Hà Tĩnh hiện có 12 Trung tâm Y tế dự phòng (TT YTDP) tuyến huyện thì duy nhất TT YTDP huyện Lộc Hà có trụ sở được đầu tư xây mới và nằm ở vị trí độc lập, còn lại đều đang mượn cơ sở hoặc ở chung, ở nhờ vào các đơn vị nào đó để hoạt động. Chẳng hạn như TT YTDP TP Hà Tĩnh hiện đang ở nhờ Trạm xá phường Văn Yên, các TT YTDP các huyện, thị còn lại đều nằm một góc với diện tích chật hẹp trong khuôn viên Bệnh viện huyện.
Theo Bác sỹ, Giám đốc TT YTDP Hà Tĩnh Nguyễn Văn Hiến, ngay cả trụ sở TT YTDP tỉnh đã gần 20 năm sử dụng cũng không đạt chuẩn quốc gia về diện tích đất và diện tích xây dựng. Với diện tích chật hẹp nên hầu hết các khu chuyên môn và công cộng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Chính vì điều kiện làm việc như vậy đã ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả phòng chống dịch bệnh.
 |
| Dù được đầu tư nhiều trang thiết bị, máy móc hiện đại nhưng Trung tâm YTDP huyện Can Lộc không thể phát huy vì cơ sở vật chất không đảm bảo |
Từ những khó khăn về cơ sở vật chất nên việc đầu tư trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống dịch tại các TT YTDP còn hạn chế. Hầu hết TTYTDP hiện đều ở trong tình trạng thiếu trang thiết bị để xét nghiệm. Có trung tâm dù được đầu tư máy móc, thiết bị nhưng lại thiếu con người và những điều kiện cần thiết để hoạt động.
“Không có trụ sở độc lập nên chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong việc triển khai hoạt động. Tuy được trang bị nhiều thiết bị từ các chương trình, dự án nhưng vì không có phòng làm việc đủ điều kiện tiêu chuẩn nên không biết để chỗ nào để phục vụ công việc. Tủ bảo quản sinh phẩm, hệ thống tủ bảo quản vắcxin, dụng cụ tuyệt trùng,… đều phải xếp kho.
Đối với công tác chăm sóc sức khoẻ sinh sản thì phải có phòng khám phụ khoa và phòng vô trùng để thực hiện kỹ thuật sức khoẻ sinh sản. Vì không có phòng tiêu chuẩn nên Trung tâm không triển khai thực hiện dịch vụ kế hoạch hoá gia đình cho người dân” – Bác sỹ, Giám đốc TTYTDP huyện Can Lộc Trần Văn Bình chia sẻ.
Vừa làm việc trong điều kiện cơ sở vật chất khó khăn, thiếu thốn trang thiết bị hiện đại, thu nhập thấp, các bộ YTDP còn phải “gánh” rất nhiều việc: Phòng chống dịch bệnh, tiêm chủng mở rộng, vệ sinh môi trường và y tế trường học, y tế lao động và bệnh nghề nghiệp, kiểm dịch y tế biên giới… Vì thế, số cán bộ có năng lực, có tâm huyết với công tác YTDP đang ngày một ít, nhiều người chuyển công tác khác. Ngành nghề thường xuyên tiếp xúc với dịch bệnh nên không thu hút được sinh viên theo học ngành, thu nhập ngoài lương không có.
 |
| Hầu hết TT YTDP các huyện, thị ở Hà Tĩnh đều trong tình trạng thiếu trang thiết bị để thực hiện xét nghiệm |
Ông Nguyễn Văn Hiến cho biết: Hệ thống YTDP Hà Tĩnh hiện có số lượng cán bộ gần đủ, nhưng chất lượng thì chưa đảm bảo yêu cầu. Cán bộ YTDP là bác sỹ đã ít, cán bộ là bác sỹ chuyên khoa YTDP lại càng ít hơn. Đa số cán bộ được điều chuyển từ bác sỹ đa khoa sang.
Về vấn đề này, Giám đốc TT YTDP Can Lộc Trần Văn Bình chia sẻ: Cán bộ trong hệ YTDP ngoài kiến thức về chuyên môn đào tạo thì đòi hỏi cán bộ y tế còn hiểu biết kiến thức về cộng đồng xã hội. Bởi vì đối tượng hoạt động của YTDP phải trực tiếp với người dân, với cộng đồng cho nên kiến thức đó rất cần phải có. Cán bộ được biên chế về Trung tâm đều phải đào tạo tại chỗ về công tác YTDP. Ví dụ một bác sỹ được đào tạo chuyên ngành đa khoa thì bên bệnh viện họ là tốt công việc điều trị, nhưng được biên chế vào hệ YTDP thì họ chưa hình dung được công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần cộng đồng, phòng chống suy dinh dưỡng - phòng chống thiếu vi chất,…phải làm những cái gì, thậm trí họ còn không đọc đúng được tên các chương trình của YTDP.
“Chế độ đãi ngộ thấp, không có thu nhập thêm ngoài lương nên các cán bộ YTDP chưa yên tâm công tác, việc thu hút nhân lực về công tác các đơn vị YTDP vì vậy gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì thế, gần mười năm lại đây, TT YTDP Hà Tĩnh không tuyển được bác sỹ chuyên ngành YTDP nào” - Giám đốc Nguyễn Văn Hiến chia sẻ.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, việc đầu tư cho phát triển YTDP tỉnh được xác định là rất quan trọng. Trong các mục tiêu lâu dài cho ngành y tế, ngoài đặc biệt ưu tiên phát triển YTDP còn cần sự quan tâm hỗ chợ của nhiều cấp, ngành. Nghị quyết 18/2008/NQ-QH12 nêu rõ: “Dành ít nhất 30% ngân sách y tế cho YTDP”. Chỉ khi nào hệ thống YTDP có đủ điều kiện về con người, trang thiết bị, cơ sở vật chất, kinh phí hoạt động thì khi đó tình trạng dịch bệnh mới không “đến hẹn lại lên”.
