Rộn vang những khúc hát về nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh thời chống Mỹ

(Baohatinh.vn) - Trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong (TNXP) Hà Tĩnh ngoan cường, bất khuất đã trở thành cảm hứng cho nhiều nhạc sỹ.

Rộn vang những khúc hát về nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh thời chống Mỹ

Các cựu nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh trong niềm xúc động gặp lại nhau giữa thời bình. Ảnh tư liệu

Bài hát “Chào em cô gái Lam Hồng” của nhạc sỹ Ánh Dương mang đậm âm hưởng dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh ra đời năm 1967, sau một chuyến công tác của ông tại xã Nhân Lộc (nay là xã Gia Hanh, Can Lộc).

Đường đi tuy không xa nhưng địch đánh phá ác liệt nên phải đi ban đêm. Chứng kiến cảnh con đường 15A bị bom đạn cày đi, xới lại hai bên không còn màu xanh, sống chết kề trong gang tấc, thế mà các cô gái mới mười tám, đôi mươi kiên cường bám trụ suốt ngày đêm, nhạc sỹ Ánh Dương vô cùng xúc động.

Và thế là những ca từ đầu tiên đã ra đời ngay trên đường về. Hình ảnh nữ TNXP Hà Tĩnh hiện lên rất thực mà cũng rất thơ: “Chào em cô gái Lam Hồng giữa tiếng bom gào đạn dội/ Vẫn nghe vang vang câu hò trên đường/ Niềm vui lớn tỏa lan trên quê ta/ Đi thông đường để những chuyến xe ta băng băng qua”.

Rộn vang những khúc hát về nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh thời chống Mỹ

Các nữ TNXP san lấp hố bom ở Đồng Lộc năm 1968. Ảnh tư liệu

Những nụ cười, cái vẫy tay, câu hò vui vẻ của các chị đã tiếp thêm động lực cho các chiến sỹ trên đường ra tiền tuyến: “Hỡi cô gái trên đất Lam Hồng, mỗi dặm xe qua lòng em thấu tỏ/ Dù xe anh chạy đêm chạy ngày cũng chẳng bằng tình nghĩa em/ Vì miền Nam bao yêu thương, đi thông đường để những chuyến xe qua…”.

Đường 15A, đặc biệt là Ngã ba Đồng Lộc những năm tháng chiến tranh ác liệt ấy đã chứng kiến tinh thần đấu tranh quật cường, anh dũng của các lực lượng. Trong đó, rất nhiều nữ chiến sỹ TNXP Hà Tĩnh đã chiến đấu rất quả cảm, viết nên những huyền thoại bất tử.

Trong những cảm xúc mãnh liệt về hình ảnh nữ chiến sỹ TNXP La Thị Tám qua bức ảnh của nghệ sỹ nhiếp ảnh Văn Bảo, nhà thơ Nguyễn Phương Thúy đã viết bài thơ “Cô gái sông La”.

Về sau, năm 1970, sau khi nữ TNXP La Thị Tám được phong danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân, trong một chuyến công tác tại Hà Tĩnh, đứng trên quả đồi nữ chiến sỹ La Thị Tám từng làm nhiệm vụ, nhạc sỹ Doãn Nho đã phổ nhạc bài thơ của Phương Thúy thành ca khúc “Người con gái sông La”.

Rộn vang những khúc hát về nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh thời chống Mỹ

Nữ anh hùng La Thị Tám - nguyên mẫu trong ca khúc Người con gái sông La. Ảnh: Văn Bảo

Nguyên mẫu của ca khúc là nữ anh hùng TNXP La Thị Tám nhưng những hình ảnh trong giai điệu và lời ca ấy cũng là hình ảnh chung của lực lượng nữ TNXP Hà Tĩnh trong những năm kháng chiến chống Mỹ ác liệt.

Bất kỳ lúc nào, khúc hát ấy vang lên, lòng người lại cảm thấy thật rộn ràng và rạo rực sức sống, rưng rưng niềm kính trọng, tự hào: “Ơi... em vừa 18 tròn, đẹp như xuân sang/ Em người chiến thắng sức mạnh bạo tàn/ Đạp trên cái chết dáng em hiên ngang/ Hỡi người con Xô viết/ Bom thù xới nát đất này từng ngày/ Mà em đứng đó tóc xanh tung bay/ Em là chồi biếc của mùa xuân Việt Nam...”.

Không chỉ xuất hiện trong âm nhạc thời chiến, hình ảnh nữ TNXP Hà Tĩnh, nhất là 10 nữ anh hùng hy sinh tại Ngã ba Đồng Lộc còn xuất hiện rất nhiều trong âm nhạc hiện đại.

Rộn vang những khúc hát về nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh thời chống Mỹ

Nữ TNXP Hà Tĩnh làm nhiệm vụ đảm bảo giao thông thông suốt trên tuyến đường trọng điểm tại Ngã ba Đồng Lộc. Ảnh tư liệu

Không thể kể hết những ca khúc đã viết về các chị nhưng để lại nỗi xúc động mạnh mẽ nhất là những ca khúc như: Tình yêu của mẹ (Phan Huỳnh Điểu), Cúc ơi (Nguyễn Trung Nguyên phổ thơ Yến Thanh), Tôi vẫn tìm em cô gái sông La (Trần Danh Viện), Cổ tích quê mình (Ngọc Thịnh phổ thơ Ngọc Vượng), Đồng Lộc đẹp mãi tên em (Dương Toàn Thiên)…

Những ca khúc ấy vừa phản ánh rất chân thực, xúc động hình ảnh nữ TNXP trong chiến tranh, vừa đậm tình cảm, sự biết ơn của hậu thế đối với sự hy sinh xương máu và tuổi xuân của các chị; vừa mang âm hưởng của hòa bình nhưng vẫn rất hào hùng.

Chủ đề CHIẾN THẮNG 30/4 VÀ QUỐC TẾ LAO ĐỘNG 1/5

Chủ đề QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN

Đọc thêm

Podcast truyện ngắn: Bài ca mùa hè

Podcast truyện ngắn: Bài ca mùa hè

Dưới nắng hè, khu vườn nhỏ như bừng tỉnh trong vũ khúc của thiên nhiên. Những tán lá xanh khẽ đung đưa trong gió, tạo nên những âm thanh xào xạc như bản nhạc du dương mùa hạ....
Dấu xưa trên đất thiêng Ngàn Hống

Dấu xưa trên đất thiêng Ngàn Hống

Sở hữu số lượng di tích và cổ vật khá lớn và trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử nhưng các thế hệ cán bộ và Nhân dân TX Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã làm tốt công tác trùng tu tôn tạo, lưu giữ lại những giá trị di sản.
Podcast: Nhớ mùi thơm nếp rồng

Podcast: Nhớ mùi thơm nếp rồng

Cứ mỗi độ tháng năm về, lòng ta lại bất chợt bâng khuâng. Dường như, đâu đó có mùi hương rất quen của lúa chín, của rơm rạ mới phơi, của đất trời quê hương đang vào mùa gặt....
Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Vụ một người đàn ông xâm nhập thành công vào khu vực đặt ngai vua - một bảo vật quốc gia mang tính biểu tượng tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế), rồi xâm hại hiện vật, đang gây bức xúc, phẫn nộ trong dư luận và dấy lên quan ngại về lỗ hổng bảo vệ di sản ở nơi cần có cơ chế giám sát nghiêm ngặt bậc nhất thuộc quần thể di tích Cố đô Huế.
Tặng tiền cho người kết hôn

Tặng tiền cho người kết hôn

Nhiều chính quyền địa phương Hàn Quốc đưa ra các chương trình tặng tiền để khuyến khích kết hôn, như là trợ cấp phí hẹn hò, tuần trăng mật.
Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

...Đã lâu lắm rồi không có mưa, hơi nóng ủ chín những bông xuyên mộc nở muộn làm muôn vàn cánh hoa rực lên như lửa. Cái màu đỏ lạ lùng ấy khiến trái tim Duyên bất chợt bồn chồn.
Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Tháng Năm ngân lên bản nhạc mùa hạ, như gọi dậy mọi sắc màu đang say ngủ... Trong giai điệu ấy, ai cũng thấy một phần tuổi trẻ của mình – ngây ngô, sôi nổi, và đầy mộng mơ…
Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Toạ lạc trên sườn núi Thiên Tượng của dãy Hồng Lĩnh, chùa Thiên Tượng thuộc phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được xem là Hoan Châu đệ nhị danh thắng với nhiều cảnh đẹp.
Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Lối cũ không chỉ là một con đường, mà là nơi chất chứa yêu thương, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, là chiếc nôi của những giấc mơ giữa trưa hè...
Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Trong ngôi nhà đơn sơ, những bức ảnh kỷ niệm thiêng liêng được treo ngay ngắn như những kỷ vật quý báu. Dù thời gian có qua đi hơn 55 năm thì nhũng ký ức được gặp Bác Hồ vẫn vẹn nguyên trong trái tim bà Tưởng Thị Diên - người Tiểu đội trưởng Tiểu đội dân quân gái Kỳ Phương năm nào....
Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Gần bảy thập kỷ đã đi qua, giọng nói trìu mến, thân thương của Bác vẫn còn vang vọng, thấm vào mỗi con tim. Khắc ghi lời Bác kính yêu, Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh đoàn kết một lòng, ra sức xây dựng quê hương giàu đẹp như sinh thời Người căn dặn và mong muốn...
Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Tối 15/5, tại TP Hà Tĩnh đã diễn ra chương trình giao lưu văn hóa Việt - Nhật với chủ đề “Kết nối thế giới qua Truyện dân gian và Âm nhạc”. Tham dự có ngài ITO Naoki - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Tất Thắng.