Vì sao kim giờ, kim phút lại chạy theo chiều kim đồng hồ, bạn biết chứ?

Bạn sẽ cực bất ngờ trước lời giải thích vì sao kim đồng hồ lại chạy theo chiều thuận như vậy đâu.

vi sao kim gio kim phut lai chay theo chieu kim dong ho ban biet chu

Thời gian cứ chạy, đồng hồ cứ quay nhưng mỗi khi nhìn vào đồng hồ, bạn có bao giờ tự hỏi vì sao các kim trên mặt đồng hồ lại di chuyển theo cách đó không?

Tại sao kim giờ, kim phút lại di chuyển từ phải sang trái (mà giờ chúng ta gọi là xoay theo chiều kim đồng hồ) mà không phải là chiều ngược lại từ trái qua phải.

Hẳn điều gì trên cái Trái đất này cũng có lý do của nó mà. Và chắc chắn đó không phải là ý thích của người phát minh rồi. Vậy thì vì sao nhỉ?

vi sao kim gio kim phut lai chay theo chieu kim dong ho ban biet chu

Ngược dòng lịch sử ta biết rằng, thời xưa sự chuyển động tương đối của Mặt trời với Trái đất được sử dụng để tính thời gian.

Cụ thể, lúc đó người xưa dựa trên bóng của 1 chiếc cọc (1 thanh thẳng đứng hay hình tháp) và theo dõi phần phủ bóng. Và chiếc đồng hồ này được đặt tên là đồng hồ Mặt trời.

Mặt trời di chuyển từ Đông sang Tây nên bóng của cột cũng chuyển động theo - từ Tây sang Đông. Người xưa tính thời gian dựa trên vị trí của Mặt trời - và thời điểm buổi trưa là khi Mặt trời ở trên cao nhất.

vi sao kim gio kim phut lai chay theo chieu kim dong ho ban biet chu

Quay trở lại vấn đề vì sao kim đồng hồ lại quay "thuận chiều kim đồng hồ", ta cần quan tâm đến vị trí của bạn. Nếu bạn ở nửa Bắc bán cầu, Mặt trời xuất hiện từ trái qua phải, do đó chúng ta ghi nhận bóng cái cọc của đồng hồ Mặt trời đi theo hướng từ Tây sang Đông. Điều này quy định ra chiều kim đồng hồ hiện tại.

Tuy nhiên, nếu bạn ở phần Nam bán cầu, thì bóng của cọc Mặt trời sẽ đi từ Đông sang Tây. Hẳn lúc này chuẩn mực sẽ có phần trái ngược, hệ quy chiếu và con số khác cũng có phần "lệch lạc" theo. Và các kim trên mặt đồng hồ có xu hướng quay ngược lại.

vi sao kim gio kim phut lai chay theo chieu kim dong ho ban biet chu

Nhưng bạn có hay, nhằm theo dõi sự chuyển động của Mặt trời mà chiếc đồng hồ cơ khí được ra đời ở Bắc bán cầu vào thế kỷ 14. Chính vì vậy, mọi người cứ thế mà đặt niềm tin vào sự dịch chuyển kim phút, kim giây theo chiều kim đồng hồ thôi.

Giả sử chiếc đồng hồ cơ khí được tạo ra ở Nam bán cầu thì có lẽ, các kim trên mặt đồng hồ của bạn đã chạy ngược chiều rồi.

Giờ thì bạn đã hiểu vì sao đồng hồ thường quay theo chiều kim đồng hồ rồi phải không?

Theo Trí thức trẻ

Đọc thêm

Bắt đầu nguyệt thực ở Việt Nam

Bắt đầu nguyệt thực ở Việt Nam

Nguyệt thực ở Việt Nam bắt đầu từ 22h28 tối 7-9 và kéo dài tới 3h55 sáng 8-9, trong đó nguyệt thực toàn phần (trăng máu) bắt đầu từ 0h30 - 1h52 ngày 8-9.
Mỹ thử nghiệm máy bay 'Ngày tận thế' mới

Mỹ thử nghiệm máy bay 'Ngày tận thế' mới

Tập đoàn Sierra Nevada đang thử nghiệm thế hệ máy bay "Ngày tận thế" mới hiện đại và an toàn hơn, có thể giúp Mỹ duy trì chỉ huy và điều khiển hạt nhân từ trên không.
Nhật Bản thử nghiệm thuốc giảm đau không gây nghiện

Nhật Bản thử nghiệm thuốc giảm đau không gây nghiện

Theo tờ Asahi Shimbun, các nhà khoa học thuộc Đại học Kyoto vừa công bố phát triển thành công một loại thuốc giảm đau mới có thể thay thế fentanyl và các thuốc giảm đau dạng opioid truyền thống, với ưu điểm an toàn hơn và không gây nghiện.
Những người thông minh hơn AI

Những người thông minh hơn AI

Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
ChatGPT 5 đã rất gần

ChatGPT 5 đã rất gần

Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Khảo sát cho thấy nhiều thanh thiếu niên làm thân với chatbot AI, gây nên loạt vấn đề về kỹ năng tương tác, giao tiếp cộng đồng.
Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.