Thắm mối tơ duyên Việt - Lào

(Baohatinh.vn) - Tháng tư, khi những tán hoa đọc-khun ở Việt Nam và Lào bắt đầu bung sắc nắng cũng là lúc mối giao cảm văn hóa Việt - Lào, Lào - Việt lại dậy lên cùng những nghi thức của lễ tết Bunpimay…

tham moi to duyen viet lao

Vui tết Bunpimay năm 2018 tại trường Đại học Hà Tĩnh

Bunpimay, Bunpimay, thanh âm bật lên từ danh từ ấy đã đủ để gọi về tất cả sự yên vui của đất nước hoa Chăm-pa thơ mộng. Tôi nhớ, buổi chiều cách nay ngót chục năm, trên miền đất Tây Nguyên nắng gió, dưới tán hoa đọc-khun ruộm màu nắng, tôi tình cờ gặp một cô gái Lào. Thời gian và sự bất đồng ngôn ngữ đã khiến tôi không còn nhớ rõ tên cô gái ấy nhưng sự mênh mông của đôi mắt và niềm hứng khởi toát ra từ cô khi nói về Bunpimay đã để lại dấu ấn đậm sâu trong tôi. Từ độ ấy, mỗi tháng tư về, lòng tôi bắt đầu chung chiêng chờ đợi một tiểu lễ hội đậm nét văn hóa Lào được tổ chức ở địa bàn tôi sinh sống.

tham moi to duyen viet lao

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh cùng đông đảo bà con Lào kiều, sinh viên Lào tại Hà Tinh vui tết Bunpimay, cầu chúc một năm mới mưa thuận, gió hòa, bình an, hạnh phúc

Nhờ đặc trưng công việc, mỗi năm cứ đến dịp tết Bunpimay của Lào, tôi lại có cơ hội được gặp gỡ với nhiều Lào kiều và lưu học sinh Lào tại Hà Tĩnh thông qua các chương trình giao lưu gặp gỡ. Về nguồn gốc của lễ hội mừng năm mới Bunpimay có khá nhiều câu chuyện kể, nhưng câu chuyện nào cũng dẫn tới một đặc điểm chung. Đó là, Bunpimay được tổ chức nhằm gột rửa bụi trần, thanh khiết hóa cuộc sống của con người và thông qua đó, đem lại sự ấm no, phồn vinh cho vạn vật. Trong suốt những ngày lễ hội, các hoạt động như lễ tắm Phật, lễ cầu may, lễ té nước và buộc chỉ cổ tay diễn ra trong sự thành kính, biết ơn và cùng hướng về cội nguồn dân tộc.

tham moi to duyen viet lao

Nghi lễ buộc chỉ cổ tay

Chú tôi, một quân nhân từng có nhiều năm chiến đấu tại đất nước Lào vẫn thường kể cho chúng tôi nghe về những tập tục giản dị mà thiêng liêng trong tết Bunpimay của nước bạn.

Bunpimay có thể được tổ chức từ ngày 13 - 15 hoặc 14 - 16/4 hàng năm theo Phật lịch năm đó. Và trong ngày đầu tiên của tết Lào, người ta quét dọn, lau chùi nhà cửa sạch sẽ, chuẩn bị nước thơm và hoa, nhà nào cúng Phật thì hạ tượng Phật xuống tắm nước thơm và buộc chỉ cổ tay Phật. Buổi chiều, người dân trong làng tập trung ở chùa để làm lễ cúng Phật, cầu nguyện, nghe các nhà sư giảng đạo, sau đó rước tượng Phật ra một gian riêng trong 3 ngày và mở cửa để mọi người có thể vào tắm Phật. Nước thơm sau khi tưới lên các tượng Phật sẽ được hứng lại đem về nhà để xức vào người làm phước. Người dân còn té nước vào các nhà sư, chùa và cây cối xung quanh chùa.

Trong nghi thức té nước của Bunpimay, để tỏ lòng tôn kính, người trẻ tuổi té nước những người lớn tuổi để chúc thọ và chúc thịnh vượng. Sau đó, già trẻ, gái trai sẽ rời nhà, ra đường té nước cho bạn bè và người qua đường. Họ không chỉ té nước vào người mà còn vào nhà cửa, đồ thờ cúng, công cụ sản xuất và cả súc vật. Người Lào tin rằng, nước sẽ giúp gột rửa điều xấu xa, bệnh tật và cầu chúc năm mới sống lâu, mạnh khỏe. Vì vậy, họ không ngại ngần với việc người khác té nhiều nước lên người, ngược lại, họ sẽ hạnh phúc hơn, vui hơn nếu toàn thân ướt đẫm nước.

tham moi to duyen viet lao

Say nồng điệu lăm vông trong chương trình đón tết cổ truyền Lào tại Hà Tĩnh năm 2018

Trên cơ sở mối tình thấm đượm Việt - Lào, hàng năm, cứ đến ngày lễ Bunpimay, có rất nhiều đoàn cán bộ cao cấp, cựu quân nhân tình nguyện chiến đấu ở Lào và du khách lại đến đất nước Triệu Voi để được hòa chung trong tâm tình, ân tình và nghi thức thiêng liêng của nước bạn. Chị Đào Thu Hương - cán bộ Sở Ngoại vụ Hà Tĩnh hiện đang có mặt tại Lào cho biết: “Năm nào Sở Ngoại vụ và Trường Đại học Hà Tĩnh cũng tổ chức tết Bunpimay cho kiều bào và lưu học sinh Lào. Và tại đó, những nghi thức của Bunpimay đều được cử hành thiêng liêng, giàu ý nghĩa nhân văn. Năm nay, tôi còn được tham gia cùng đoàn lãnh đạo tỉnh chúc mừng các tỉnh nước bạn. Đến đâu, chúng tôi cũng được chào đón thân tình và được “tắm táp” trong suối nguồn văn hóa Lào. Ở đâu và với bất kỳ người Lào nào, tôi cũng cảm nhận được ân tình ấm áp, gần gũi như anh em, như đồng bào mình vậy”.

Mối tình anh em Việt - Lào, Lào - Việt sau hơn nửa thế kỷ gắn bó keo sơn ngày càng thấm đượm tình thân bằng những lại qua. Sau những nghi thức thăm hỏi, chúc mừng nhân dịp Bunpimay, những dự án hợp tác về giáo dục - đào tạo, y tế, kinh tế, văn hóa… giữa 2 nước cũng đồng thời được xúc tiến. Và, Bunpimay chính là nhịp cầu để nối những tâm tư, tình cảm, nối những miền đất bên hai mái Trường Sơn xích lại gần nhau thêm nữa.

Đọc thêm

Podcast tản văn: Ra đi Bác dặn, còn non nước…

Podcast tản văn: Ra đi Bác dặn, còn non nước…

Thu sang, lòng người Việt Nam rộn ràng bao xúc cảm. Cả nước tưng bừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2/9, nhưng sâu thẳm trong tim mỗi người dân Việt vẫn là lòng biết ơn vô hạn Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu.
Mùa thu đón Tết

Mùa thu đón Tết

Tôi không nghĩ, ngoài bộ từ điển tiếng Việt lại còn bộ từ điển ngôn ngữ nước nào có mục từ “Tết Độc lập”. Đó là cái tết chỉ của riêng người Việt Nam. Hai chữ “độc lập” bao giờ cũng ngân vang niềm kiêu hãnh về chủ quyền quốc gia, dân tộc.
Podcast tản văn: Cảm xúc mùa tựu trường

Podcast tản văn: Cảm xúc mùa tựu trường

Thu về, lòng lại rộn ràng một cảm xúc thân quen. Đó là mùa tựu trường, mùa của những bước chân rụt rè, của những nụ cười trong veo, và những ước mơ được ươm mầm.
Podcast Tản văn: Trời thu nắng ấm Ba Đình

Podcast Tản văn: Trời thu nắng ấm Ba Đình

Ngày Quốc khánh 2/9 - bản hùng ca bất diệt được viết bằng máu và hoa. 80 năm đã trôi qua, hình ảnh Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập và những vần thơ của nhà thơ Tố Hữu vẫn vang vọng mãi.
Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước

Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước

'Trẫm ưng làm dân của một nước độc lập hơn làm vua một nước nô lệ'. Câu phát ngôn để đời của vua Bảo Đại có phải trong bản chiếu thoái vị mà vua đã đọc vào buổi lễ thoái vị chiều 30-8-1945 như nhiều sách báo lâu nay vẫn viết hay không?
Thăm Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng

Thăm Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng

Về với Đền thờ Đông các đại học sỹ Trương Quốc Dụng (xã Thạch Khê, tỉnh Hà Tĩnh), chúng ta không chỉ cảm nhận được dấu ấn thời gian mà còn thấy rõ tầm vóc của một người đã dành trọn đời mình cho quê hương, dân tộc.
Podcast Truyện ngắn: Bạn mới

Podcast Truyện ngắn: Bạn mới

Trời thu trong xanh vời vợi. Một năm học mới đang bắt đầu, một tình bạn mới cũng chỉ vừa bắt đầu. Phía trước, còn bao nhiêu khó khăn và thử thách, nhưng chắc chắn chúng tôi sẽ luôn cố gắng để vượt qua...
Kế tục truyền thống, tập trung xây dựng, phát triển văn hóa và con người Hà Tĩnh trong thời kỳ mới

Kế tục truyền thống, tập trung xây dựng, phát triển văn hóa và con người Hà Tĩnh trong thời kỳ mới

Cách đây 80 năm, ngày 28/8/1945, trong Tuyên cáo của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Bộ Thông tin - Tuyên truyền (tiền thân của Bộ VH-TT&DL ngày nay) được thành lập. Tròn 8 thập kỷ hình thành và phát triển, đội ngũ những người làm công tác văn hóa Việt Nam nói chung, Hà Tĩnh nói riêng đã không ngừng lớn mạnh, trưởng thành về mọi mặt, đóng góp xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Sơ đồ tham quan Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm

Sơ đồ tham quan Triển lãm thành tựu đất nước 80 năm

Không gian triển lãm của Hà Tĩnh tại khu vực sảnh 5-7, được thiết kế thành 3 phân khu nổi bật, gồm: Hành trình 80 năm chiến đấu - xây dựng - hội nhập; những thành tựu KT-XH thời kỳ đổi mới; Hà Tĩnh vươn ra thế giới - Khát vọng phát triển bền vững. Triển lãm khai mạc tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia hôm nay, mở cửa đến hết ngày 5/9.
Quốc kì Việt Nam tung bay trong đại nhạc hội âm nhạc 8Wonder đẳng cấp nhất tháng 8

Quốc kì Việt Nam tung bay trong đại nhạc hội âm nhạc 8Wonder đẳng cấp nhất tháng 8

Hơn 5 tiếng đồng hồ sống trong lễ hội âm nhạc, hơn 30 bài hát được trình diễn bởi các ngôi sao hàng đầu J Balvin, DJ Snake, The Kid LAROI, DPR Ian, Soobin, Hoà Minzy, tlinh, Trọng Hiếu, cùng khoảnh khắc kết show mãn nhãn với màn pháo hoa ngợp trời… tất cả khiến hơn 50.000 khán giả có mặt tại siêu nhạc hội 8Wonder vỡ oà cảm xúc.
Podcast truyện ngắn: Giếng xưa vẫn đợi

Podcast truyện ngắn: Giếng xưa vẫn đợi

Câu chuyện về tình yêu, sự đợi chờ của người con gái nơi quê nhà, không chỉ là nỗi nhớ thương, mất mát, mà còn là sức mạnh của lòng chung thủy, niềm tin và sự hy sinh âm thầm...