Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

(Baohatinh.vn) - Tháng 6/1930, tại đền Phương Giai (xã Kỳ Bắc), Đảng bộ huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) chính thức ra đời, lãnh đạo Nhân dân tiến hành những cuộc đấu tranh với kẻ thù thực dân, phong kiến; mở đầu là phong trào cách mạng 1930 - 1931 mà đỉnh cao là Xô viết Nghệ - Tĩnh.

Trong không khí tĩnh lặng ở đền Phương Giai, ông Nguyễn Tiến Chưởng, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử huyện Kỳ Anh kể cho chúng tôi nghe chặng đường đấu tranh trong những ngày đầu mới thành lập Đảng bộ huyện.

Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

Đền Phương Giai, nơi ghi dấu sự kiện thành lập Đảng bộ huyện Kỳ Anh, nay đã được trùng tu khang trang, trở thành địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ

Sau khi thành lập, Đảng bộ chỉ có 2 chi bộ, đến tháng 9/1930 phát triển lên 9 chi bộ với 93 đảng viên. Cùng với việc xây dựng tổ chức cơ sở Đảng, các tổ chức quần chúng và lực lượng tự vệ của Đảng cũng được kiện toàn, tổ chức và phát triển; trong đó nổi bật là Nông hội đỏ, được tổ chức ở 27 thôn với gần 900 người.

Đây cũng là thời điểm cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh từ điểm khởi đầu của công nhân Bến Thủy đã lan rộng khắp các huyện trong tỉnh, trong đó có Kỳ Anh cũng vùng lên đấu tranh chống lại sự áp bức bóc lột của chế độ thực dân, phong kiến.

Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

Ông Vịnh cho PV xem những trang tài liệu lịch sử viết tay được lưu giữ cẩn thận.

Tại xã Kỳ Phong, ông Võ Tiến Vịnh (SN 1956), người có 25 năm làm cán bộ HTX và nguyên là Bí thư Đảng ủy xã Kỳ Phong, hiện còn lưu giữ tài liệu lịch sử viết tay của những đảng viên thời kỳ trước để lại.

Ông kể, theo lịch sử Đảng bộ xã, Chi bộ Tuần Tượng đã lãnh đạo, tổ chức quần chúng Nhân dân Kỳ Phong đấu tranh bằng nhiều hình thức. Đặc biệt ngày 9/9/1930, Chi bộ đã tổ chức quần chúng tập trung về Cồn Riềng (Yên Hạ) cùng xứ Voi tham gia cuộc biểu tình lớn nhất của Nhân dân huyện Kỳ Anh trong thời kỳ 1930-1931.

Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

Đến cuối năm nay, xã Kỳ Phong phấn đấu đạt chuẩn xã NTM.

Lịch sử Đảng bộ huyện Kỳ Anh ghi lại: Vào tháng 9/1930, Huyện ủy chủ trương tổ chức cuộc tổng biểu tình thị uy, đưa yêu sách cho tri huyện. Các chi bộ, đảng viên tỏa ra vận động quần chúng nhân dân các tổng; đêm 6 và 7/9, tự vệ luyện tập để bảo vệ biểu tình. Đồng chí Nguyễn Trọng Bình, Huyện ủy viên được phân công là tổng chỉ huy cuộc biểu tình.

Sáng ngày 9/9/1930, quần chúng Nhân dân ở các xã trong huyện trống mỏ rộn vang, cờ búa liềm phấp phới tập trung ở Cụp nước mắm (Kỳ Thọ) theo đường quốc lộ tiến thẳng về huyện lỵ. Đoàn người cứ thế đông dần, lên đến 5 ngàn người, xếp hàng, nắm tay nhau dài hàng cây số, vừa đi vừa hô vang khẩu hiệu: “Đả đảo bọn đế quốc - phong kiến”.

Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

Ông Nguyễn Tiến Chưởng chia sẻ về những trang lịch sử oanh liệt của Đảng bộ và Nhân dân Kỳ Anh trong những ngày đấu tranh cách mạng.

Ở ngã ba đường rẽ vào huyện, thông lại Trần Đình Xí và hai lính lệ đứng ngăn đoàn biểu tình nhưng đã bị bắt trói giải về huyện. Khi đoàn biểu tình vào đến nơi, huyện đường vắng tanh vì tri huyện và nha, lại chạy hết. Người dân đốt cháy huyện đường, mở cửa trại giam giải phóng tù nhân. Trong chút chốc, chính quyền cấp huyện của thực dân, phong kiến tay sai ở Kỳ Anh sụp đổ dưới sức mạnh của quần chúng.

“Cuộc biểu tình khổng lồ ngày 9/9 là đỉnh cao trong phong trào 1930-1931 ở Kỳ Anh. Mặc dù sau cuộc biểu tình, phong trào cách mạng ở Kỳ Anh bị thực dân, phong kiến khủng bố, đàn áp nhưng tinh thần yêu nước, đấu tranh của Nhân dân đã được nhen nhóm, như bếp than hồng âm ỉ chờ ngày thổi bùng thành ngọn lửa lớn” - ông Chưởng nhấn mạnh.

Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

Thôn Hồ Hải (làng Yên Hạ trước đây), nơi sinh ra và lớn lên của liệt sỹ Lê Quế

Trở lại xứ Voi, địa chỉ đỏ trong những ngày gây dựng, phát triển tổ chức Đảng ở Kỳ Anh, chúng tôi được biết, chợ Voi, với các hoạt động giao thương sôi động hiện nay, chính là điểm hoạt động bí mật thuận lợi của các chiến sỹ cách mạng.

Đồng chí Bùi Thị ở Cẩm Xuyên lấy vợ về Kỳ Bắc làm thợ may ở gần chợ là người đảng viên Đảng Cộng sản đầu tiên ở Kỳ Anh. Được tổ chức phân công, đồng chí Bùi Thị đã bồi dưỡng và kết nạp thêm các đồng chí Nguyễn Tiến Liên (quê ở Kỳ Bắc, sống tại xã Kỳ Phong) và Nguyễn Trọng Bình (Kỳ Tiến), sau này các đồng chí đều là những đảng viên - chiến sỹ cách mạng ưu tú của Đảng.

Những người cao tuổi, am hiểu về chặng đường lịch sử của Đảng bộ và Nhân dân Kỳ Anh kể, trong cuộc biểu tình thị uy lớn nhất của Kỳ Anh, hưởng ứng cao trào Xô viết Nghệ - Tĩnh, có 2 liệt sỹ đều là người xã Kỳ Tiến. Đó là Huyện ủy viên, Tổng chỉ huy cuộc biểu tình Nguyễn Trọng Bình và đồng chí Lê Quế, Tự vệ trưởng.

Đồng chí Lê Quế bị bắn khi cùng đoàn biểu tình ở Tổng Cấp Dẫn - Yên Hạ (Kỳ Tiến) trên đường về Voi, xảy ra đụng độ khi gặp ô tô của Phó sứ và giám binh Hà Tĩnh. Còn đồng chí Nguyễn Trọng Bình bị bắt sau cuộc biểu tình không lâu và bị thực dân Pháp đem ra chém ngày 2/1/1930.

Đến đền Phương Giai nhớ tiếng trống Xô viết ở Kỳ Anh

Xã nông thôn mới Kỳ Tiến hôm nay .

Trên quê hương của 2 liệt sỹ, nay đang náo nức phong trào xây dựng NTM. Chủ tịch UBND xã Kỳ Tiến Lê Hoài Nam cho biết: “Đảng bộ và Nhân dân xã đang tập trung hoàn thành các tiêu chí để đạt chuẩn NTM nâng cao vào cuối năm nay và phấn đấu đến năm 2024 sẽ đạt chuẩn NTM kiểu mẫu”.

“Nối tiếp mạch nguồn truyền thống cách mạng, thế hệ hôm nay luôn đoàn kết, nỗ lực cao nhất, phấn đấu xây dựng quê hương khang trang, tươi đẹp, xứng đáng với công lao và xương máu của các thệ tiền bối cách mạng cho cuộc sống thanh bình hôm nay” - Chủ tịch UBND xã Kỳ Tiến chia sẻ.

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Chủ đề NGÀY XÔ VIẾT NGHỆ - TĨNH

Đọc thêm

Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về thực hiện một số nội dung, nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của tổ chức cơ sở đảng thời gian tới

Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về thực hiện một số nội dung, nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của tổ chức cơ sở đảng thời gian tới

Thay mặt Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 197-KL/TW ngày 3/10/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về thực hiện một số nội dung, nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động của tổ chức cơ sở đảng thời gian tới.
Thống nhất ý chí, quyết liệt hành động, đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX vào cuộc sống

Thống nhất ý chí, quyết liệt hành động, đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX vào cuộc sống

Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030 đã diễn ra thành công tốt đẹp, đánh dấu bước ngoặt quan trọng, mở ra chặng đường phát triển mới cho Hà Tĩnh. Trong không khí phấn khởi, tin tưởng của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh nhà, ngay sau khi Đại hội kết thúc, đồng chí Nguyễn Duy Lâm - Bí thư Tỉnh ủy đã có cuộc trao đổi nhanh với phóng viên Báo Hà Tĩnh.
Họp báo thông tin kết quả Đại hội Đảng bộ Hà Tĩnh

Họp báo thông tin kết quả Đại hội Đảng bộ Hà Tĩnh

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Duy Lâm mong muốn các cơ quan thông tấn, báo chí, phóng viên, nhà báo tiếp tục đồng hành với tỉnh trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ, góp phần tạo sự đồng thuận trong toàn Đảng bộ và Nhân dân, đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đi vào cuộc sống.
Hà Tĩnh phát động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do bão số 10

Hà Tĩnh phát động ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do bão số 10

Phát huy truyền thống đoàn kết, “tương thân tương ái”, thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khoá XX, đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh kêu gọi quý vị đại biểu, toàn thể cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang, cộng đồng doanh nghiệp, các cơ quan, đơn vị, tổ chức và các tầng lớp nhân dân chung tay ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do bão số 10.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX: Kim chỉ nam cho sự phát triển

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX: Kim chỉ nam cho sự phát triển

Sau 2,5 ngày làm việc với tinh thần nghiêm túc, trách nhiệm, dân chủ, Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra và biểu quyết thông qua Nghị quyết Đại hội. Đây là kim chỉ nam cho sự phát triển của tỉnh trong giai đoạn mới.
Tin tưởng vào tương lai phát triển tươi sáng của Hà Tĩnh

Tin tưởng vào tương lai phát triển tươi sáng của Hà Tĩnh

Phát biểu bế mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh lần thứ XX nhiệm kỳ 2025 - 2030, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm nhấn mạnh, người đứng đầu các cấp phải sâu sát thực tiễn, gần gũi, biết lắng nghe, khơi dậy tinh thần đổi mới, tạo cảm hứng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên; luôn gương mẫu, cầu thị học hỏi và phát huy trí tuệ tập thể.
Quá trình công tác của đồng chí Võ Trọng Hải - Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh

Quá trình công tác của đồng chí Võ Trọng Hải - Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh

Tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh khóa XX nhiệm kỳ 2025-2030, đại biểu đã bầu đồng chí Võ Trọng Hải - Phó Bí thư Tỉnh ủy khóa XIX, Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy khóa XX. Báo Hà Tĩnh trân trọng giới thiệu tiểu sử đồng chí Võ Trọng Hải.
Quá trình công tác của đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh - tân Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh

Quá trình công tác của đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh - tân Phó Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh

Tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh khóa XX nhiệm kỳ 2025-2030, đại biểu đã bầu đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy khóa XIX, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy khóa XX. Báo Hà Tĩnh trân trọng giới thiệu tiểu sử đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh.
Chân dung 15 Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2025-2030

Chân dung 15 Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2025-2030

Tại Hội nghị lần thứ nhất, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh khóa XX nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã bầu 15 đồng chí vào Ban Thường vụ Tỉnh ủy; các đồng chí Bí thư, Phó Bí thư Tỉnh ủy. Báo Hà Tĩnh trân trọng giới thiệu chân dung các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy và các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Bầu các chức danh chủ chốt của Đảng bộ Hà Tĩnh khóa XX

Bầu các chức danh chủ chốt của Đảng bộ Hà Tĩnh khóa XX

Chiều nay 1/10, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh khóa XX nhiệm kỳ 2025 – 2030 đã tiến hành Hội nghị lần thứ nhất để bầu Bí thư Tỉnh ủy, Phó Bí thư Tỉnh ủy; Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy.
Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú: Đưa Hà Tĩnh thành cực tăng trưởng mới của vùng Bắc Trung Bộ

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú: Đưa Hà Tĩnh thành cực tăng trưởng mới của vùng Bắc Trung Bộ

Phát biểu chỉ đạo Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2025-2030, đồng chí Trần Cẩm Tú - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh: Hà Tĩnh cần xác định rõ vị trí trong chiến lược phát triển quốc gia và vùng, phấn đấu là một cực tăng trưởng mới của Bắc Trung Bộ.