lập...
Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Đây là sự kiện khởi động cho mùa du lịch biển sôi động năm 2025, góp phần quảng bá vẻ đẹp nguyên sơ, hấp dẫn của vùng biển Thạch Hải (TP Hà Tĩnh) đến với du khách gần xa.
Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Bước đi trong lòng địa đạo, cô thấy tim mình rung lên trong lồng ngực. Còn người cựu chiến binh già, có biết bao hồi ức đẹp ùa về, hồi ức về một thời binh lửa...
Podcast tản văn" Về đâu tháng Tư

Podcast tản văn: Về đâu tháng Tư?

Rồi mùa hạ sẽ bước những bước chân dập dồn mạnh mẽ, cái nắng non nớt run rẩy tháng Tư sẽ thay bằng những trận nắng trập trùng tháng Năm, tháng Sáu...
Những bài ca bất tử…

Những bài ca bất tử…

Chiến tranh đã lùi xa, mảnh đất bom cày đạn xới năm xưa nay đã trở thành những địa chỉ đỏ. Bài ca bất tử về những người đã sống, chiến đấu trên quê hương Hà Tĩnh vẫn còn vang vọng mãi...