Phát hiện đáng kinh ngạc đằng sau cách tạo nên tượng Nhân sư vĩ đại ở Ai Cập

Các nhà khoa học tuyên bố họ đã giải mã được "câu chuyện nguồn gốc" của tượng Nhân sư vĩ đại của Ai Cập ở Giza.

Các nhà sử học đồng ý rằng khuôn mặt của tác phẩm điêu khắc được chạm khắc bởi các thợ đá cổ xưa, nhưng từ những năm 1980, các chuyên gia đã đưa ra giả thuyết rằng gió sa mạc đã hình thành nên đường nét tổng thể của tượng nhân sư.

Phát hiện đáng kinh ngạc đằng sau cách tạo nên tượng Nhân sư vĩ đại ở Ai Cập

Tượng Nhân sư vẫn trùm trong bí ẩn, nhưng một nghiên cứu mới có thể đã khám phá ra “câu chuyện nguồn gốc'” của bức tượng cổ đại làm bằng đá vôi này

Một nghiên cứu mới của Đại học New York đã thử nghiệm lý thuyết đó bằng cách tạo ra các tác phẩm điêu khắc thu nhỏ giống sư tử từ đất sét bằng cách sử dụng động lực học chất lỏng. Họ phát hiện ra rằng có thể hình dạng tự nhiên của tảng đá đã truyền cảm hứng cho người Ai Cập tạo ra tượng Nhân sư.

“Các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm của chúng tôi cho thấy rằng trên thực tế, những hình dạng giống Nhân sư có thể đến từ các vật liệu bị xói mòn bởi dòng chảy nhanh” – theo nhóm nghiên cứu.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng một lý thuyết do nhà địa chất Farouk El-Baz đề xuất vào năm 1981, người cho rằng khối Nhân sư ban đầu có hình dạng phẳng trên đỉnh, dần dần bị gió xói mòn. El-Baz - cựu nhà khoa học của NASA - đã công nhận rằng những người xây dựng kim tự tháp biết về các quá trình tự nhiên này và đã xây dựng những cấu trúc bằng đá nhọn của chúng để tồn tại lâu dài, giống như những ngọn đồi.

Phát hiện đáng kinh ngạc đằng sau cách tạo nên tượng Nhân sư vĩ đại ở Ai Cập

Một nghiên cứu mới của Đại học New York đã tạo ra các tác phẩm điêu khắc thu nhỏ giống sư tử từ đất sét bằng cách sử dụng động lực học chất lỏng

El-Baz chia sẻ trong một tuyên bố năm 2011: "Ngày nay, các kim tự tháp Giza tồn tại hoàn toàn hài hòa với môi trường đầy gió của chúng. Nếu người xưa xây dựng các tượng đài của họ theo hình khối lập phương, hình chữ nhật hay thậm chí là sân vận động, chúng sẽ bị xóa sổ từ lâu bởi sự tàn phá của xói mòn do gió".

Ông cũng đưa ra giả thuyết rằng “yardang” - những khối đá bất thường được tìm thấy trong sa mạc do bụi và cát bị gió thổi - được tạo ra một cách tự nhiên bởi gió, có thể đã xuất hiện trên Cao nguyên Giza.

El-Baz chia sẻ: "Các kỹ sư cổ đại có thể đã quyết định định hình lại phần đầu của nó theo hình ảnh vị vua của họ. Họ cũng tạo cho nó một cơ thể giống sư tử một cách thuyết phục, lấy cảm hứng từ những hình dạng mà họ gặp trên sa mạc. Để làm được điều đó, họ phải đào một con hào xung quanh phần nhô ra tự nhiên".

Phát hiện đáng kinh ngạc đằng sau cách tạo nên tượng Nhân sư vĩ đại ở Ai Cập

Để đạt được điều này, nhóm nghiên cứu đã sử dụng các ụ đất sét mềm với các vật liệu cứng hơn, ít bị xói mòn hơn và trộn lẫn với nhau, qua đó những hình dạng đã thể hiện được cảnh quan từng có ở miền đông Ai Cập. Sau đó, họ rửa sạch những hình dạng này bằng dòng nước chảy xiết và định hình lại chúng, cuối cùng đạt đến hình dạng giống Nhân sư.

Vật liệu cứng hơn hoặc có khả năng chịu lực cao hơn đã trở thành “đầu” của sư tử và nhiều đặc điểm khác - chẳng hạn như cổ, bàn chân đặt phía trước trên mặt đất và lưng cong.

Ristroph cho biết: "Kết quả của chúng tôi cung cấp một lý thuyết cho nguồn gốc đơn giản về cách hình thành giống Nhân sư từ sự xói mòn. Trên thực tế, ngày nay có những yardang tồn tại trông giống như động vật ngồi hoặc nằm, hỗ trợ cho kết luận của chúng tôi. Công trình này cũng có thể hữu ích cho các nhà địa chất vì nó tiết lộ các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành đá - cụ thể là chúng không đồng nhất hoặc đồng nhất về thành phần. Những hình dạng bất ngờ được tạo nên từ việc các dòng chảy được chuyển hướng xung quanh các phần cứng hơn hoặc ít bị xói mòn hơn".

Tượng Nhân sư, là một bức tượng làm bằng đá vôi hình một con nhân sư (một sinh vật truyền thuyết với thân sư tử và đầu người) trong tư thế phủ phục nằm ở cao nguyên Giza, trên tả ngạn sông Nile tại Giza, Ai Cập.

Tượng Nhân sư là bức tượng lớn và lâu đời nhất thế giới, nhưng những thông tin cơ bản về nó như thời điểm và người xây dựng vẫn đang gây tranh cãi.

Những câu hỏi này đã dẫn tới quan niệm phổ biến về “Câu đố của Nhân sư”, ám chỉ huyền thoại Hy Lạp về Bí ẩn Nhân sư.

Hầu hết các nhà Ai Cập học cho rằng tượng Nhân sư vĩ đại tượng trưng cho hình ảnh giống Vua Khafra. Những người khác lại tin rằng Djadefre - anh trai của Khafra - đã cho làm tượng Nhân sư để tôn vinh cha mình - Khufu. Như vậy, thời gian tạo nên bức tượng là vào khoảng từ năm 2550 trước Công nguyên đến năm 2450 trước Công nguyên.

Tuy nhiên, bằng chứng liên kết tượng Nhân sư với Khafra là gián tiếp và có phần mơ hồ. Tượng Nhân sư vĩ đại vẫn bị ẩn giấu cho đến năm 1817, khi một nhóm khai quật do nhà khảo cổ học người Italy Giovanni Battista Caviglia dẫn đầu đã phát hiện ra chiếc rương của quái vật. Và phải đến năm 1887, phần ngực, bàn chân, bàn chân và phần cao nguyên mới hoàn toàn được nhìn thấy.

Theo TT&VH

Đọc thêm

Cái duyên với Truyện Kiều

Cái duyên với Truyện Kiều

Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Podcast truyện ngắn: Tình yêu của mẹ

Podcast truyện ngắn: Tình yêu của mẹ

Có những ký ức, cũng có thể phai mờ theo tháng năm. Nhưng có một điều, dù bão tố cuộc đời hay sự khắc nghiệt của thời gian cũng không thể nào xóa nhòa, đó chính là tình yêu của mẹ.
Podcast tản văn: Nồng nàn hoa sữa

Podcast tản văn: Nồng nàn hoa sữa

Với nhiều người, hoa sữa không chỉ là mùi hương, mà còn là ký ức tuổi trẻ. Nồng nàn hoa sữa đưa ta về miền hoài niệm ngọt ngào.
Những người làm cho cổ vật biết nói chuyện

Những người làm cho cổ vật biết nói chuyện

Trong nhịp sống hiện đại, tại Hà Tĩnh, vẫn có những con người lặng lẽ tìm về quá khứ qua từng món đồ xưa cũ. Từ niềm đam mê của mình, họ miệt mài trong hành trình bảo tồn, lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống.
Podcast Tản văn: Mùa thu và nỗi nhớ

Podcast Tản văn: Mùa thu và nỗi nhớ

Những buổi chiều thu như giăng mắc vào lòng ta những nỗi nhớ, mang đến cảm giác thanh bình và tĩnh lặng, để yêu hơn cuộc sống này...
Lấp lánh ánh đèn Trung thu xưa và nay

Lấp lánh ánh đèn Trung thu xưa và nay

Đèn Trung thu là một phần không thể thiếu trong dịp lễ dành cho thiếu nhi ở Việt Nam. Qua thời gian, đèn Trung thu có nhiều thay đổi, từ thủ công truyền thống sang hiện đại, hòa quyện nét xưa và nay.
Podcast truyện ngắn: Chuyện về cây táo không kết trái

Podcast truyện ngắn: Chuyện về cây táo không kết trái

Khi cây đào nở bừng sắc đỏ hồng, cúc vàng rực rỡ trải thảm dưới nắng sớm, thì cây táo chỉ âm thầm đâm chồi, chắt chiu từng tia nắng, từng giọt mưa... Mình chẳng cần phải giống ai, chỉ cần sống tử tế và kiên nhẫn, điều kỳ diệu tự khắc sẽ đến.
Bảo tồn dân ca ví, giặm gắn phát triển du lịch, xây dựng NTM

Bảo tồn dân ca ví, giặm gắn phát triển du lịch, xây dựng NTM

Dân ca ví, giặm không chỉ là những làn điệu, câu hát mà còn là tiếng lòng, là ký ức của bao thế hệ người dân Nghệ Tĩnh. Việc bảo tồn, phát huy các giá trị của dân ca ví, giặm trong đời sống đương đại là nhiệm vụ luôn được đặt lên hàng đầu.
Cảnh đại dương gây sửng sốt

Cảnh đại dương gây sửng sốt

Cuộc thi Nhiếp ảnh gia Đại dương 2025 ghi lại vẻ đẹp và sự mong manh của biển cả qua những khoảnh khắc sống động và ám ảnh.
 Podcast truyện ngắn "Khu vườn mùa thu"

Podcast truyện ngắn "Khu vườn mùa thu"

Mùa thu đi qua, hương quả chín lại nồng nàn trong những khu vườn quê, gợi nhắc bao kỷ niệm tuổi thơ. Không chỉ là ký ức, nơi ấy còn chất chứa bao tình cảm gia đình thiêng liêng...
 Podcast tản văn “Gặt lúa mùa thu”

Podcast tản văn “Gặt lúa mùa thu”

Những ngày này, bà con nông dân đang khẩn trương thu hoạch vụ lúa hè thu. Từng hạt vàng ấy chất chứa bao nhọc nhằn nhưng trên gương mặt những người dân quê vẫn ngời niềm vui...
Podcast Tản văn: Câu cá rô đồng

Podcast Tản văn: Câu cá rô đồng

Câu cá rô đồng là một hoạt động dân dã, gắn liền với tuổi thơ của nhiều bạn nhỏ ở vùng nông thôn Việt Nam. Tản văn “Câu cá rô đồng” của tác giả Trần Văn Lan vẽ nên một bức tranh chân thực ở làng quê những ngày tháng Chín.
Podcast: Mùa chanh

Podcast: Mùa chanh

Mùa thua hoạch chanh gắn với kỷ niệm tuổi thơ, là một phần ký ức quê hương rất đỗi thân thương, để ai đi xa vẫn còn nguyên vẹn một miền thương nhớ.
“Mưa đỏ”- Dòng ký ức bi tráng và lời nhắc nhở hôm nay

“Mưa đỏ”- Dòng ký ức bi tráng và lời nhắc nhở hôm nay

Có những bộ phim không chỉ để xem, mà còn để suy ngẫm. Có những thước phim không chỉ để khóc, mà còn để sống có trách nhiệm hơn. Bộ phim Mưa đỏ ra mắt đúng dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 chính là một tác phẩm như thế.