 |
Nhiều bất cập trong điều hành bay
Theo Cục Hàng không, mức độ tăng trưởng hoạt động bay trong không phận do Việt Nam quản lý luôn ở mức tăng trưởng rất cao (8-10%/năm). Trong đó, hoạt động đi/đến Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất trên trục chính Bắc-Nam và các hoạt động bay khác sử dụng trục chính Bắc-Nam chiếm tỷ lệ cao nhất trong toàn mạng đường hàng không, xấp xỉ 70%.
Dưới áp lực tăng trưởng của lưu lượng hoạt động bay, các cơ sở điều hành bay trong 2 Vùng thông báo bay (FIR) do Việt Nam quản lý thường xuyên phải điều hành với tần suất hoạt động bay cao và kéo dài, trung bình từ 30-35 chuyến/h. Đặc biệt, khi gặp điều kiện thời tiết phức tạp, tàu bay phải bay lệch, bay tránh, tiềm tàng phát sinh nhiều nguy cơ có thể gây mất an toàn bay như kẹt sóng, không giám sát hết được hoặc bỏ sót các tình huống của hoạt động bay…
Hệ thống mạng đường hàng không trong 2 FIR của Việt Nam hiện nay bao gồm 36 đường hàng không quốc tế và 24 đường hàng không quốc nội. Những năm 1980, trung bình một ngày chỉ có khoảng mấy chục chuyến bay, nhưng đến nay đã vượt 1.250 chuyến bay/ngày. Trong khi đó, cơ cấu mạng đường hàng không về cơ bản vẫn không thay đổi nhiều so với hồi mới được hình thành và không được thiết kế để tối ưu hóa cho các hoạt động bay theo trục chính Bắc-Nam.
Trong FIR Hà Nội hiện đang tồn tại 7 điểm giao cắt, xung đột vệt bay, quỹ đạo bay. Còn trong FIR TPHCM có rất nhiều đường hàng không quốc tế và quốc nội hội tụ đến sân bay, trong khi chưa có các phương pháp giải tỏa các nguy cơ gặp nhau giữa tàu bay đi và tàu bay đến, đặc biệt là các đường hàng không từ phía Nam đến Tân Sơn Nhất.
Tổ chức Hàng không dân dụng thế giới (ICAO) cũng dự tính, lưu lượng hoạt động bay trong khu vực châu Á Thái Bình Dương sẽ tăng gấp 3 lần so với hiện tại vào năm 2030. Việt Nam nằm tại vị trí cửa ngõ giao thương của khu vực, là nơi có nhiều đường hàng không nhộn nhịp nhất trên thế giới. Trong đó, trục chính Bắc-Nam được xếp vào một trong các đường hàng không có lưu lượng hoạt động bay đông đúc trên bình diện thế giới.
Ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, cho rằng đã đến lúc phải nghiên cứu để tối ưu hóa, thiết lập, điều chỉnh các đường hàng không. Đây cũng là nhu cầu của các hãng hàng không với mong muốn được rút ngắn thời gian bay trên cùng một lộ trình, giảm lượng tiêu thụ nhiên liệu
“Khi đưa đường hàng không song song vào khai thác, các tàu bay hoạt động trên trục Bắc-Nam sẽ bay theo các chiều, hướng ngược nhau được định sẵn các vệt bay có phân tách và độc lập với nhau, như vậy tàu bay có được quỹ đạo hoạt động tối ưu hơn”, lãnh đạo Cục Hàng không nói.
Sẽ có trục bay song song trong thời gian sớm nhất
Vì sự cấp thiết trên, ông Lại Xuân Thanh cho biết, Bộ Quốc phòng và Bộ GTVT đã thống nhất về mặt chủ trương, tổ chức lại vùng trời, cơ cấu lại hệ thống trục bay Bắc-Nam nhằm giảm tắc nghẽn đường hàng không. Theo đó, sẽ thiết lập thêm một đường bay tầng cao Bắc-Nam, tạo thành hai đường bay song song một chiều, Hà Nội-TPHCM và TPHCM-Hà Nội.
Phương án này đã được Thủ tướng Chính phủ thông qua trong năm 2015. Hiện, Cục Hàng không đang tích cực triển khai để đưa đường bay song song trục Bắc-Nam đi vào hoạt động sớm nhất.
Trục bay song song cao tầng Bắc- Nam sẽ giải quyết những hạn chế và thách thức trong tổ chức quản lý sử dụng vùng trời cho hoạt động bay dân dụng, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các hoạt động bay, giúp giảm lượng tiêu thụ nhiên liệu thông qua việc giảm thời gian bay của các chuyến bay.
Các hãng hàng không sẽ không phải bay vòng qua các trang thiết bị dẫn đường dưới mặt đất, giúp tiết kiệm nhiên liệu và kiểm soát viên không lưu cũng giảm căng thẳng trong quá trình chỉ đạo, điều hành bay.
Bên cạnh đó, khi thiết lập cặp đường hàng không song song này sẽ phân tách luồng hoạt động bay chủ yếu 2 chiều hiện tại thành 2 luồng hoạt động bay một chiều, giúp giải tỏa được các xung đột về quỹ đạo của các tàu bay hoạt động trên trục chính chính Bắc-Nam.
Cục Hàng không cũng đã đưa ra phương án cụ thể về việc thiết lập hai đường hàng không trên trục Bắc-Nam, trong đó, đường hàng không Q1 áp dụng cho tàu bay hoạt động một chiều từ Nội Bài đi Tân Sơn Nhất từ mực bay 290 (FL290) trở lên; tàu bay hoạt động hai chiều (Nội Bài-Tân Sơn Nhất-Nội Bài) dưới mực bay 290 (FL290); đường hàng không Q2 áp dụng cho tàu bay hoạt động một chiều từ Tân Sơn Nhất đi Nội Bài từ mực bay 290 (FL290) trở lên. Độ rộng đường hàng không Ql và Q2 là 30km.
