Khai thác cát trái phép ở xã Phúc Đồng
Sông Rào Nổ đoạn qua xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê chỉ là một khúc sông ngắn. Thế nhưng, đây được xem là miếng mối béo bở cho những “sa tặc” dòm ngó vì cát ở đây được xem là cát sạch, dễ khai thác và nằm gần đường Hồ Chí Minh nên dễ dàng trong vận chuyển. Vì thế, chỉ cần chính quyền địa phương lơi lỏng là ngay lập tức các “đầu nậu” nhảy vào “kiếm chác”. Điều đó được chứng minh khi trong thời gian gần đây, một doanh nghiệp đã ngang nhiên khai thác cát ngay gần chân cầu Phúc Đồng khi chưa được ngành chức năng cấp phép.
 |
| Cát được ngang nhiên khai thác ở đoạn sông ngay chân cầu Phúc Đồng |
Sáng 25-10, theo phản ánh của người dân địa phương, chúng tôi có mặt tại cầu Phúc Đồng nằm trên đường mòn Hồ Chí Minh. Dưới bờ sông, cách chân cầu không xa là những đống cát lớn được hút lên từ lòng sông. Một chiếc máy múc đang hối hả xúc cát lên những chiếc xe tải hạng nặng. Chỉ chưa đầy 30 phút, đã có 4 chiếc xe ô tô tải chất đầy cát, rời bến và bon bon trên đường mòn Hồ Chí Minh. Cách đó không xa là trụ sở của UBND xã Phúc Đồng. Trong vai những người đi mua cát về làm nhà, chúng tôi chặn chiếc xe tải 38H 4…ngay gần trụ sở UBND xã vờ hỏi về nguồn gốc, giá cả và phương thức vận chuyển. Tài xế vô tư cho biết: Giá rẻ, cát sạch, vận chuyển thì vô tư vì “người bán lo cả rồi…”(?!)
Mang theo thắc mắc này, chúng tôi tìm gặp Chủ tịch UBND xã Phúc Đồng Võ Văn Dơi. Ông Dơi tỏ ra ngạc nhiên khi “sa tặc” vẫn khai thác cát trên khúc sông này và…gọi điện thoại yêu cầu một người tên Tuấn: “dừng lại”(!). Ông Dơi cho biết: Cách đây khoảng 1 tuần, Công ty Đồng Tâm của anh Nguyễn Văn Tuấn ở xóm 17, xã Phúc Đồng có đưa máy móc, phương tiện đến đoạn sông đó khai thác cát khi chưa được cấp phép. Qua phản ánh của người dân, chúng tôi đã có quyết định đình chỉ, yêu cầu anh Tuấn rút máy móc, phương tiện. Theo ông Dơi thì ở đoạn sông này vẫn có thể khai thác được vì dòng chảy từ thượng nguồn về bồi lắng lượng cát tương đối nhiều và xa khu dân cư. “Với góc độ của xã, nếu doanh nghiệp có đơn, xã sẽ đề nghị các ngành liên quan xem xét, cấp phép và thu phí tài nguyên”.
Trao đổi với chúng tôi, Trưởng phòng TNMT huyện Hương Khê Phan Quốc Lập cho biết: Trước đây, trên địa bàn huyện tình trạng khai thác cát trái phép tương đối phức tạp, tập trung chủ yếu ở các xã Hương Thuỷ, Hoà Hải, Hà Linh. Trước tình hình đó, UBND huyện đã thành lập đoàn liên ngành để ngăn chặn. Và thực tế, tình hình đã được vãn hồi. Cách đây khoảng 10 ngày, các điểm khai thác cát trái phép trên sông đoạn qua xã Hương Thuỷ, Hà Linh đã chấm dứt, chỉ còn một số điểm ở xã Hoà Hải. Có thể do lực lượng chức năng đẩy đuổi quyết liệt nên “đầu nậu” mới “nhảy” vào khai thác tại xã Phúc Đồng vì đoạn sông này tiếp giáp với xã Hoà Hải. Ông Lập khẳng định: Chắc chắn, đoạn sông đó chưa được cấp phép khai thác cát. Chúng tôi sẽ tổ chức kiểm tra, xử lý và nhắc nhở chính quyền xã Phúc Đồng trong công tác quản lý khai thác tài nguyên trên địa bàn.
Riêng về vấn đề có nên cấp phép khai thác cát tại khúc sông này không, mặc dù ông Võ Văn Dơi cho rằng: có thể! nhưng theo quan điểm của ông Phan Quốc Lập thì: không! Vì địa điểm này nằm gần chân cầu Phúc Đồng, khai thác cát sẽ làm thay đổi dòng chảy, gây nguy hiểm cho cầu.
Có thể thấy rằng, vì nhu cầu, lợi ích và yếu kém trong công tác quản lý, tình trạng khai thác cát trái phép đang là một vấn nạn chưa có lời giải thấu đáo. Đặc biệt, việc để xảy ra hiện tượng khai thác cát trái phép quy mô, ngay sát đường mòn Hồ Chí Minh, gần trụ sở UBND xã cho thấy chính quyền xã Phúc Đồng đã buông lỏng công tác quản lý. Dư luận đặt câu hỏi: phải chăng xã cố tình làm ngơ?. Một địa điểm khai thác cát với hàng chục chiếc xe qua lại mỗi ngày mà chính quyền địa phương không biết, chẳng khác gì “con Voi chui lọt lổ kim”!
