Cuộc điều tra luận tội đối với Tổng thống Donald Trump của Hạ viện Mỹ đã được đẩy mạnh vào hôm qua (30/9) khi có nhiều báo cáo cho rằng ông đã sử dụng các kênh ngoại giao bổ sung để theo dõi các đối thủ của mình.
 |
| Hạ viện Mỹ muốn đẩy nhanh tiến trình luận tội Tổng thống Trump. Ảnh: AP. |
Hạ viện gửi trát cho luật sư của Tổng thống
3 Ủy ban của Hạ viện cho biết, trát đòi giao nộp các tài liệu liên quan đã được gửi đến luật sư của Tổng thống Trump là ông Rudy Giuliani, cựu Thị trưởng New York. Trước đó, phát biểu trên truyền hình, ông Rudy Giuliani cho biết ông đã yêu cầu chính phủ Ukraine “nhắm mục tiêu” vào cựu Phó Tổng thống Joe Biden, người đang tìm kiếm sự đề cử trở thành ứng viên Tổng thống chính thức của đảng Dân chủ cạnh tranh với ông Trump trong cuộc bầu cử 2020.
Trong trát yêu cầu luật sư Giuliani cung cấp tài liệu, các chủ tịch của 3 ủy ban Hạ viện cáo buộc, ông Giuliani đang sở hữu các bằng chứng dưới dạng văn bản, hồ sơ điện thoại và các thông tin liên lạc khác cho thấy ông không hành động một mình và các quan chức khác của chính quyền Tổng thống Trump có thể đã tham gia vào kế hoạch này. Luật sư Giuliani được yêu cầu phải đưa ra câu trả lời trước ngày 15/10.
Trong bình luận trên trang Twitter, ông Giuliani cho biết, trát này nêu lên các vấn đề pháp lý, bao gồm đặc quyền của luật sư và khách hàng. “Nó sẽ được xem xét một cách phù hợp”, ông Giuliani.
Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát đã tiến hành một cuộc điều tra luận tội đối với Tổng thống Trump hồi tuần trước, sau khi một lá đơn tố giác làm dấy lên những lo ngại rằng ông Trump đã cố lợi dụng khoản viện trợ tài chính gần 400 triệu USD của Mỹ để gây sức ép buộc Tổng thống Ukraine Zelensky điều tra con trai đối thủ hồi tháng 7 vừa qua. Tờ nhật báo phố Wall cho biết, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã tham gia cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Zelensky, khi vấn đề được đưa ra thảo luận và điều này có khả năng thu hút sự chú ý của các nhà điều tra của Hạ viện.
Trong khi đó tờ New York Times đưa tin, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tìm kiếm sự giúp đỡ từ Thủ tướng Australia Scott Morrison để điều tra nguồn gốc của cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016 do ông Robert Mueller dẫn đầu. Trong một cuộc điện đàm mới đây, ông Trump đã yêu cầu ông Morrison hỗ trợ Bộ trưởng Tư pháp William Barr trong quá trình điều tra, với hy vọng tìm hiểu xem cuộc điều tra của ông Robert Mueller có được tiến hành như những gì đã tuyên bố hay không.
Người phát ngôn của Nhà Trắng Hogan Gidley cho biết: “Đảng Dân chủ rõ ràng không muốn sự thật được tiết lộ thêm nữa vì nó có thể gây tổn thương cho họ về mặt chính trị, nhưng cuộc điện đàm này liên quan đến cuộc điều tra của Bộ Tư pháp được công bố cách đây nhiều tháng qua nhằm tìm hiểu chính xác những gì đã xảy ra”.
Người phát ngôn của chính phủ Australia hồi đáp trong một email: “Chính phủ Australia luôn sẵn sàng hỗ trợ và hợp tác với những nỗ lực nhằm giúp sáng tỏ thêm các vấn đề đang được điều tra. Thủ tướng đã xác nhận sự sẵn sàng thêm một lần nữa trong cuộc trò chuyện với Tổng thống Trump”. Theo tờ Washington Post, ông William Barr đã tổ chức các cuộc họp riêng rẽ ở nước ngoài với các quan chức tình báo của Anh và Italy để tìm kiếm sự hỗ trợ của họ trong cuộc điều tra.
Tỷ lệ ủng hộ cuộc điều tra luận tội gia tăng
Cuộc thăm dò dư luận của Reuters/Ipsos diễn ra từ ngày 26 đến 30/9 cho biết, 45% người dân Mỹ tin rằng Tổng thống Trump “nên bị luận tội”, tăng cao hơn so với con số 37% trong cuộc thăm dò tuần trước. 41% người được hỏi nói rằng ông “không nên bị luận tội” và 15% cho biết họ “không biết”.
Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell ngày 30/9 dường như gạt bỏ mọi đồn đoán cho rằng ông sẽ sử dụng quyền hạn của mình để cản trở các nỗ lực của Hạ viện, khi thông báo ông sẽ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc mở một phiên tòa nếu các Hạ nghị sĩ quyết định luận tội Tổng thống Donald Trump.
Nếu Hạ viện thông qua “điều khoản luận tội” đối với Tổng thống thì tiến trình này sau đó sẽ được chuyển đến Thượng viện nơi tổ chức một phiên tòa. Đến thời điểm hiện tại, Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát hầu như vẫn im lặng về các cáo buộc cũng như cuộc điều tra đối với Tổng thống Trump.
Ông Trump đã thể hiện sự “giận dữ” đối với cuộc điều tra luận tội do Hạ viện dẫn đầu, viết trên trang Twitter cá nhân rằng Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff nên bị bắt giữ vì tội “phản bội”. Trước đó, ông Trump cáo buộc ông Adam Schiff xuyên tạc cuộc trò chuyện của ông với nhà lãnh đạo Ukraine tại phiên điều trần trước Hạ viện vào tuần trước. Phát biểu với báo chí tại Nhà Trắng, ông Trump nói: “Ông Adam Schiff đã thực hiện một cuộc gọi giả mạo và đọc nó trước Quốc hội, trước những người dân Mỹ. Đó là một sự ô nhục”.
Hạ viện đẩy mạnh cuộc điều tra luận tội
Người viết lá đơn tố giác là một quan chức tình báo Mỹ, song vẫn chưa được xác định rõ danh tính. Tổng thống Trump nói rằng: “Chúng tôi đang cố gắng tìm hiểu người tố giác, người đã báo cáo những điều không đúng sự thật”
Ông Trump cũng cáo buộc người đã tố giác ông và các quan chức Nhà Trắng đã cung cấp thông tin cho nhân vật này là gián điệp, cho rằng họ có thể phạm tội phản quốc. Tuy nhiên, Andrew Bakaj, luật sư của người tố giác Tổng thống Trump cho biết: “Người tố giác được quyền ẩn danh. Luật pháp và chính sách hỗ trợ điều này vì như vậy cá nhân đó sẽ không bị trả thù. Các nỗ lực cố gắng tìm hiểu xác định danh tính người tố giác là sự vi phạm luật pháp liên bang”.
Các thành viên đảng Dân chủ thuộc Ủy ban Tư pháp Thượng viện hôm qua (30/9) đã kêu gọi Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Lindsey Graham, một đồng minh thân cận của Tổng thống Trump, triệu tập các phiên điều trần để điều tra cách xử lý của chính quyền đối với lá đơn tố giác, đồng thời cho rằng Ủy ban này “nên hành động để bảo vệ các nhân chứng khỏi sự đe dọa”.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi nói rằng bà muốn đẩy nhanh cuộc điều tra luận tội, để mở đường cho một cuộc bỏ phiếu về luận tội Tổng thống tại Hạ viện vào đầu năm 2020. Quốc hội Mỹ đang trong thời gian tạm nghỉ, nhưng các thành viên của Ủy ban Tình báo sẽ trở lại Washington trong tuần này để tiến hành cuộc điều tra mà nhiều khả năng sẽ dẫn đến việc ban hành trát mới yêu cầu bổ sung thêm các tài liệu khác liên quan cáo buộc đối với Tổng thống Trump.
Ủy ban Tình báo dự kiến tổ chức phiên điều trần kín vào hôm 4/10 với Tổng thanh tra lực lượng tình báo Michael Atkinson – người kết luận rằng lá đơn tố giác “là mối quan tâm khẩn cấp và có vẻ đáng tin cậy”.
Hiện các nhà điều tra tại Hạ viện đang chuẩn bị lấy lời khai nhân của các chứng được đề cập trong đơn tố cáo gồm Đại sứ Mỹ tại Ukraine Marie Yovanovitch – người mà tổng thống Trump cho là “nhân tố xấu” trong cuộc điện đàm với ông Zelensky và ông Kurt Volker, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về Ukraine nhưng đã từ chức tuần trước./.
