Văn hóa Nga - mạch nguồn chảy mãi…

(Baohatinh.vn) - Những năm 1960, 1970, 1980 của thế kỷ XX, hàng nghìn du học sinh, lao động Việt Nam đã đến đất nước Lê-nin học tập, lao động, công tác. Cùng với quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước, văn học nghệ thuật Nga - Xô viết được đưa vào giảng dạy ở các trường học đã có những ảnh hưởng sâu sắc với người dân Việt Nam.

Đến nay, qua bao biến động của lịch sử, thời cuộc, như là một phần máu thịt, văn hóa Nga vẫn chảy trong những tâm hồn Việt Nam không ồn ào, sôi động, âm thầm mà mãnh liệt.

Văn hóa Nga - mạch nguồn chảy mãi…

Lãnh tụ Lênin và cuộc Cách mạng tháng Mười vĩ đại

Hàng năm, cứ đến tháng 11 là tôi lại háo hức chờ đợi các chương trình kỷ niệm Cách mạng tháng Mười Nga, cứ y như là một người từng sinh sống trên đất nước tươi đẹp ấy vậy. Và vì đam mê vẻ đẹp long lanh của những bài thơ tình Nga, âm điệu dịu dàng lay thức của âm nhạc Nga, phong cảnh mùa thu vàng nước Nga qua những bức tranh của Lê-vi-tan, tôi đã yêu mến văn hóa Nga từ khi nào không biết.

Văn hóa Nga - mạch nguồn chảy mãi…

Mùa thu nước Nga

Chỉ biết rằng, mỗi lần gặp bạn bè từng là du học sinh Nga, doanh nhân, học giả Nga, hay đơn giản chỉ là gặp một du khách đến từ nước Nga, tôi lại muốn cùng họ nói vài câu tiếng Nga, hát những giai điệu Nga một thời chúng tôi thường hát: “Thời thanh niên sôi nổi”, “Ca-chiu-sa”, “Đôi bờ”, “Cây thùy dương”, “Ra-xi-a”, “Triệu bông hồng”...

Thỉnh thoảng cùng bạn bè Khoa Văn ngày ấy tụ tập, chúng tôi cùng nhau đọc lại thơ Puskin, Ê-xê-nhin, Ler-mon-tốp, On-ga Béc-gôn và cảm giác như mình đang được sống lại tuổi thanh xuân. Vì niềm yêu mến ấy, tôi đã gia nhập Hội Hữu nghị Việt - Nga của TP Hà Tĩnh và của Liên hiệp các Hội hữu nghị Hà Tĩnh.

Hằng năm, tôi đều được mời tham dự các cuộc giao lưu, gặp gỡ với những người từng sống ở Liên Xô cũ và nước Nga. Họ có thể là trí thức, nhưng cũng có thể là những người hiện nay đang buôn bán, làm những công việc bình thường. Họ cùng nhau hát, cùng nói tiếng Nga, cùng ôn lại những tháng ngày được sống trong tình yêu thương của bạn bè, của nhân dân Liên Xô. Đến đây, tôi mới hiểu sâu sắc một điều: Không riêng tôi, dòng chảy văn hóa Nga đang âm thầm mà mãnh liệt chảy trong trái tim của rất nhiều người Việt Nam.

Trong cuộc gặp mặt cách đây vài năm, tôi đã được nghe anh Trần Đình Hồng - Chủ tịch Hiệp hội Người tiêu dùng Hà Tĩnh đọc nguyên văn bài thơ: “Đợi anh về” của Xi-mô-nốp bằng tiếng Nga. Anh Hồng nguyên là Chủ tịch UBND thị xã Hà Tĩnh, Phó Giám đốc Sở Thương mại - Du lịch. Anh sang Nga học Đại học Kinh tế từ năm 1976-1981. Mấy chục năm trôi qua, anh vẫn vẹn nguyên tình yêu ấy với nước Nga và với thi ca Nga.

Văn hóa Nga - mạch nguồn chảy mãi…

Biểu diễn văn nghệ nhân ngày thành lập Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội. Ảnh internet

Tối thứ 7 (2/11) vừa qua, VTV1 phát chương trình “Nước Nga trong trái tim tôi”, tôi biết thêm dịch giả Lê Tự Minh, một du học sinh Nga. Vì yêu mến, đắm say với những bản tình ca Nga, thi ca Nga, anh đã dịch rất nhiều bản nhạc Nga ra lời Việt, trong đó có bài “Hoa Ka-ri-na” mà một thời chúng tôi hay hát. Mặc dầu trước đó đã có người dịch, nhưng so với nguyên tác, anh thấy chưa lột tả hết cảm xúc, vẻ đẹp của ca từ nên đã dịch mới.

Trước đây, nói đến các dịch giả tiếng Nga, chúng tôi chỉ biết đến Thúy Toàn, Thái Bá Tân, Bằng Việt. Hóa ra còn nhiều dịch giả thơ, nhạc mà chúng tôi chưa biết đến. Lâu lắm rồi, nhà báo Lại Văn Sâm, một người từng được đào tạo ở Liên Xô cũ mới dẫn chương trình. Sự hiện diện của Hội Hữu nghị Việt - Nga, Nga - Việt, các diễn viên của hai nước, chương trình thực sự làm thỏa mãn rất nhiều khán thính giả.

Những năm qua, với sự khởi xướng của nhiều giáo viên từng học tập ở nước Nga và những người yêu mến nhạc Nga, Trường Đại học Hà Tĩnh có một câu lạc bộ văn học nghệ thuật Nga. Hằng năm, vào dịp kỷ niệm ngày Cách mạng tháng Mười Nga (7/11), các sinh viên của trường hóa thân trong các vũ điệu, bản tình ca Nga bằng cả hai thứ tiếng khiến các đại biểu Hội Hữu nghị Nga - Việt đến từ nước Nga và du học sinh, lao động, những người yêu mến văn hóa Nga cảm giác như mình đang được sống trên đất nước tươi đẹp ấy.

Khó có thể kể hết những hoạt động của các hội hữu nghị Việt - Nga ở 63 tỉnh, thành và các chương trình, gameshow của nhiều kênh nhiều truyền hình. Hiện nay, khoảng cách địa lý như được xích lại gần bởi những chuyến đi về của doanh nhân, trí thức, du học sinh, người lao động Nga với Việt Nam và với Hà Tĩnh.

Bằng sự chắp nối của Giáo sư - Viện sĩ Nguyễn Huy Hoàng và sự tài trợ của doanh nhân Hoàng Văn Vinh - Chủ tịch Hội Người Việt lại tỉnh Svet-lop, bản Truyện Kiều bằng tiếng Nga đã được nhà thơ trẻ người Nga Vasili Popov thực hiện. Hội Kiều học Việt Nam cũng đã tổ chức hội thảo “Nguyễn Du - Puskin, tương đồng và khác biệt”. Những hoạt động đó vun dày thêm tình hữu nghị Việt - Nga trong sáng, thủy chung, làm giàu có thêm văn hóa Nga, văn hóa Việt Nam.

Đọc thêm

Tiếc cho phim hoạt hình Việt

Tiếc cho phim hoạt hình Việt

Doanh thu hạn chế của các phim hoạt hình Việt ra rạp dịp hè không hoàn toàn phản ánh chất lượng phim. Chuyên gia đánh giá "Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu", "Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội" và "Wolfoo: Cuộc đua Tam Giới" hấp dẫn không kém hoạt hình nước ngoài, nhưng khâu quảng bá phát hành còn yếu.
Podcast tản văn: Khi mùa hạ trở mình

Podcast tản văn: Khi mùa hạ trở mình

Tháng Bảy trở mình trong những cơn mưa mềm như dải lụa. Tháng của hoa trái vào mùa, của những tờ giấy báo điểm run run tay học trò, của tiếng ve như thầm tạm biệt...
Niềm tin du lịch Thái Lan dần 'chạm đáy'

Niềm tin du lịch Thái Lan dần 'chạm đáy'

Nhiều yếu tố bất lợi đang kéo ngành du lịch Thái Lan vào giai đoạn khó khăn, khi niềm tin thị trường giảm sâu, dự báo lượng khách quốc tế thấp hơn năm ngoái.
Podcast truyện ngắn: Một vòm trời rất xanh

Podcast truyện ngắn: Một vòm trời rất xanh

Câu chuyện nhẹ nhàng về tình yêu, sự gắn bó và những khởi đầu mới. Trong vòm trời xanh cao ấy, có ánh mắt lặng thầm, có nhịp tim xao động và một lời khẽ chạm trái tim người ở lại.
Ra mắt công chúng vở kịch "Mẹ đợi"

Ra mắt công chúng vở kịch "Mẹ đợi"

"Mẹ đợi" khắc họa sâu sắc sự hy sinh và nghị lực phi thường của người phụ nữ Việt Nam. Đây là tác phẩm mở đầu cho chương trình "Sân khấu truyền hình" của Báo Hà Tĩnh trong năm 2025.
Cảnh Hà Giang hiếm thấy nhìn từ trên cao

Cảnh Hà Giang hiếm thấy nhìn từ trên cao

Dành vài ngày đến Tuyên Quang (địa phận tỉnh Hà Giang trước sáp nhập) mỗi tháng, Trần Trung kể lại những gì mình thấy qua những tấm ảnh chụp từ trên cao.
Podcast Truyện ngắn: Chiếc áo cũ của Ba

Podcast Truyện ngắn: Chiếc áo cũ của Ba

Kỷ vật luôn gợi nhớ thật nhiều ký ức. Với nhiều người, đó là động lực, niềm tin để ghi nhớ và phấn đấu nhiều hơn trong cuộc sống, học tập...
Tác giả Yến Thanh và ký ức Đồng Lộc

Tác giả Yến Thanh và ký ức Đồng Lộc

Từ trái tim người trong cuộc, tác giả Yến Thanh đã viết nên "Cúc ơi" - bài thơ lay động lòng người, khắc họa chân thực sự khốc liệt của cuộc chiến tranh và tinh thần quả cảm của những con người tại Ngã ba Đồng Lộc.
Podcast tản văn: Tháng Bảy lắng đọng lòng tri ân

Podcast tản văn: Tháng Bảy lắng đọng lòng tri ân

Năm nay, thời tiết với nhiều thay đổi, giăng mắc vào hồn người những nỗi niềm xa vọng, ưu tư. Sự đan xen của đất trời làm cho nhịp sống bớt vội vàng, lòng người lắng lại, hoài niệm về những dấu ấn tháng Bảy xưa, cùng tri ân các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì Tổ quốc...
Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Càn quét phòng vé Nhật rồi tiếp tục làm dậy sóng rạp Việt chỉ với 2 ngày chiếu đặc biệt, "Dư ảnh của độc nhãn" đang chứng minh sức hút chưa từng thấy với một tác phẩm hoạt hình.
Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Xứ đạo Cự Lâm (xã Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) - vùng quê nghèo đang chuyển mình từng ngày với hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, những tuyến đường, khu vườn rực rỡ sắc hoa.
Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Không chỉ lưu giữ kho tàng trí thức nhân loại, 7 thư viện lâu đời nhất thế giới dưới đây còn là những kiệt tác kiến trúc, nghệ thuật độc đáo, tráng lệ cho các tín đồ sách khám phá.
Podcast tản văn: Nội tôi thơm ngát hương dầu

Podcast tản văn: Nội tôi thơm ngát hương dầu

Nhỏ bé, giản dị, những lọ dầu gió đã trở nên quen thuộc ở đâu đó trong ngăn tủ đầu giường hay góc bàn nhỏ. Còn với tác giả Hồ Điệp, mùi hương ấy còn là dư âm của một thời đã xa...