Một buổi sáng cuối tuần cách đây chưa lâu, trong khi ngồi đợi bạn, tôi vừa nhâm nhi cà phê vừa lướt mạng xã hội (MXH) xem tin tức thì bỗng tá hỏa khi trên bảng tin Facebook tràn ngập nội dung, hình ảnh về một vụ đánh ghen, dưới đó là vô vàn lời lẽ đầy tiêu cực. Chưa bàn chuyện đúng sai, điều tôi cảm thấy là sự bất nhẫn trong cách ứng xử giữa người với người. Điều đó khiến tôi cảm thấy ngày mới thật nặng nề. Đó là chưa nói, nếu những đứa trẻ vô tình tiếp xúc với thông tin đó sẽ bị loại “rác” này tấn công như thế nào. Nghĩ đến đó, tôi chợt cảm thấy bất an.
Các nền tảng MXH ngày càng phát triển, đối tượng sử dụng ngày càng mở rộng, trong khi đó, không phải ai cũng được trang bị kiến thức, kỹ năng để có thể bảo đảm “an toàn”. Mỗi ngày, từ Facebook, Zalo, Tiktok, Youtube… có nhiều nội dung phản cảm mà mọi người, nhất là giới trẻ đều có thể bắt gặp hằng ngày. Đó là các video, clip cổ xúy lối sống lệch chuẩn như: coi trọng vật chất, trí trá trong ứng xử, thói khoe khoang hợm hĩnh…; thậm chí là những nội dung tuyên truyền sai lệch lịch sử, xuyên tạc chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước hay lan truyền hình ảnh, video thô tục, đồi trụy... Những loại “rác” trên MXH này đang gây nguy hại cho cộng đồng.
Mặc dù “rác” trên MXH ngày càng nhiều nhưng việc kiểm soát nội dung của các cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn. Với cơ chế mở của MXH, ai cũng có thể tạo, đăng tải nội dung trên những nền tảng này dẫn đến một số lượng nội dung rất lớn được cập nhật hàng phút, hàng giờ khiến việc kiểm soát thông tin, hình ảnh để thanh lọc gặp khó.
Thực tế này đòi hỏi mỗi người dùng cần tẩy chay nội dung xấu độc, không like, chia sẻ, bình luận thiếu chuẩn mực… nhằm ngăn sự lan tỏa trên môi trường mạng. Chúng ta cũng có thể sử dụng tính năng báo cáo (report) để báo cáo với nhà quản trị mạng về nội dung, hành vi xấu độc vi phạm, ảnh hưởng đến cộng đồng trên nền tảng của họ. Đối với trẻ em, các bậc phụ huynh cần theo dõi sát sao khi trẻ dùng MXH, giúp con nhận biết nội dung xấu, độc và định hướng các nội dung lành mạnh.
Để thanh tẩy “rác” trên MXH, điều quan trọng hơn cả chính là ý thức của người sử dụng trong việc nói không với nội dung xấu, độc, lệch chuẩn. Cần sử dụng MXH một cách thông minh để loại bỏ cái xấu, khai thác những tiện ích của nền tảng này phục vụ cho nhu cầu học hỏi, kết nối, lan tỏa những giá trị tốt đẹp.