Đây được xem là lần thoái vị đầu tiên của hoàng đế Nhật Bản trong hơn hai thế kỷ.
Vị hoàng đế cuối cùng từ bỏ ngai vàng Hoa Cúc là Nhật hoàng Kokaku vào năm 1817. Theo luật của Hoàng gia Nhật Bản năm 1889, các Nhật hoàng được yêu cầu trị vì cho đến khi băng hà nhằm tránh xung đột tranh giành quyền lực giữa Nhật hoàng hiện tại và những người đã thoái vị.
Nhật hoàng Akihito là con trai của Nhật hoàng Hirohito. Ông đã bắt đầu trị vì từ năm 1989 và là vị hoàng đế đầu tiên không được xem là thần thánh khi tìm cách đưa gia đình hoàng gia gần gũi hơn với người dân Nhật Bản. Nhật hoàng những năm qua đã gặp một số vấn đề về sức khỏe do tuổi tác và đã từng công khai bày tỏ nguyện vọng thoái vị trên truyền hình Nhật Bản vào năm 2016, lo sợ rằng sẽ khó đảm đương nghĩa vụ lễ nghi của người đứng đầu hoàng gia. Dựa vào thời gian trị vì của Nhật hoàng Akihito, chính phủ Nhật Bản đang cân nhắc thời điểm thoái vị phù hợp là vào tháng 12-2018, nhằm bắt đầu một kỷ nguyên mới cho Nhật Bản sau 30 năm lãnh đạo hoàng gia của Nhật hoàng Akihito.
Việc thông qua đạo luật lịch sử này chỉ áp dụng đối với trường hợp của Nhật hoàng Akihito chứ không phải các Nhật hoàng tương lai. Luật pháp cũng đưa ra một nghị quyết đề xuất lên Quốc hội xem xét việc cho những phụ nữ hoàng gia ở lại trong triều đình sau khi kết hôn nhưng điều này vẫn chưa giải quyết vấn đề gây tranh cãi liên quan đến việc phụ nữ thừa kế ngai vàng ở Nhật Bản. Hiện nay, luật lệ của Hoàng gia Nhật Bản quy định rằng những phụ nữ hoàng gia sẽ phải từ bỏ tước hiệu nếu đồng ý lấy thường dân.