(Baohatinh.vn) - Được Nghi Xuân (Hà Tĩnh) mời về theo diện thu hút nhân tài nhằm đưa dân ca vào trường học, cô Phan Thị Thùy Diễm đã có nhiều đóng góp cho phong trào này. Những nỗ lực của cô tổng phụ trách đội đã được đền đáp khi năm 2018, cô Diễm được vinh danh nghệ nhân dân gian.
Sinh ra và lớn lên tại mảnh đất di sản dân ca (xã Xuân Giang – Nghi Xuân), cô Phan Thị Thùy Diễm (SN 1986) đã sớm nuôi trong mình tình yêu đối với những câu hò điệu ví của cha ông. Được gia đình tiếp lửa đam mê, cô Diễm thi đậu vào khoa sư phạm nhạc - Trường đại học Hà Tĩnh. Sau khi ra trường, cô được mời về công tác tại trường Tiểu học Sơn Tân (Hương Sơn).
Cô Phan Thị Thùy Diễm (bên phải) chia sẻ với PV về các làn điệu do mình tự biên soạn
Năm 2012, khi Hà Tĩnh đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng NTM, huyện Nghi Xuân với bề dày văn hóa đã phát động và triển khai phong trào đưa dân ca vào trường học. Để “khởi động” cho phong trào, huyện có chủ trương thu hút nhân tài. Cô Phan Thị Diễm đã được huyện nhà “chiêu mộ” về trường Tiểu học Cương Gián 1.
Cô giáo Phan Thị Thùy Diễm say mê truyền lửa hát dân ca cho học sinh
Nhớ lại những ngày đầu gắn bó với phong trào đưa dân ca vào trường học, cô giáo Phan Thị Thùy Diễm chia sẻ: “Lúc ấy, phong trào hát dân ca trong trường học vẫn chưa rầm rộ như bây giờ. Để truyền lửa cho các em, tôi đã lồng ghép hát dân ca vào trong các hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt đội, hội thi hay các tiết học âm nhạc. Tất cả những phương pháp này sau đó cũng được công nhận sáng kiến kinh nghiệm cấp tỉnh”.
Một trong những phương pháp sáng tạo mà cô Diễm khởi xướng đó là lồng ghép hát dân ca vào các giờ học môn lịch sử. Giáo án dạy môn lịch sử được biên soạn lại theo các thể thơ 5 chữ rồi phổ thành làn điệu dân ca.
Ngoài môn lịch sử, môn học kể chuyện cũng được cô Diễm biên soạn với lối kể bằng làn điệu dân ca hết sức duyên dáng, lôi cuốn. Các tiết học có lồng ghép dân ca ví dặm ở trường Tiều học Cương Gián I được học sinh đón nhận tích cực. Nhờ vậy, phong trào hát dân ca ví dặm ở trường Tiểu học Cương Gián I đi lên một cách mạnh mẽ, trở thành mô hình kiểu mẫu để các trường khác trên địa bàn học tập và nhân rộng.
Cô giáo Phan Thị Thùy Diễm (giữa) - PV biểu diễn tại Lễ tặng danh hiệu nghệ nhân dân gian năm 2018
Ngoài phong trào ở trường, cô giáo Phan Thị Thùy Diễm còn là hạt nhân trong các hoạt động văn nghệ quần chúng. 10 năm qua, cô Diễm kinh qua rất nhiều hội thi văn nghệ từ cấp xã đến cấp tỉnh. Bằng tài năng, sự đam mê, cô đã gặt hái nhiều thành công ở các cuộc thi, liên hoan dân ca ví dặm các cấp.
Theo đó, năm 2012, cô Diễm đạt giải A tại liên hoan “Hò ví dặm Nghệ Tĩnh”. Năm 2013, cô đạt giải nghệ nhân trình diễn xuất sắc tại liên hoan Dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh lần thứ 2. Năm 2015, cô Diễm tiếp tục gặt hái được nhiều thành công khi liên tiếp đạt nhiều giải thưởng khác nhau như: Giọng hát hay nhất tại liên hoan Dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh, Giải A tại liên hoan văn hóa văn nghệ quần chúng Quân khu 4. Năm 2018, tại lễ vinh danh người có công bảo tồn và phát huy dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh, cô Diễm được tặng danh hiệu nghệ nhân dân gian.
Cô Diễm (người thứ 4 bên phải) nhận bằng nghệ nhân dân gian
Say mê dân ca ví dặm, nhiều năm qua, cô Diễm còn đứng ra thành lập CLB dân ca ví dặm Nghệ Tĩnh tại xã Xuân Yên (Nghi Xuân). CLB hiện có gần 15 thành viên, chủ yếu là các em học sinh nhỏ tuổi. Ước mơ của cô Diễm là xây dựng CLB trở thành “lò” ươm mầm những tài năng trẻ hát dân ca ví dặm.
Khi những làn sương bắt đầu bảng lảng trên đỉnh non Hồng, tiếng chuông từ những ngôi chùa, đền thờ vang vọng cũng là lúc báo hiệu Hà Tĩnh bước vào mùa du lịch văn hóa tâm linh.
Bước vào mùa du lịch văn hóa tâm linh, trong 2 ngày cuối tuần, di tích quốc gia đền Chợ Củi (xã Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) đã thu hút gần 3.000 lượt khách tham quan, dâng hương.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Sau bão số 10, khung cảnh “Hoan Châu đệ nhất danh lam” – chùa Hương Tích (xã Can Lộc, Hà Tĩnh) trở nên tan hoang, nhiều hạng mục hư hỏng chưa được khắc phục, trong khi mùa du lịch văn hóa tâm linh đang đến gần.
Về với làng rèn Trung Lương (phường Bắc Hồng Lĩnh), du khách sẽ được khám phá về nghề rèn trăm năm tuổi và hành trình giữ lửa, giữ hồn cho văn hóa làng quê Hà Tĩnh
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Với tiết mục độc tấu sáo “Nhớ về dòng sông” đầy cảm xúc, Nguyễn Công Minh (quê xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) - sinh viên năm 4 Khoa Âm nhạc Di sản truyền thống - Học viện Âm nhạc Huế xuất sắc giành HCV tại Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng năm 2025.
Từ quê hương Hà Tĩnh, Truyện Kiều của Nguyễn Du đã trở thành sợi dây nối người Việt qua bao thế hệ, trong lời ru, câu hát, trong ký ức và trong cả cách ta yêu thương, cống hiến hôm nay.
Những ngày qua, giữa tâm lũ Hà Tĩnh, hình ảnh ông Phạm Viết Định - Trưởng thôn An Việt (xã Cẩm Bình, Hà Tĩnh) được lan tỏa mạnh mẽ khiến nhiều người bày tỏ sự cảm phục.
Bún riêu cua, món ăn giản dị đậm chất Bắc Bộ được người Hà Tĩnh biến tấu khéo léo để hợp khẩu vị nhưng vẫn giữ vị thanh ngọt đặc trưng đã trở thành món ăn quen thuộc của nhiều người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đến với Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Nguyễn Du (xã Tiên Điền, tỉnh Hà Tĩnh), du khách sẽ được hòa mình vào không gian cổ kính và khám phá những kỷ vật, hiện vật quý gắn bó với cuộc đời và sự nghiệp của Đại thi hào.
Trước đây, mùa đông được xem là thời điểm du lịch Hà Tĩnh trầm lắng. Thế nhưng, vượt qua khó khăn, nhiều cơ sở, doanh nghiệp đã chủ động tìm hướng đi mới, thích ứng và sáng tạo.
Sau gần 8 tháng thi công, mô hình mới lần đầu xuất hiện ở Hà Tĩnh - du lịch cộng đồng CBT biển Thịnh Lộc (xã Lộc Hà) do Công ty Phát triển du lịch cộng đồng Việt Nam (Community Based Tourism - CBT) hỗ trợ đã cơ bản hoàn thiện.
Bằng các vai diễn trong nhiều hình thức diễn xướng dân gian, các thế hệ nghệ nhân ở Hà Tĩnh đã gìn giữ và phát huy các giá trị của Truyện Kiều trong đời sống hiện đại.
Hình ảnh bát bánh ngào nghi ngút khói trong những ngày lạnh đã trở nên quen thuộc với người Hà Tĩnh. Đây không chỉ là món quà vặt, mà còn là hương vị tuổi thơ, gắn bó với bao thế hệ.
Có một vị biển thật đặc biệt, nó không ở sóng, ở nước mà ở trong tiếng rao, trong bước chân, trong mỗi câu chuyện của những người đàn bà bán cá từ những làng biển Hà Tĩnh…
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Hương Khê – vùng đất phía Tây Hà Tĩnh không chỉ nổi tiếng với cam Khe Mây, bưởi Phúc Trạch mà còn níu chân du khách bởi nhiều món ăn dân dã, đậm hương vị quê nhà như cá tràu nướng.
Về với xã Gia Hanh (Hà Tĩnh), ta không chỉ cảm nhận được các giá trị văn hóa lịch sử đi cùng thời gian mà còn có những con người hiền hòa, cần cù lao động, đang cùng nhau kiến tạo nên bức tranh quê hương đa sắc, đầy tiềm năng để khám phá.
Hà Tĩnh "đi mô cũng nhớ về" không chỉ bởi tình đất, tình người mà còn bởi những điều giản dị, những món ăn dân dã, đậm đà hương vị, mang nét giao thoa tinh hoa ẩm thực các vùng miền.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.