Huyện Kỳ Anh đã có 100% xã đạt chuẩn NTM, 5 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; đến nay 9 tiêu chí cấp huyện cơ bản hoàn thành. Các tiêu chí được xây dựng thực chất và bền vững với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; sự nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu và tinh thần tự giác xây dựng đời sống mới cho chính mình của mỗi người dân.
Đó là phương châm xuyên suốt trong quá trình triển khai xây dựng NTM ở huyện Kỳ Anh.
Khu vực trung tâm hành chính huyện Kỳ Anh.
Xác định địa bàn thôn là “hạt nhân” để lan tỏa phong trào xây dựng NTM sâu rộng trên địa bàn xã, tiến tới trở thành kết quả chung trên toàn huyện, ngay từ khi triển khai, Kỳ Anh đã tập trung xây dựng, củng cố và nâng chất các tiêu chí khu dân cư NTM kiểu mẫu; mỗi làng quê một màu sắc nhưng đều phải thực sự nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, phải thực sự là miền quê đáng sống. Từ đó, tạo sự cộng hưởng để phong trào xây dựng NTM ở cơ sở được đẩy nhanh, phát triển mạnh và bền vững.
Xã Kỳ Châu nhìn từ trên cao.
Kỳ Xuân là xã có 8/8 thôn đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu và đang phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao vào năm 2024. Từ một vùng quê nhiều khó khăn, Kỳ Xuân nay đang từng ngày “thay da đổi thịt”. Những “con phố” ở trong làng khang trang, hiện đại, những con đường xanh bốn mùa hoa nở, được điểm tô thêm màu đỏ sắc cờ; đời sống văn hóa, tinh thần người dân vì thế cũng ngày càng được nâng cao rõ rệt. Ông Nguyễn Hữu Trinh (thôn Quang Trung) chia sẻ: “Khi những giá trị NTM được bà con nhận biết rõ thì việc chung sức xây dựng như một lẽ tự nhiên. Mỗi công việc chung từ nhỏ đến lớn, làm một tuyến đường hay chỉ một đoạn rãnh thoát nước, đều được thực hiện theo quy trình cụ thể, rõ ràng. Do đó, mỗi người dân đều tích cực hưởng ứng và tham gia thực hiện”.
Mô hình thôn thông minh tại thôn Phú Minh, xã Kỳ Phú.
Nhận định, môi trường là tiêu chí khó nhưng mang tính bền vững trong xây dựng NTM, bằng các giải pháp quyết liệt, huyện Kỳ Anh đã từng bước gỡ khó với nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả, trong đó việc phân loại triệt để rác thải sinh hoạt đã trở thành điểm sáng trong toàn tỉnh. Không chỉ phân loại tại nguồn, Kỳ Anh còn tổ chức thu gom riêng 2 loại rác hữu cơ và vô cơ để đem đi xử lý. Nhờ đó, tỷ lệ rác thải sinh hoạt trên địa bàn được phân loại, thu gom, xử lý đúng quy định đạt trên 94%; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn trên địa bàn đạt 70%; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt bằng biện pháp phù hợp, hiệu quả đạt từ 35% trở lên (đạt cao hơn tiêu chí).
Phân loại rác, thu gom rác theo cách làm mới tại huyện Kỳ Anh đã mang lại hiệu quả thiết thực.
Những kết quả về xây dựng NTM ở cơ sở của huyện Kỳ Anh thời gian qua, ngoài sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ và Nhân dân, phải kể đến vai trò định hướng, lãnh đạo, chỉ đạo và hỗ trợ về nhiều mặt của huyện. Các đoàn công tác của BTV Huyện ủy phụ trách cơ sở, đã trở thành điểm tựa để các địa phương tập trung thực hiện các tiêu chí cấp xã. Ông Lê Mã Lương - Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện, thành viên đoàn công tác phụ trách chỉ đạo xã Kỳ Xuân và Kỳ Tiến cho biết: “Điều đáng phấn khởi là chúng tôi luôn được cán bộ và Nhân dân đồng tình, ủng hộ. Quá trình chỉ đạo, không chỉ giúp bà con xây dựng NTM, mà nhiều khi, chính các thành viên đoàn lại học hỏi được nhiều điều bổ ích, nhiều kinh nghiệm quý từ cán bộ và Nhân dân”.
Trung đoàn 841 - Bộ CHQS tỉnh Hà Tĩnh giúp đỡ người dân thôn Vĩnh Long (xã Kỳ Khang) xây dựng đường giao thông, rãnh thoát nước.
Để xây dựng NTM trở thành phong trào phát triển liên tục, không có điểm cuối, huyện Kỳ Anh xác định, đội ngũ cán bộ cấp xã là nguồn lực quan trọng nhất; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp xã là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, không để vì tình trạng cán bộ yếu mà làm mất phong trào. Từ năm 2020 đến nay, toàn huyện đã điều động, tăng cường 8 cán bộ từ huyện về xã và bố trí giữ các vị trí chủ chốt.
Ông Nguyễn Giang Đông từ Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường được điều động về làm Bí thư Đảng ủy xã Kỳ Bắc chia sẻ: “Là xã đạt chuẩn NTM khá sớm (năm 2015) nhưng năm 2017, Kỳ Bắc đã bị thu hồi bằng công nhận do phong trào bị chững lại; đến năm 2019 xã mới “lấy lại” được. Do đó, để giữ được thành quả và đưa phong trào xây dựng NTM đi vào chiều sâu, phát huy hiệu quả, đầu tiên xã tập trung củng cố khối đoàn kết, thống nhất từ cán bộ đến mỗi người dân; qua đó khơi dậy phong trào xây dựng NTM trong toàn Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân, tiếp tục phấn đấu hoàn thành các mục tiêu đã đề ra”.
Đoàn công tác của xã, thôn vận động người dân xây dựng NTM tại thôn Tuần Tượng (xã Kỳ Phong).
Phong trào xây dựng NTM ở cơ sở của huyện Kỳ Anh thời gian qua được thực hiện vững chắc từ cấp thôn với nhiều cách làm sáng tạo, trong đó có sự đóng góp quan trọng của công tác dân vận. Phong trào thi đua “Dân vận khéo” trong xây dựng NTM được phát triển sâu rộng trên khắp các địa phương, mọi lĩnh vực như: “Khéo tham mưu, tổ chức thực hiện, khéo tuyên truyền, vận động”; “Khéo vận động phát triển kinh tế, xây dựng kết cấu hạ tầng”; “Khéo vận động xây dựng văn hóa - xã hội - môi trường lành mạnh” và “Xây dựng hệ thống chính trị, địa phương vững mạnh”... Từ năm 2022 đến nay, toàn huyện có hơn 140 mô hình “Dân vận khéo” về xây dựng NTM, nhờ đó đã khơi dậy mạnh mẽ nội lực của địa phương, hoàn thành tốt các mục tiêu xây dựng NTM.
Cán bộ được luân chuyển, tăng cường về các vị trí chủ chốt tại cơ sở đã phát huy tốt vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, khởi dậy nội lực trong Nhân dân.
Đến thời điểm này, toàn huyện Kỳ Anh đã có 20/20 xã đạt chuẩn NTM (trong đó, 1 xã NTM kiểu mẫu, 5 xã NTM nâng cao); 75% thôn đạt khu dân cư NTM kiểu mẫu (cao hơn 5% so với yêu cầu của tỉnh); triển khai xây dựng 4 thôn thông minh tại các xã: Kỳ Châu, Kỳ Phú, Kỳ Đồng, đến nay đã có 2 thôn đạt chuẩn thông minh (Bắc Châu, Phú Minh). Hiện đã hoàn thành Đề án xây dựng xã Kỳ Đồng đạt đô thị loại V và đang trình các cấp thẩm định, công nhận.
Theo kết quả đánh giá của huyện, đến thời điểm này, Kỳ Anh đã đạt 9/9 tiêu chí huyện NTM. Trong đó, nhiều tiêu chí khó đã được nỗ lực hoàn thành với sự bền bỉ và cách làm phù hợp. Như để giải bài toán xây dựng hạ tầng giao thông đối với địa bàn huyện miền núi, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, huyện cùng các địa phương đã bố trí, lồng ghép các chương trình mục tiêu, các nguồn vốn; thực hiện tốt phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”.
Phong trào thi đua hiến đất mở đường lan tỏa sâu rộng, hàng nghìn m2 đất và cây cối, hoa màu được người dân hiến và hàng trăm nghìn ngày công lao động được đóng góp để xây dựng, sửa chữa các tuyến đường giao thông nông thôn (GTNT). Ông Nguyễn Anh Ngọc - Chủ tịch UBND xã Kỳ Sơn cho biết: “Thời gian qua, với nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước và sự chung sức của người dân, việc triển khai xây dựng GTNT ở Kỳ Sơn đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đến nay, hệ thống giao thông cơ bản đảm bảo kết nối giữa các thôn với 40,95 km đường bê tông. Để hoàn thiện khối lượng công việc này, xã đã huy động hơn 22 tỷ đồng, trong đó Nhân dân đóng góp hơn 16 tỷ đồng; tiếp nhận hơn 5.700 tấn xi măng...”.
Phong trào NTM tại huyện Kỳ Anh đã lan tỏa mạnh mẽ tới mỗi người dân.
Đến thời điểm này, toàn huyện đã đầu tư xây mới, nâng cấp, cải tạo, cứng hóa, nhựa hóa được 3.179 tuyến đường GTNT với tổng chiều dài 1.183,048 km (gồm các tuyến đường xã, trục thôn, ngõ xóm, đường trục chính nội đồng). Ông Võ Xuân Thành - Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Kỳ Anh cho biết: “Hệ thống đường huyện có 9 tuyến, với tổng chiều dài 63,4 km, trong đó có 7 tuyến, với chiều dài 46,6 km hiện đã được đầu tư đạt chuẩn, tỷ lệ nhựa hóa và bê tông hóa đạt 100%. Đối với các tuyến đường huyện cần nguồn lực lớn, Kỳ Anh đã tranh thủ sự hỗ trợ của cấp trên, đưa một số tuyến đường vào chương trình đầu tư công trung hạn từ ngân sách Trung ương, ngân sách tỉnh”.
Tuyến ĐH.93 (Sơn - Thượng), bị xuống cấp nghiêm trọng hiện đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép nâng cấp theo Văn bản số 798/TTg-QHQT ngày 13/9/2023 từ nguồn vốn dư của dự án “Hạ tầng cơ bản cho phát triển toàn diện các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và Quảng Trị - Dự án thành phần tỉnh Hà Tĩnh, vốn vay ADB”. Hiện nay, dự án đã cơ bản hoàn thành thủ tục lập báo cáo nghiên cứu khả thi, dự kiến khởi công trong quý I/2024. Ông Lê Văn Lãm - Chủ tịch UBND xã Kỳ Thượng cho biết: “ĐH.93 là tuyến huyết mạch của hơn 13 nghìn người dân xã Kỳ Thượng và Kỳ Sơn. Sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng, ngoài phục vụ tiêu chí giao thông của huyện NTM, dự án còn đáp ứng được sự mong mỏi lâu nay của người dân về nhu cầu đi lại, giao thương và phát triển kinh tế của xã Kỳ Thượng nói riêng, các địa phương vùng thượng Kỳ Anh nói chung”.
Song song với tiêu chí giao thông, tiêu chí nước sạch tập trung ở huyện Kỳ Anh cũng đang mở được hướng đi khi tiến độ các dự án cấp nước tập trung tại xã Lâm Hợp và vùng phụ cận, tổng mức đầu tư 40 tỷ đồng; tại xã Kỳ Lạc, với tổng mức đầu tư 13 tỷ đồng đang được đẩy nhanh. Ông Phạm Thái Hoa - Chủ tịch UBND xã Lâm Hợp cho biết: “Trước nhu cầu cấp thiết về nước sinh hoạt của người dân, thực hiện chỉ đạo của tỉnh, các cấp, ngành chức năng, UBND xã Lâm Hợp đã phối hợp với đơn vị tư vấn, thiết kế, tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc, trong đó vận động bà con GPMB và bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công xây dựng công trình sớm đưa vào sử dụng”.
Người dân sử dụng nước sạch tại xã Kỳ Thư.
Cùng với đó, để gỡ khó tiêu chí tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch tập trung, huyện Kỳ Anh cũng đang đẩy nhanh tiến độ mở rộng mạng lưới cấp nước từ hệ thống Nhà máy nước TX Kỳ Anh, cấp cho các xã: Kỳ Thọ, Kỳ Tân, Kỳ Văn và hoàn thành thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Nhà máy cấp nước Kỳ Đồng và vùng phụ cận (xã Kỳ Tiến, Kỳ Giang).
Tại xã Kỳ Tiến, nơi còn vướng mắc về tiêu chí nước sạch, sau khi Nhà máy cấp nước xã Kỳ Đồng được triển khai xây dựng đã gỡ được “điểm nghẽn” trong xây dựng xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Bà Trần Thị Quyên - Trưởng thôn Hưng Phú cho biết: “Thôn có 50/297 hộ nguồn nước bị nhiễm phèn, chỉ những gia đình có điều kiện mới sử dụng máy lọc nước. Vì thế, người dân chúng tôi rất vui mừng khi chuẩn bị được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh từ nhà máy nước sạch để đảm bảo sức khỏe và sinh hoạt”. Theo tính toán, với các dự án đang được triển khai trên địa bàn thì tiêu chí nước sạch tập trung của huyện Kỳ Anh sẽ đạt tỷ lệ 24% vào năm 2024.
Ông Nguyễn Hữu Huệ (Hoàng Diệu, xã Kỳ Tiến) sử dụng máy nước lọc để sinh hoạt.
Ông Hồ Huy Thành - Bí thư Huyện ủy Kỳ Anh cho biết: “Xác định xây dựng NTM chỉ có điểm đầu, không có điểm kết thúc, sau khi được công nhận huyện đạt chuẩn, với sự quyết tâm và nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của người dân, huyện Kỳ Anh sẽ tập trung giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí huyện đạt chuẩn NTM, các xã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, các thôn đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu, hướng đến xây dựng huyện Kỳ Anh đạt chuẩn NTM nâng cao”.
Lãnh đạo huyện kiểm tra công tác xây dựng NTM tại các địa phương.
Theo đó, tiếp tục hoàn thiện kết cấu hạ tầng KT-XH đồng bộ, kết nối giữa các vùng với trục trung tâm đô thị Kỳ Đồng và các trục kinh tế, khu vực động lực của tỉnh. Phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn theo hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, bền vững, gắn sản xuất với chế biến nông sản, nâng cao đời sống về mọi mặt cho người dân nông thôn. Từng bước gắn sản xuất nông nghiệp, NTM với du lịch, dịch vụ, bảo vệ môi trường sinh thái, xây dựng làng xã sáng - xanh - sạch - đẹp, giàu bản sắc văn hóa...
Ông Hồ Huy Thành - Bí thư Huyện ủy Kỳ Anh.
Trong không khí háo hức, phấn khởi chờ đón được công nhận huyện đạt chuẩn NTM và chào năm mới 2024, Đảng bộ và Nhân dân huyện Kỳ Anh đang tiếp tục hoàn thiện những phần việc còn lại để củng cố một cách vững chắc tất cả các tiêu chí. “Từ một huyện nghèo mới chia tách, sau hơn một thập kỷ nỗ lực trên hành trình xây dựng NTM, huyện Kỳ Anh đã làm nên kỳ tích. Không chỉ là nỗ lực để đạt chuẩn huyện NTM, mà mục tiêu quan trọng nhất để Kỳ Anh hướng tới là xây dựng mảnh đất này ngày càng giàu đẹp, văn minh, ấm áp nghĩa tình, trở thành một “miền quê đáng sống” - Bí thư Huyện ủy Hồ Huy Thành nhấn mạnh.
Bài 1: Tìm giá trị mới cho nông nghiệp, nông thôn
THIẾT KẾ: CÔNG NGỌC
