Hé lộ những bí ẩn quanh kiệt tác "Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai"

Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai (Girl with a Pearl Earring), một trong những bức tranh nổi tiếng nhất thế giới, đang chuẩn bị trải qua quá trình thẩm định khoa học kéo dài 2 tuần ngay trước mắt các du khách hiếu kỳ tới bảo tàng Mauritshuis ở Den Haag, Hà Lan, nơi bức tranh đang được trưng bày.

Bức tranh có phát sáng này được bậc thầy Hà Lan Johannes Vermeer (1632-1675) vẽ vào khoảng năm 1665 và được thẩm định gần đây nhất hồi năm 1994 trong một quá trình bảo tồn tại bảo tàng Mauritshuis.

he lo nhung bi an quanh kiet tac thieu nu deo hoa tai ngoc trai

Chân dung danh họa Hà Lan Vermeer

"Dù không cần bảo tồn thêm nữa, song công nghệ phân tích không xâm nhập đã phát triển hơn rất nhiều trong 25 năm qua” – theo tuyên bố của bảo tàng Mauritshuis.

Từ lâu các nhà nghiên cứu đã bị “mê hoặc” với bức tranh Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai, mô tả một cô gái trẻ với ánh nhìn đầy nghiêng đầy huyền bí, đầu quấn chiếc khăn màu xanh và vàng, tai đeo một viên ngọc trai lớn.

“Có rất nhiều câu hỏi chưa được giải đáp về việc Vermeer vẽ tác phẩm nghệ thuật này như thế nào và ông sử dụng những chất liệu gì” - theo bảo tàng Mauritshuis.

Bởi vậy, các công nghệ tân tiến nhất, như tia X huỳnh quang, quang tuyến kết hợp quang học và kính hiển vi kỹ thuật số sẽ được sử dụng trong dự án thẩm định dài 2 tuần, được bắt đầu vào ngày 26/2.

Bức tranh của Vermeer sẽ được thẩm định tỉ mỉ nhằm nghiên cứu toan vẽ, sắc tố và màu mà danh họa đã sử dụng, tất cả được tiến hành từ bên trong một cấu trúc bằng kính để qua đó khách tham quan có để quan sát một nhóm các chuyên gia quốc tế làm việc.

he lo nhung bi an quanh kiet tac thieu nu deo hoa tai ngoc trai

Kiệt tác "Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai", được biết đến như là "Mona Lisa của phương Bắc"

“Trong hai tuần, bảo tàng sẽ là một trong những trung tâm nghiên cứu tiên tiến nhất thế giới. Sau đó, bức tranh sẽ là một trong những tác phẩm nghệ thuật được dẫn chứng bằng tài liệu cặn kẽ nhất thế giới” - Abbie Vandivere, nhà nghiên cứu hàng đầu của bảo tàng Mauritshuis khẳng định.

Lấy cảm hứng từ bức tranh, nhà văn Anh gốc Mỹ Tracy Chevalier đã viết một tiểu thuyết lịch sử với tựa đề Girl with a Pearl Earring (1999), trong đó tác giả tiểu thuyết hóa cô gái, nhân vật của bức tranh, cũng như bối cảnh ra đời của bức tranh.

Trong tiểu thuyết, Johannes Vermeer có quan hệ tình cảm với một cô gái người hầu tên là Griet, người được ông thuê để làm mẫu với chiếc khuyên tai của vợ Vermeer.

Năm 2003, một bộ phim cùng tên đã được thực hiện dựa theo tiểu thuyết của Chevalier với vai cô gái do nữ diễn viên Scarlett Johansson đảm nhận và chân dung Vermeer được lột tả qua diễn xuất của tài tử Anh Colin Firth.

Năm 2008, một vở kịch cũng lấy tên Girl with a Pearl Earring đã được công diễn tại Anh.

Song có nhiều người tin rằng đây không phải là chân dung của một cô gái thực sự, mà là đại diện của một nhân vật.

Vermeer là một họa sĩ người Hà Lan thời Baroque, nổi tiếng với các tác phẩm về đời sống hiện thực. Ông sống phần lớn cuộc đời tại thị trấn Delft.

he lo nhung bi an quanh kiet tac thieu nu deo hoa tai ngoc trai

Scarlett Johansson và Colin Firth trong phim "Cô gái với chiếc khuyên tai ngọc trai"

Tuy nhiên, cuộc đời của Vemeer dường như chưa bao giờ ổn định, chủ yếu là do ông chỉ sáng tác ít tác phẩm. Khi qua đời, Vemeer để lại cho vợ và mười một người con một món nợ.

Ông vẽ rất chậm và vô cùng tỉ mỉ, ông cũng hay sử dụng những màu xa xỉ thời đó. Ông nổi tiếng với cách xử lý và sử dụng điêu luyện ánh sáng trong các tác phẩm của mình.

Vermeer vẽ chủ yếu là những cảnh gia đình. Hầu như tất cả các bức tranh của ông đều được đặt vào bối cảnh hai phòng nhỏ trong nhà của ông ở Delft, chúng có cùng đồ nội thất và các đồ trang trí, chỉ khác nhau cách bài trí khác và tranh thường miêu tả cùng một người, chủ yếu là phụ nữ.

Sau khi bị lãng quên gần hai thế kỷ, năm 1866 nhà phê bình nghệ thuật người Pháp Thore Burger đã xuất bản một bài tiểu luận về 66 bức tranh được coi là của Vermeer (chỉ có 35 bức được xác nhận là của Vemeer).

Từ đó, danh tiếng của ông đã nổ rộ nhanh chóng, hiện nay Vermeer được coi là một trong những họa sĩ vĩ đại nhất của Thời kỳ vàng kim Hà Lan.

Đáng chú ý, năm 2017, tiểu thuyết "Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai" cũng được dịch và xuất bản ở Việt Nam.

Theo Tuấn Vĩ/TT&VH

Đọc thêm

Tiếc cho phim hoạt hình Việt

Tiếc cho phim hoạt hình Việt

Doanh thu hạn chế của các phim hoạt hình Việt ra rạp dịp hè không hoàn toàn phản ánh chất lượng phim. Chuyên gia đánh giá "Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu", "Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội" và "Wolfoo: Cuộc đua Tam Giới" hấp dẫn không kém hoạt hình nước ngoài, nhưng khâu quảng bá phát hành còn yếu.
Podcast tản văn: Khi mùa hạ trở mình

Podcast tản văn: Khi mùa hạ trở mình

Tháng Bảy trở mình trong những cơn mưa mềm như dải lụa. Tháng của hoa trái vào mùa, của những tờ giấy báo điểm run run tay học trò, của tiếng ve như thầm tạm biệt...
Niềm tin du lịch Thái Lan dần 'chạm đáy'

Niềm tin du lịch Thái Lan dần 'chạm đáy'

Nhiều yếu tố bất lợi đang kéo ngành du lịch Thái Lan vào giai đoạn khó khăn, khi niềm tin thị trường giảm sâu, dự báo lượng khách quốc tế thấp hơn năm ngoái.
Podcast truyện ngắn: Một vòm trời rất xanh

Podcast truyện ngắn: Một vòm trời rất xanh

Câu chuyện nhẹ nhàng về tình yêu, sự gắn bó và những khởi đầu mới. Trong vòm trời xanh cao ấy, có ánh mắt lặng thầm, có nhịp tim xao động và một lời khẽ chạm trái tim người ở lại.
Ra mắt công chúng vở kịch "Mẹ đợi"

Ra mắt công chúng vở kịch "Mẹ đợi"

"Mẹ đợi" khắc họa sâu sắc sự hy sinh và nghị lực phi thường của người phụ nữ Việt Nam. Đây là tác phẩm mở đầu cho chương trình "Sân khấu truyền hình" của Báo Hà Tĩnh trong năm 2025.
Cảnh Hà Giang hiếm thấy nhìn từ trên cao

Cảnh Hà Giang hiếm thấy nhìn từ trên cao

Dành vài ngày đến Tuyên Quang (địa phận tỉnh Hà Giang trước sáp nhập) mỗi tháng, Trần Trung kể lại những gì mình thấy qua những tấm ảnh chụp từ trên cao.
Podcast Truyện ngắn: Chiếc áo cũ của Ba

Podcast Truyện ngắn: Chiếc áo cũ của Ba

Kỷ vật luôn gợi nhớ thật nhiều ký ức. Với nhiều người, đó là động lực, niềm tin để ghi nhớ và phấn đấu nhiều hơn trong cuộc sống, học tập...
Tác giả Yến Thanh và ký ức Đồng Lộc

Tác giả Yến Thanh và ký ức Đồng Lộc

Từ trái tim người trong cuộc, tác giả Yến Thanh đã viết nên "Cúc ơi" - bài thơ lay động lòng người, khắc họa chân thực sự khốc liệt của cuộc chiến tranh và tinh thần quả cảm của những con người tại Ngã ba Đồng Lộc.
Podcast tản văn: Tháng Bảy lắng đọng lòng tri ân

Podcast tản văn: Tháng Bảy lắng đọng lòng tri ân

Năm nay, thời tiết với nhiều thay đổi, giăng mắc vào hồn người những nỗi niềm xa vọng, ưu tư. Sự đan xen của đất trời làm cho nhịp sống bớt vội vàng, lòng người lắng lại, hoài niệm về những dấu ấn tháng Bảy xưa, cùng tri ân các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì Tổ quốc...
Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Cơn địa chấn chưa từng có của 'Conan'

Càn quét phòng vé Nhật rồi tiếp tục làm dậy sóng rạp Việt chỉ với 2 ngày chiếu đặc biệt, "Dư ảnh của độc nhãn" đang chứng minh sức hút chưa từng thấy với một tác phẩm hoạt hình.
Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Rực rỡ sắc hoa nơi miền quê xứ đạo

Xứ đạo Cự Lâm (xã Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) - vùng quê nghèo đang chuyển mình từng ngày với hệ thống cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, những tuyến đường, khu vườn rực rỡ sắc hoa.
Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Khám phá 7 thư viện cổ nhất thế giới

Không chỉ lưu giữ kho tàng trí thức nhân loại, 7 thư viện lâu đời nhất thế giới dưới đây còn là những kiệt tác kiến trúc, nghệ thuật độc đáo, tráng lệ cho các tín đồ sách khám phá.
Podcast tản văn: Nội tôi thơm ngát hương dầu

Podcast tản văn: Nội tôi thơm ngát hương dầu

Nhỏ bé, giản dị, những lọ dầu gió đã trở nên quen thuộc ở đâu đó trong ngăn tủ đầu giường hay góc bàn nhỏ. Còn với tác giả Hồ Điệp, mùi hương ấy còn là dư âm của một thời đã xa...
Harry Potter mới lộ diện

Harry Potter mới lộ diện

HBO vừa công bố Hình ảnh đầu tiên về "cậu bé phù thủy" trong series phim truyền hình Harry Potter. Phim dự kiến ra mắt vào năm 2027.