Tháng 5, tháng 6, những thửa ruộng bậc thang Tây Bắc rộn ràng vào mùa đổ ải. Từ trước đó, người Mông, người Dao, Hà Nhì đã hối hả lên nương phát cỏ dại, đắp lại bờ, mặt ruộng, mở đường dẫn nước.
Khi những cơn mưa xuống, nước từ nguồn đổ về ngập mặt ruộng, những triền ruộng bậc thang như khoác lên một tấm áo mới.
Huyện Bát Xát của Lào Cai là một trong những điểm đến hấp dẫn mùa nước đổ. Nơi đây có những thung lũng hùng vĩ, nơi ruộng bậc thang trải ra như tấm bảng màu của họa sĩ: màu vàng của mặt ruộng mới bừa xong, màu nâu của đất mới cày ải, màu tím của bùn trên chân ruộng thấp, màu xanh của những thửa ruộng cấy sớm...
Đi trên những con đường quanh co, hiểm trở ở A Lù, Ngải Thầu, Y Tý hay Tả Dền Thàng, bạn sẽ được chiêm ngưỡng kiệt tác được tạo nên bởi bàn tay của những người “nghệ sĩ” nông dân vùng cao.
Thung lũng Dền Sáng trở thành tấm gương khổng lồ loang loáng với màu nước trắng bạc.
Kề bên Bát Xát và Sa Pa, nơi sở hữu rất nhiều ruộng bậc thang đẹp từ lâu đời, lại thuận tiện cho việc tham quan các danh thắng nổi tiếng khác.
Huyện Hoàng Su Phì của Hà Giang cũng là “thiên đường” mùa nước đổ với những thửa ruộng chen giữa các sườn núi dốc đứng, tạo nên khung cảnh hết sức kỳ vĩ.
Bản Luốc, bản Phùng, Hồ Thầu, Nậm Ti, Sán Sả Hồ,… là những địa điểm tuyệt vời để khám phá.
Ngay cả những khu vực bằng phẳng hơn như thung lũng Mai Châu (Hòa Bình), Mường Tấc (Sơn La), Mường Lò (Yên Bái), mùa đổ ải cũng tạo nên bức tranh lao động đẹp mắt.
Tuy nhiên, nổi tiếng nhất phải kể đến ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải, Yên Bái. Dưới chân đèo Khau Phạ cao 2100 m, những thửa ruộng mảng xanh, mảng trắng đan xen trải mãi dưới chân dãy núi cao xanh ngắt, mây trắng ôm đỉnh đầu.
La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Dế Xu Phình là những địa danh đã quá quen thuộc cần phải đến.
Tại đây mùa đổ ải cũng đến sớm hơn, sau đó là gieo mạ và cấy lúa.
Trên khuông nhạc là những bờ ruộng như kẻ vẽ, người đi cấy màu áo rực rỡ tựa như những nốt nhạc đang gieo vào đất bài ca no ấm.
Bà con trong trang phục truyền thống đi cấy í ới gọi nhau tựa như trảy hội.
Lúa ở thung lũng Cao Phạ và Tú Lệ - nơi có loại nếp ngon nức tiếng lên xanh mướt mắt, hứa hẹn một mùa vụ bội thu.
