Vướng mắc trong hỗ trợ người có công về nhà ở: Cần giải pháp tháo gỡ linh hoạt

Thực hiện QĐ 22, trong khi chờ nguồn kinh phí từ trung ương, một số địa phương như: Kỳ Anh, Đức Thọ đã mạnh dạn trích ngân sách hỗ trợ những hộ nằm trong nhóm xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) 2013-2014 làm nhà mới, với tổng số tiền 500-600 triệu đồng. Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ - Nguyễn Hữu Bé cho biết, năm 2014, huyện cho “tạm ứng” ngân sách địa phương 600 triệu đồng cấp cho 15 đối tượng được hưởng chính sách về nhà ở theo QĐ 22. Đây là những đối tượng thuộc địa bàn 3 xã (Đức Lạng, Yên Hồ, Trường Sơn) nằm trong nhóm xã phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2014. Theo ông Bé, việc hỗ trợ các đối tượng này làm mới nhà ở là rất cần thiết, không chỉ đối với gia đình họ mà còn để cùng địa phương hoàn thành tiêu chí nhà ở trong xây dựng NTM.

Ông Nguyễn Xuân Quang (xóm Phú Bằng, Thạch Bằng) bên căn nhà mới.

Tuy nhiên, đây chỉ là số ít hộ được “tạm ứng” kinh phí sửa chữa nhà cửa trong tổng số 5.107 hộ dân được hưởng chính sách hỗ trợ làm nhà ở theo QĐ 22 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Hiện hầu hết ở các địa phương, việc thực hiện QĐ 22 đang gặp nhiều khó khăn do nguồn ngân sách địa phương hạn hẹp nên chưa thể tạm ứng cho người dân. Trong khi nhiều nhà ở của người có công đã hư hỏng, dột nát, xuống cấp, phải tu sửa hoặc xây mới, nhiều hộ dân không đợi được tiền chính sách hỗ trợ, phải vay từ ngân hàng, người thân.

Ông Nguyễn Xuân Quang (xóm Phú Bằng, Thạch Bằng, Lộc Hà), là thương binh hạng 3. Gia đình ông sống trong ngôi nhà cấp 4 vốn dĩ đã hư hỏng, mối mọt, cộng thêm trận bão tháng 10/2013 quật đổ nên không còn chỗ trú. Do hoàn cảnh khó khăn, chưa có điều kiện dựng lại nhà, cả gia đình ông Quang (gồm 4 người) phải về tạm trú nhà người thân. Hoàn cảnh của ông Quang đã được thôn, xóm, chính quyền địa phương và Phòng LĐ-TB&XH huyện Lộc Hà xác nhận, bình xét được hưởng chế độ hỗ trợ xây mới nhà ở theo QĐ 22 với số tiền 40 triệu đồng. Tháng 8 vừa qua, cùng với sự giúp đỡ của anh em họ hàng, ông Quang đã vay ngân hàng 150 triệu đồng để xây mới căn nhà. “Đến nay, tôi vẫn chưa nhận được nguồn hỗ trợ từ QĐ 22. Nếu có nguồn tiền này sẽ giúp tôi trả được một phần cho ngân hàng, giảm bớt khó khăn trong cuộc sống” - ông Quang nói.

Ông Trần Ngọc Lý - Phó Chủ tịch UBND xã Thạch Bằng cho biết, mặc dù địa phương chưa có nguồn tạm ứng cho các hộ dân, nhưng do nhu cầu bức thiết về chỗ ở, cũng như việc hoàn thành tiêu chí nhà ở trong xây dựng NTM, cấp ủy, chính quyền đã vận động các hộ dân chủ động sửa chữa, làm mới nhà ở. Việc lập hồ sơ hiện trạng căn nhà trước khi các hộ thực hiện sửa chữa, làm mới đã được thôn xóm, chính quyền địa phương tiến hành chặt chẽ, bài bản để có cơ sở thanh toán khi có nguồn từ QĐ 22. Cũng theo ông Lý, nếu tỉnh, huyện có nguồn kinh phí cho “tạm ứng” để hỗ trợ các đối tượng sửa chữa, làm mới nhà theo QĐ 22 sẽ góp phần giúp địa phương hoàn thành tiêu chí nhà ở trong xây dựng NTM một cách thuận lợi hơn.

Một vướng mắc nữa là những hộ được bình xét được hưởng theo QĐ 22 từ năm 2013 đã triển khai sửa chữa nhà nhưng đến nay đối tượng thụ hưởng đã chết thì không biết họ có được hưởng chính sách nữa không?

Ông Trần Xuân Tiến - Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, thực hiện QĐ 22 của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp với Sở LĐ-TB&XH và các địa phương triển khai rà soát, thẩm định và ban hành Quyết định số 2762/QĐ-UBND ngày 5/9/2013 về việc phê duyệt đề án hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở trên địa bàn tỉnh với tổng số hộ thuộc diện được hỗ trợ là 5.158 hộ. Tuy nhiên, sau đó, ngày 29/5/2014, Bộ Xây dựng có văn bản yêu cầu các tỉnh rà soát lại số lượng trong đề án, báo cáo Bộ LĐ-TB&XH thẩm tra và chỉ triển khai thực hiện hỗ trợ khi có chủ trương của Chính phủ. Thực hiện văn bản này, Hà Tĩnh đã rà soát, thẩm định và số lượng người có công được hỗ trợ về nhà ở toàn tỉnh là 5.107 hộ, trong đó, xây mới 2.554 nhà; sửa chữa 2.553 nhà.

“UBND tỉnh đã có công văn gửi các bộ, ngành về việc đề nghị bố trí nguồn kinh phí cho Hà Tĩnh để thực hiện chính sách hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở. Tuy nhiên, đến thời điểm này, đề án hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở trên địa bàn tỉnh vẫn chưa được Trung ương phê duyệt và cấp kinh phí, nên việc triển khai QĐ 22 chưa thực hiện được” - ông Trần Xuân Tiến cho biết thêm.

Chính sách hỗ trợ người có công với cách mạng theo QĐ 22 có ý nghĩa chính trị rất quan trọng, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, toàn dân về công tác đền ơn đáp nghĩa. Vì vậy, những vướng mắc trong thực hiện QĐ 22 cần sớm được giải quyết, để gia đình người có công yên tâm, ổn định cuộc sống và giúp các địa phương thực hiện chính sách, cũng như hoàn thành tiêu chí nhà ở trong xây dựng NTM.