Hé lộ những bí ẩn quanh kiệt tác "Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai"

Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai (Girl with a Pearl Earring), một trong những bức tranh nổi tiếng nhất thế giới, đang chuẩn bị trải qua quá trình thẩm định khoa học kéo dài 2 tuần ngay trước mắt các du khách hiếu kỳ tới bảo tàng Mauritshuis ở Den Haag, Hà Lan, nơi bức tranh đang được trưng bày.

Bức tranh có phát sáng này được bậc thầy Hà Lan Johannes Vermeer (1632-1675) vẽ vào khoảng năm 1665 và được thẩm định gần đây nhất hồi năm 1994 trong một quá trình bảo tồn tại bảo tàng Mauritshuis.

he lo nhung bi an quanh kiet tac thieu nu deo hoa tai ngoc trai

Chân dung danh họa Hà Lan Vermeer

"Dù không cần bảo tồn thêm nữa, song công nghệ phân tích không xâm nhập đã phát triển hơn rất nhiều trong 25 năm qua” – theo tuyên bố của bảo tàng Mauritshuis.

Từ lâu các nhà nghiên cứu đã bị “mê hoặc” với bức tranh Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai, mô tả một cô gái trẻ với ánh nhìn đầy nghiêng đầy huyền bí, đầu quấn chiếc khăn màu xanh và vàng, tai đeo một viên ngọc trai lớn.

“Có rất nhiều câu hỏi chưa được giải đáp về việc Vermeer vẽ tác phẩm nghệ thuật này như thế nào và ông sử dụng những chất liệu gì” - theo bảo tàng Mauritshuis.

Bởi vậy, các công nghệ tân tiến nhất, như tia X huỳnh quang, quang tuyến kết hợp quang học và kính hiển vi kỹ thuật số sẽ được sử dụng trong dự án thẩm định dài 2 tuần, được bắt đầu vào ngày 26/2.

Bức tranh của Vermeer sẽ được thẩm định tỉ mỉ nhằm nghiên cứu toan vẽ, sắc tố và màu mà danh họa đã sử dụng, tất cả được tiến hành từ bên trong một cấu trúc bằng kính để qua đó khách tham quan có để quan sát một nhóm các chuyên gia quốc tế làm việc.

he lo nhung bi an quanh kiet tac thieu nu deo hoa tai ngoc trai

Kiệt tác "Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai", được biết đến như là "Mona Lisa của phương Bắc"

“Trong hai tuần, bảo tàng sẽ là một trong những trung tâm nghiên cứu tiên tiến nhất thế giới. Sau đó, bức tranh sẽ là một trong những tác phẩm nghệ thuật được dẫn chứng bằng tài liệu cặn kẽ nhất thế giới” - Abbie Vandivere, nhà nghiên cứu hàng đầu của bảo tàng Mauritshuis khẳng định.

Lấy cảm hứng từ bức tranh, nhà văn Anh gốc Mỹ Tracy Chevalier đã viết một tiểu thuyết lịch sử với tựa đề Girl with a Pearl Earring (1999), trong đó tác giả tiểu thuyết hóa cô gái, nhân vật của bức tranh, cũng như bối cảnh ra đời của bức tranh.

Trong tiểu thuyết, Johannes Vermeer có quan hệ tình cảm với một cô gái người hầu tên là Griet, người được ông thuê để làm mẫu với chiếc khuyên tai của vợ Vermeer.

Năm 2003, một bộ phim cùng tên đã được thực hiện dựa theo tiểu thuyết của Chevalier với vai cô gái do nữ diễn viên Scarlett Johansson đảm nhận và chân dung Vermeer được lột tả qua diễn xuất của tài tử Anh Colin Firth.

Năm 2008, một vở kịch cũng lấy tên Girl with a Pearl Earring đã được công diễn tại Anh.

Song có nhiều người tin rằng đây không phải là chân dung của một cô gái thực sự, mà là đại diện của một nhân vật.

Vermeer là một họa sĩ người Hà Lan thời Baroque, nổi tiếng với các tác phẩm về đời sống hiện thực. Ông sống phần lớn cuộc đời tại thị trấn Delft.

he lo nhung bi an quanh kiet tac thieu nu deo hoa tai ngoc trai

Scarlett Johansson và Colin Firth trong phim "Cô gái với chiếc khuyên tai ngọc trai"

Tuy nhiên, cuộc đời của Vemeer dường như chưa bao giờ ổn định, chủ yếu là do ông chỉ sáng tác ít tác phẩm. Khi qua đời, Vemeer để lại cho vợ và mười một người con một món nợ.

Ông vẽ rất chậm và vô cùng tỉ mỉ, ông cũng hay sử dụng những màu xa xỉ thời đó. Ông nổi tiếng với cách xử lý và sử dụng điêu luyện ánh sáng trong các tác phẩm của mình.

Vermeer vẽ chủ yếu là những cảnh gia đình. Hầu như tất cả các bức tranh của ông đều được đặt vào bối cảnh hai phòng nhỏ trong nhà của ông ở Delft, chúng có cùng đồ nội thất và các đồ trang trí, chỉ khác nhau cách bài trí khác và tranh thường miêu tả cùng một người, chủ yếu là phụ nữ.

Sau khi bị lãng quên gần hai thế kỷ, năm 1866 nhà phê bình nghệ thuật người Pháp Thore Burger đã xuất bản một bài tiểu luận về 66 bức tranh được coi là của Vermeer (chỉ có 35 bức được xác nhận là của Vemeer).

Từ đó, danh tiếng của ông đã nổ rộ nhanh chóng, hiện nay Vermeer được coi là một trong những họa sĩ vĩ đại nhất của Thời kỳ vàng kim Hà Lan.

Đáng chú ý, năm 2017, tiểu thuyết "Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai" cũng được dịch và xuất bản ở Việt Nam.

Theo Tuấn Vĩ/TT&VH

Đọc thêm

Podcast tùy bút: Về thăm quê Bác Làng Sen

Podcast tùy bút: Về thăm quê Bác Làng Sen

Về thăm quê Bác tháng 5, ta như được đi trong làn hương thơm dịu mát của hoa sen, loài hoa với phẩm cách thanh cao và luôn tỏa rạng, tỏa sáng, vừa thoảng hương thơm ngát, vừa bình dị gần gũi với đồng quê mộc mạc.
Podcast đến với bài thơ hay: Một chiều Đồng Lộc

Podcast đến với bài thơ hay: Một chiều Đồng Lộc

Đã có hàng trăm bài thơ ra đời tỏ lòng khâm phục và tiếc thương mười cô gái ở Ngã ba Đồng Lộc cùng bao người con đã ngã xuống nơi đây, dẫu vậy, “Một chiều Đồng Lộc” vẫn để lại dấu ấn riêng về tứ thơ và tình cảm của tác giả.
Podcast tản văn: Bến nước sông quê

Podcast tản văn: Bến nước sông quê

Có những dòng sông không chỉ chảy qua đất đai mà còn chảy dọc theo miền ký ức. Có những bến nước không chỉ là nơi neo đậu của những chuyến đò ngang, mà còn là nơi neo đậu của hồn quê, của tình người, và những kỷ niệm lắng sâu.
Podcast tản văn: Nhớ bóng tre làng

Podcast tản văn: Nhớ bóng tre làng

Tôi sinh ra và lớn lên từ làng, nơi có lũy tre xanh rì rào khăng khít, nơi ôm ấp tôi từ thuở ấu thơ đầu trần chân đất, nơi thật thà chất phác ruộng đồng vàng hươm, dòng kênh miệt mài tưới tắm đi qua bao vật đổi sao dời…
Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Mùa lúa trổ bông

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Mùa lúa trổ bông

Chiều quê yên ả, những cánh đồng mướt xanh như tấm thảm trải dài vô tận. Màu xanh ngút ngàn căng tràn sức sống của lúa đương thì con gái khiến người xem như được tiếp thêm nguồn sinh lực sống mạnh mẽ...
Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 3 tăng gần 50% so với trước đại dịch, trong khi Thái Lan tăng trưởng chậm khiến các doanh nghiệp lữ hành lo lắng.
Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

"Mùa cau trở lại" của tác giả Sơn Trần. Với giọng kể chân thành, mộc mạc, câu chuyện không chỉ nói về mùa cau – mùa vụ gắn bó với đời sống người dân quê – mà còn thấm đẫm những tình cảm gia đình, nỗi nhớ quê hương, và tình yêu âm thầm mà sâu sắc.
Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Có những hương vị tuổi thơ chỉ cần nhắc tới thôi đã khiến lòng ta thổn thức. Trong ký ức của nhiều người, trái mít quê – mộc mạc, thơm nồng – không chỉ là món quà ngọt ngào của đất trời mà còn là biểu tượng của tình làng nghĩa xóm, đầy ắp yêu thương.
Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Sáng 6/5, Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025 đã khai mạc trọng thể tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở TP Hồ Chí Minh với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì Hòa bình thế giới và Phát triển bền vững".
Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh có nhiều đoạn tuyến băng qua đồng ruộng, đồi núi, sông suối tạo nên những cảnh đẹp hữu tình. Tuyến cao tốc được kỳ vọng tạo động lực quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư cho Hà Tĩnh.
Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Thời tiết khá tốt, nhiều sản phẩm mới hấp dẫn, giao thông thuận tiện... là những yếu tố quan trọng giúp các khu, điểm du lịch Hà Tĩnh thu hút hơn 734 nghìn lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Hà Tĩnh được thiên nhiên ban tặng cảnh quan sơn thủy hữu tình với những bãi biển cát mịn, nước trong, nhiều làng chài cổ có tuổi đời hàng ngàn năm. Về Hà Tĩnh, du khách không chỉ được đắm mình trong làn nước biển xanh trong, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn được nghe những huyền tích thú vị.
Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.