Bộ Quốc phòng đang xây dựng Thông tư hướng dẫn thực hiện chính sách với các nhóm phục vụ trong quân đội nhằm sắp xếp, tinh gọn bộ máy quy định tại Nghị định 178.
Chính sách áp dụng với sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân; đơn vị và cá nhân có liên quan. Thông tư loại trừ các nhóm là nữ mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 36 tháng tuổi, trừ trường hợp tự nguyện nghỉ; người đang trong thời gian xem xét kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị thanh kiểm tra do có dấu hiệu vi phạm.
Căn cứ xét hưởng chế độ được chia thành hai thời điểm, gồm nghỉ trong vòng 12 tháng tính từ lúc quyết định sáp nhập có hiệu lực và từ tháng 13 trở đi. Lương cơ sở làm căn cứ tính tiền lương hiện hưởng là mức do Chính phủ quy định tại thời điểm trước tháng liền kề nghỉ thôi việc, phục viên hoặc nghỉ hưởng hưu trí, hiện hành 2,34 triệu đồng.
Tiền lương tháng hiện hưởng để tính chế độ là tổng tiền lương theo cấp bậc quân hàm, ngạch bậc cộng các khoản phụ cấp lương nếu có. Các khoản phụ cấp lương gồm phụ cấp chức vụ lãnh đạo, công vụ, thâm niên vượt khung, thâm niên nghề, ưu đãi nghề, phụ cấp trách nhiệm theo nghề, phụ cấp đặc thù, phụ cấp công tác đảng, đoàn thể chính trị xã hội.
Số tháng nghỉ hưu trước tuổi hưởng trợ cấp một lần tính từ tháng có quyết định nghỉ so với hạn tuổi phục vụ cao nhất theo luật hiện hành, tối đa không quá 60 tháng. Số năm nghỉ hưu trước tuổi hưởng chế độ được tính từ tháng có quyết định hưởng lương hưu so với hạn tuổi phục vụ cao nhất. Số tháng tính hưởng trợ cấp phục viên, thôi việc là thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc, tối đa không quá 60 tháng.
Hạn tuổi phục vụ của sĩ quan tại ngũ theo quân hàm với cấp úy là 50, cấp tá 52-58 và cấp tướng là 60; với quân nhân chuyên nghiệp cấp úy là 52; thiếu tá, trung tá là 54; thượng tá nam 56 tuổi, nữ 55 tuổi. Trần tuổi áp dụng với công nhân, viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân tính theo quy định hiện hành.
Người nghỉ hưu trước tuổi còn đủ 2-5 năm hưởng ba chế độ, gồm: trợ cấp hưu trí một lần cho thời gian nghỉ sớm tính bằng lương hiện hưởng nhân số tháng nghỉ sớm nếu trong vòng 12 tháng khi sáp nhập có hiệu lực; giảm xuống 0,5 nếu nghỉ từ tháng 13 trở đi; trợ cấp cho mỗi năm nghỉ trước tuổi tính bằng 5 tháng lương hiện hưởng; trợ cấp cho thời gian công tác tính bằng 5 tháng lương hiện hưởng cho 20 năm đầu tham gia hệ thống và 0,5 tháng cho năm thứ 21 trở đi.
Ví dụ đại tá Trần Văn Long sinh tháng 5/1971, nhập ngũ tháng 2/1990, hiện là trợ lý công tác tại Cục A thuộc cơ quan Bộ Tổng tham mưu. Theo quy định tháng 5/2029, ông Long đủ 58 tuổi và được về hưu. Tháng 3/2025, đơn vị ông sáp nhập nên được cấp có thẩm quyền cho nghỉ hưu trước tuổi từ ngày 1/6/2025 và hưởng hưu trí ngay ở tuổi 54.
Theo hướng dẫn, ông Long thuộc trường hợp nghỉ hưu trong vòng 12 tháng tính từ lúc quyết định sáp nhập đơn vị có hiệu lực, nghỉ hưu trước tuổi 4 năm (48 tháng) và đóng BHXH 35 năm 4 tháng. Giả sử tiền lương hiện hưởng trước lúc nghỉ hưu của đại tá Long là 30 triệu đồng. Ngoài chế độ hưu trí theo quy định, ông còn nhận thêm các chế độ sau:
Trợ cấp hưu trí một lần: 30 triệu x 1 tháng x 48 tháng = 1,44 tỷ đồng
Trợ cấp một lần với số năm nghỉ trước tuổi: 30 triệu đồng x 5 tháng x 4 năm = 600 triệu đồng
Trợ cấp một lần cho số năm đóng BHXH bắt buộc: 30 triệu x {5 tháng + (0,5 x 15,5 năm)} = 382,5 triệu đồng.
Tổng số tiền trợ cấp đại tá Long được hưởng là 2,422 tỷ đồng.
Người nghỉ hưu trước tuổi còn trên 5 đến đủ 10 năm phục vụ, 3 khoản trợ cấp được tính ở mức thấp hơn. Cụ thể, trợ cấp hưu trí một lần bằng 0,9 tháng tiền lương hiện hưởng nhân 60 tháng nếu nghỉ trong vòng 12 tháng từ khi sáp nhập; trợ cấp giảm xuống còn 0,45 nếu nghỉ từ tháng 13 trở đi; trợ cấp 4 tháng lương cho mỗi năm nghỉ trước; trợ cấp cho thời gian đóng BHXH 20 năm đầu bằng 5 tháng lương và giảm xuống còn 0,5 tháng từ năm thứ 21 trở đi.
Ví dụ thượng tá Hoàng Văn Mạnh sinh tháng 7/1976, nhập ngũ tháng 9/1995, chức vụ Chính trị viên Ban CHQS huyện. Theo quy định tháng 7/2032 ông Mạnh đủ 56 tuổi và hết hạn tuổi phục vụ cao nhất với quân hàm thượng tá. Tháng 4/2025, đơn vị sáp nhập và ông được cấp thẩm quyền cho nghỉ hưu trước tuổi từ ngày 1/8/2025, hưởng lương hưu ngay khi đủ 49 tuổi, không nghỉ chuẩn bị hưu.
Ông Mạnh thuộc trường hợp nghỉ hưu trong vòng 12 tháng tính từ lúc quyết định sáp nhập có hiệu lực, trước tuổi 7 năm (84 tháng), đóng BHXH 29 năm 11 tháng. Giả sử tiền lương hiện hưởng của ông trước lúc nghỉ hưu là 25,5 triệu đồng. Ngoài chế độ hưu trí theo quy định, thượng tá Mạnh sẽ được hưởng các khoản sau:
Trợ cấp hưu trí một lần cho số tháng nghỉ trước tuổi: 25,5 triệu x 0,9 tháng x 60 tháng = 1,377 tỷ đồng
Trợ cấp một lần với số năm nghỉ trước tuổi: 25,5 triệu x 4 tháng x 7 năm = 714 triệu đồng
Trợ cấp một lần cho số năm đóng BHXH bắt buộc: 25,5 x {5 tháng + (0,5 x 10 năm)} = 255 triệu đồng
Tổng số tiền thượng tá Mạnh được hưởng là 2,346 tỷ đồng.
Trường hợp nghỉ trước tuổi 2 năm thì được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho số tháng nghỉ trước tuổi. Mức hưởng được tính bằng tiền lương hiện hưởng nhân số tháng nghỉ trước tuổi.
Ví dụ, trung tá Lê Minh Quân, nhập ngũ tháng 2/1992, chức vụ trợ lý binh chủng Ban Chỉ huy quân sự huyện. Theo quy định hết tháng 4/2027 ông đủ 54 tuổi và hết hạn tuổi phục vụ cao nhất với quân hàm trung tá. Tháng 3/2025, đơn vị sáp nhập và ông được cấp thẩm quyền quyết định nghỉ hưu trước hạn tuổi với thời gian chuẩn bị hưu trí 12 tháng từ 1/5/2025 đến 30/4/2026, hưởng lương hưu hàng tháng từ ngày 1/5/2026 khi đủ 53 tuổi.
Trung tá Quân sẽ thuộc trường hợp nghỉ hưu từ tháng 13 trở đi khi quyết định sáp nhập có hiệu lực, nghỉ trước tuổi 12 tháng và đóng BHXH 34 năm 3 tháng. Giả sử tiền lương hiện hưởng của ông trước lúc nghỉ hưu là 22 triệu đồng, ngoài chế độ hưu trí theo quy định, ông được hưởng trợ cấp một lần cho số tháng nghỉ trước tuổi là 22 triệu x 0,5 tháng x 12 tháng nghỉ trước tuổi = 132 triệu đồng.
Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp phục viên sớm 2 năm trước tuổi được hưởng các khoản sau: trợ cấp một lần bằng lương hiện hưởng nhân 0,8 tháng lương hiện hưởng nhân số tháng tính trợ cấp phục viên nếu trong vòng 12 tháng khi sáp nhập có hiệu lực; giảm xuống 0,4 với người nghỉ từ tháng 13 trở đi; trợ cấp một lần cho số năm công tác đóng BHXH bằng lương tháng hiện hưởng nhân 1,5 nhân số năm đóng BHXH; trợ cấp tìm việc mới bằng 3 tháng lương.
Ví dụ, thượng úy Lê Trung Dũng sinh tháng 9/1994, nhập ngũ tháng 9/2024, cấp bậc trung đội trưởng. Tháng 6/2025 đơn vị sáp nhập, thượng úy Dũng theo quy định không đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi và được cấp thẩm quyền cho phục viên. Anh Dũng đóng BHXH 11 năm 3 tháng, tiền lương hiện hưởng trước lúc phục viên giả sử 15 triệu đồng. Ngoài bảo lưu thời gian tham gia BHXH, thượng úy Dũng được hưởng các khoản sau:
Trợ cấp phục viên một lần cho số tháng có đóng BHXH: 15 triệu x 0,8 tháng x 60 tháng = 720 triệu đồng
Trợ cấp một lần cho số năm công tác đóng BHXH: 15 triệu x 1,5 tháng x 11,5 năm = 258,75 triệu đồng
Trợ cấp tìm việc làm: 15 triệu x 3 tháng = 45 triệu đồng.
Tổng tiền trợ cấp phục viên thượng úy Dũng nhận được hơn 1,023 tỷ đồng.
Công nhân, viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân mà thôi việc, có tuổi đời từ đủ 2 năm trở lên so với trần phục vụ thì hưởng trợ cấp thôi việc và trợ cấp một lần cho thời gian đóng BHXH tương tự chính sách phục viên cho sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp.
Ví dụ, chị Ngô Thị Thu Trà sinh tháng 9/1996, được tuyển dụng viên chức quốc phòng tháng 9/2016 và công tác tại Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh. Tháng 6/2025, đơn vị sáp nhập, đến tháng 12 cùng năm, chị được cấp thẩm quyền quyết định nghỉ thôi việc. Chị Trà đóng BHXH 9 năm 4 tháng, thuộc diện nghỉ thôi việc trong vòng 12 tháng từ khi sáp nhập có hiệu lực.
Giả sử tiền lương hiện hưởng là 12 triệu đồng, ngoài được bảo lưu thời gian đóng, chị Thu Trà nhận được hai khoản, gồm trợ cấp thôi việc cho số tháng công tác có đóng BHXH: 12 triệu x 0,8 tháng x 60 tháng = 576 triệu đồng; trợ cấp một lần cho số năm công tác có đóng BHXH là 12 triệu x 1,5 tháng x 9,5 năm = 171 triệu đồng. Tổng tiền trợ cấp của chị là 747 triệu đồng.
Dự kiến chế độ chính sách tại Thông tư này áp dụng từ ngày 1/1/2025 cùng thời điểm Nghị định 178 có hiệu lực. Kinh phí thực hiện các chế độ này do ngân sách nhà nước đảm bảo. Cục Chính sách Xã hội sẽ hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện chế độ với các nhóm quân nhân, giải quyết vướng mắc phát sinh khi thực hiện. Cục Cán bộ nghiên cứu đề xuất cấp thẩm quyền ban hành văn bản hướng dẫn tiêu chí đánh giá, rà soát tổng thể chất lượng các nhóm, thẩm định các trường hợp đúng quy trình.
Tính đến ngày 15/12, Quân đội đã điều chỉnh gần 2.900 tổ chức, trong đó giảm một tổng cục, hai quân đoàn, 37 cấp cục và tương đương với gần 300 phòng.