Các nhà nghiên cứu phát hiện cá voi đầu cong có thể sống hơn 200 năm nhờ khả năng sửa chữa ADN cực kỳ tốt với sự hỗ trợ của môi trường nước lạnh.
Cá voi đầu cong là động vật có vú sống lâu nhất thế giới. Ảnh: Paul Nicklen
Theo Guardian, với tuổi thọ tối đa hơn 200 năm, cá voi đầu cong (Balaena mysticetus) sống lâu hơn bất kỳ động vật có vú nào trên thế giới. Trong nghiên cứu công bố hôm 29/10 trên tạp chí Nature, các nhà khoa học phát hiện bí quyết sinh học góp phần giúp loài cá voi nặng 80 tấn này sống thọ như vậy. Nếu có thể áp dụng với con người, phát hiện này sẽ thúc đẩy quá trình lão hóa lành mạnh, đồng thời bảo vệ nội tạng và mô trong quá trình phẫu thuật hoặc cấy ghép.
Theo giáo sư Vera Gorbunova, nhà sinh vật học tại Đại học Rochester, New York, trong khi tìm hiểu cơ chế phía sau tuổi thọ ấn tượng của cá voi đầu cong, ông và đồng nghiệp phát hiện bí quyết nằm ở cơ chế sửa chữa tổn thương ADN rất chính xác và hiệu quả của chúng. Tất cả tổ chức sống trên Trái Đất đều trải qua tổn thương ADN trong vòng đời. Các tế bào tìm cách sửa chữa tổn thương nhưng không phải mọi lần sửa chữa đều hiệu quả, dẫn tới đột biến tích tụ theo thời gian, làm tăng nguy cơ ung thư và thúc đẩy lão hóa do ảnh hưởng đến chức năng của tế bào và mô.
Theo Smithsonian, để tiến hành nghiên cứu, đầu tiên các nhà khoa học tìm cách thu thập tế bào cá voi đầu cong. Họ hỏi xin những thợ săn người Inuit để lấy một số mẫu vật mẫu. Nhằm tránh khiến tế bào chết khi đông lạnh mô, họ đặt mẫu vật trong tủ mát để bay về Rochester nhanh hết mức có thể.
Nhóm của Gorbunova nhận thấy cá voi đầu cong đặc biệt sửa chữa tốt một dạng tổn thương ADN trong đó cả hai sợi của chuỗi xoắn kép ADN đều bị cắt đứt, nhờ đó chúng có ít đột biến hơn. Thông qua một loạt thí nghiệm với tế bào cá voi, họ chỉ ra sửa chữa ADN được củng cố bởi protein CIRBP, kích thích thông qua tiếp xúc nước lạnh. Cá voi đầu cong sống cả đời ở vùng biển Bắc Cực và tạo ra nhiều CIRBP gấp 100 lần con người.
"Giải pháp trên không chỉ loại trừ tế bào bị tổn thương mà còn kéo dài tuổi thọ và hạ thấp tỷ lệ ung thư ở cá voi đầu cong", nhóm nghiên cứu kết luận.
Các nhà nghiên cứu đang khám phá điều gì xảy ra khi tăng lượng CIRBP trong tế bào ở người. Trước đó, thí nghiệm trên ruồi cho thấy việc tăng thêm CIRBP nâng cao tuổi thọ và giúp chúng chịu bức xạ gây đột biến tốt hơn. Gorbunova và đồng nghiệp đang nuôi chuột tăng cường CIRBP để quan sát chúng sống lâu tới đâu. Họ cũng hy vọng có thể kiểm tra liệu những người hay bơi hoặc tắm nước lạnh có lượng protein tăng lên hay không.
Mẫu đá trầm tích đỏ sẫm do robot Perseverance thu thập chứa khoáng chất hiếm, được coi là bằng chứng rõ nét nhất về khả năng tồn tại sự sống vi sinh hàng tỷ năm trước trên Sao Hỏa.
Vaccine ngừa ung thư của Nga đã chứng minh được hiệu quả và độ an toàn cao trong thử nghiệm. Trọng tâm ban đầu của vaccine này là điều trị ung thư đại trực tràng.
Nguyệt thực ở Việt Nam bắt đầu từ 22h28 tối 7-9 và kéo dài tới 3h55 sáng 8-9, trong đó nguyệt thực toàn phần (trăng máu) bắt đầu từ 0h30 - 1h52 ngày 8-9.
Tập đoàn Sierra Nevada đang thử nghiệm thế hệ máy bay "Ngày tận thế" mới hiện đại và an toàn hơn, có thể giúp Mỹ duy trì chỉ huy và điều khiển hạt nhân từ trên không.
Theo tờ Asahi Shimbun, các nhà khoa học thuộc Đại học Kyoto vừa công bố phát triển thành công một loại thuốc giảm đau mới có thể thay thế fentanyl và các thuốc giảm đau dạng opioid truyền thống, với ưu điểm an toàn hơn và không gây nghiện.
Amazon đã thành lập Công ty TNHH Amazon Kuiper Việt Nam tại TPHCM và đã nộp hồ sơ tham gia thí điểm có kiểm soát cung cấp dịch vụ viễn thông vệ tinh LEO.
Phát hiện trên mang ý nghĩa khoa học quan trọng, góp phần làm sáng tỏ lịch sử tiến hóa cũng như sự phân bố địa lý của nhóm khủng long cổ dài trên thế giới.
Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Một bé trai vừa chào đời tại bang Ohio (Hoa Kỳ) từ một phôi thai được đông lạnh từ năm 1994, trở thành em bé chào đời từ phôi được bảo quản lâu nhất từng được ghi nhận.
AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
Ứng dụng công nghệ 3D thay khớp gối không chỉ nâng cao độ chính xác trong quá trình phẫu thuật, giảm xâm lấn, rút ngắn thời gian, nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân tại Hà Tĩnh.
Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Với công nghệ phanh cải tiến và thiết kế lấy cảm hứng từ chim bay nhanh, tàu viên đạn CR450 vẫn duy trì hiệu suất năng lượng ngay cả ở tốc độ 400 km/h.
Được xây dựng cho các nhà nghiên cứu của nước Mỹ, siêu máy tính Nexus cung cấp sức mạnh tính toán lên đến 400 triệu tỷ phép tính/giây, bộ nhớ 330 TB và bộ nhớ flash 10 PB.
Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.
Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia kỳ vọng sẽ tạo luồng sinh khí mới, tạo động lực thúc đẩy nền nông nghiệp chuyển mình.
Công ty Trung Quốc vừa công bố công nghệ pin thể rắn giúp xe điện có thể hoạt động lên tới 2.900km và khả năng sạc từ 10% đến 80% chỉ trong vòng chưa đầy 5 phút.
11 giải pháp và 19 công trình xuất sắc được trao thưởng tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật và Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh, thiếu niên, nhi đồng Hà Tĩnh năm 2025.
Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh Hà Tĩnh lần thứ 13 có sự tham dự của 12 đề tài, góp phần thúc đẩy việc áp dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất và đời sống.
Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng năm 2025 nhằm khơi dậy tiềm năng, phát huy tư duy sáng tạo của học sinh Hà Tĩnh, xây dựng ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
