PGS.TS Bùi Đình Phong viết riêng cho Hà Tĩnh Online
 |
Với độ 20 triệu dân, 5 ngàn đảng viên (một số còn bị giam trong nhà tù đế quốc), một đảng 15 tuổi chưa có nhiều kinh nghiệm đã đoàn kết và lãnh đạo được nhân dân cả nước, đưa cuộc khởi nghĩa đến thành công. Lần đầu tiên trong lịch sử, một nước thuộc địa nhỏ yếu đã đánh thắng một nước thực dân hùng mạnh. Đó là thắng lợi to lớn của nhân dân Việt Nam, đồng thời cũng là một thắng lợi của các lực lượng hòa bình, dân chủ và xã hội chủ nghĩa trên thế giới, mà cũng là thắng lợi đầu tiên của chủ nghĩa Mác- Lênin ở một nước thuộc địa.
Gần hai phần ba thế kỷ trôi qua, nhưng những bài học và tinh thần của cuộc Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nóng hổi tính thời sự trong bối cảnh hiện nay. Ngay khi Đảng ta mới 15 tuổi, Cách mạng Tháng Tám thành công được 15 năm, Bác Hồ đã tổng kết: “Hồi khởi nghĩa, Đảng ta chỉ non 5000 đảng viên mà lãnh đạo được nhân dân cả nước làm Cách mạng Tháng Tám thắng lợi. Ngày nay, hàng ngũ Đảng ta đã tăng gần 100 lần, nghĩa là độ nửa triệu đảng viên. Chúng ta lại có hơn 60 vạn đoàn viên Đoàn Thanh niên Lao động. Chính quyền nhân dân ta vững chắc, quân đội nhân dân hùng mạnh, Mặt trận dân tộc rộng rãi. Công nhân, nông dân và trí thức ta được rèn luyện thử thách và tiến bộ không ngừng... Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, chúng ta nhất định thành công trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội” [1].
Ngày nay, hàng ngũ Đảng ta tăng gần 1000 lần nghĩa là độ non năm triệu đảng viên, dân số tăng hơn 4 lần, nghĩa là gần 85 triệu dân... Tuy nhiên, bài học quan trọng hàng đầu không phải là số lượng mà là bài học về tư duy, nhận thức mang tính khoa học và cách mạng, đặc biệt trong điều kiện hội nhập quốc tế. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đảng ta không chỉ cần con số cho nhiều, tuy nhiều là tốt, nhưng phải có cái chất của người đảng viên” [2]. Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” hôm nay chính là để nâng cao chất lượng của người cán bộ, đảng viên “hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân”. Chính cái chất của người đảng viên đem lại cho họ vinh dự và trách nhiệm là những người ưu tú của dân tộc, để “đảng viên đi trước làng nước theo sau”. Mọi việc thành hay bại đều do cán bộ, đảng viên tốt hay xấu. Mặt khác cũng phải thấy rằng so với số nhân dân thì số đảng viên chỉ là thối thiểu. Vì vậy, nếu không có nhân dân giúp sức thì đảng viên không làm được gì hết. Từ thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, Hồ Chí Minh chỉ ra rằng “sáng kiến và lực lượng cuả nhân dân ta rất dồi dào và to lớn. Khi tư tưởng đã thông suốt thì khó khăn gì cũng vượt qua, công việc to lớn mấy cũng làm được”.
Từ sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, chúng ta bắt tay vào công cuộc kháng chiến kiến quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh thống nhất nước nhà. Một nhận thức hết sức quan trọng, có tính cơ bản xuyên suốt tiến trình cách mạng đi tới thắng lợi cuối cùng là “thắng đế quốc và phong kiến là tương đối dễ; thắng bần cùng và lạc hậu còn khó hơn nhiều” [3]. Từ nhiệm vụ đập tan, xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân đến nhiệm vụ xây dựng đất nước, theo Hồ Chí Minh đó là cả một cuộc chiến đấu khổng lồ. Tính chất khó khăn, phức tạp của cuộc chiến đấu này không phải chỉ ở chỗ mang tính kinh tế hết sức mới mẻ; ở chỗ Đảng, Nhà nước và nhân dân chưa có kinh nghiệm; ở chỗ các thế lực thù địch chống phá..., mà một điều hết sức quan trọng là ở lực cản của tư duy cũ, đạo đức cũ. Những vấn đề về Đảng cầm quyền mà cốt lõi là đường lối đúng và gắn bó mật thiết với dân; nhà nước pháp quyền mà hạt nhân là tính tối thượng của pháp luật và quyền lực ở nơi dân; Chính phủ là công bộc của dân mà quan trọng nhất là cán bộ thực hiện trách nhiệm chính trị trước dân, v.v.. chưa nằm trong mạch nguồn tư duy của chúng ta khi nhà nước vừa ra đời năm 1945. Đó chính là những điều Bác nói về “chưa có kinh nghiệm”. Trong Thư gửi các đồng chí tỉnh nhà ngày 17-9-1945, Người viết: “Công việc phá hoại xong rồi. Nay bước đầu công việc dọn dẹp, sắp đặt, giữ gìn, kiến thiết. À! Việc này mới khó chứ! Trong việc phá hoại chống kẻ thù đòi độc lập thì dễ dàng kéo cả toàn dân. Trong việc kiến thiết thì khó kéo hơn, vì nó đụng chạm đến quyền lợi riêng của một đôi giai từng trong nước. Vả lại, chúng ta phải thật thà thừa nhận rằng kinh nghiệm chúng ta còn ít, mà công việc thì nhiều”[4]. Trong Di chúc, Hồ Chí Minh nhấn mạnh “cuộc chiến đấu chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ tốt tươi là cuộc chiến đấu khổng lồ”[5]. Những gì đã cũ kỹ theo quan niệm của Hồ Chí Minh chứa đựng cả tư duy, nhận thức, tư tưởng, thiết kế tổ chức và con người. Vì vậy, “việc cần phải làm trước tiên là chỉnh đốn lại Đảng” và “đầu tiên là công việc đối với con người”[6].
Một bài học quý của Cách mạng Tháng Tám là huy động sức mạnh và khơi dậy lòng yêu nước của toàn dân tộc. Trong khó khăn, đội tiên phong của giai cấp và dân tộc và những người đảng viên phải bình tĩnh, không dao động và lạc quan tếu, biết tìm thấy sức mạnh từ dân, coi chủ nghĩa dân tộc mà hạt nhân là chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc chân chính là một động lực lớn của đất nước. Đến trước lúc đi xa, trong Di chúc, Người còn lại dặn lại chúng ta: “Để giành lấy thắng lợi trong cuộc chiến đấu khổng lồ này cần phải động viên toàn dân, tổ chức và giáo dục toàn dân, dựa vào lực lượng vĩ đại của toàn dân” [7].
Từ cuối năm 2007 đến nay, chúng ta đang chịu tác động xấu của khủng hoảng, suy thoái kinh tế thế giới, cuộc khủng hoảng này còn kéo dài trong một vài năm tới. Trong nước, thiên tai dịch bệnh liên tiếp xảy ra. Các khó khăn do các vấn đề xã hội và các thế lực thù địch can thiệp chống phá không giảm. Tuy nhiên, kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám năm nay, bức tranh toàn cảnh về kinh tế - xã hội đã xuất hiện nhiều gam màu sáng. GDP ước đạt 6,0 – 6,5%. Bài học lớn từ tinh thần của Cách mạng Tháng Tám là cùng với việc chủ động kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, ngăn chặn suy giảm kinh tế đồng thời có những biện pháp tích cực ngăn chặn suy giảm các vấn đề xã hội, bảo đảm an sinh xã hội. Đảng ta nhận thức sâu xa và hoàn toàn đúng đắn rằng sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân, thực dụng, thoái hóa biến chất, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, thiếu trách nhiệm, ... nếu không được ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả sẽ “giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, với chế độ”[8].
66 năm từ tinh thần và những bài học của Cách mạng Tháng Tám, Đại hội XI khẳng định tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, phát huy sức mạnh toàn dân tộc. Phải tiếp tục xây dựng và chỉnh đốn Đảng để Đảng thật sự và luôn luôn là một Đảng đạo đức và văn minh theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Đảng phải vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, dựa vào sức mạnh của toàn dân tộc. Cán bộ, đảng viên là tấm gương sáng, có phẩm chất đạo đức, năng lực trí tuệ, bản lĩnh chính trị, phương pháp và phong cách làm việc khoa học, đi đúng đường lối quần chúng, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Cuộc sống thay đổi từng giờ. Thế giới thay đổi từng ngày. Đảng cần có trí tuệ và bản lĩnh nhìn thấy cơ hội trong thách thức, biến thách thức thành cơ hội, nhận thức và hành động hợp lòng dân, đúng quy luật khách quan, phù hợp xu thế thời đại, nhất định chúng ta sẽ vượt qua khó khăn, thách thức, đưa đất nước tiếp tục phát triển, hoàn thành những mục tiêu mà Đại hội XI đã vạch ra. Đó cũng cách kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám có ý nghĩa nhất, vì đó những bài học quý mà Cách mạng Tháng Tám để lại cho hôm nay.
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996, t.10, tr.5
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.12, Sdd, tr.222.
[3] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.10, Sdd, tr.4.
[4] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.4, Sdd, tr.20.
[5] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.12, Sdd, tr.505.
[6] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.12, Sdd, tr.503.
[7] Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.12, Sdd, tr.505.
[8] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Nxb.Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2009, tr.200.
