Cảnh báo suy thận mạn ở tuổi học đường

Suy thận mạn (STM) là một hội chứng lâm sàng và sinh hóa tiến triển mạn tính qua nhiều năm tháng, hậu quả của sự xơ hóa các nephron chức năng gây giảm sút từ từ mức lọc cầu thận dẫn đến tình trạng tăng nitơ phi protein máu như urê

Suy thận mạn là một hội chứng lâm sàng và sinh hóa tiến triển mạn tính qua nhiều năm tháng, hậu quả của sự xơ hóa các nephron chức năng gây giảm sút từ từ mức lọc cầu thận dẫn đến tình trạng tăng nitơ phi protein máu như urê, creatinin máu, acid uric... Ở nước ta chưa có số liệu thống kê về STM trẻ em, nhưng tỷ lệ STM giai đoạn cuối chung cho cả người lớn và trẻ em là 0,06 - 0,08% dân số. Vậy nguyên nhân nào dẫn tới bệnh lý này?

Nguyên nhân gây suy thận mạn

Viêm cầu thận dẫn đến STM ở trẻ em chiếm tỉ lệ cao nhất, trong đó đáng lưu ý là nguyên nhân viêm cầu thận liên quan đến nhiễm khuẩn (viêm cầu thận cấp). Bệnh thường gặp ở trẻ em sau viêm họng hoặc viêm da. Các nghiên cứu ở nước ta cho thấy có 5 - 10% bệnh nhi, bệnh tiếp tục tiến triển mạn tính và gây suy thận sau 10 năm bị viêm cầu thận cấp. Có 80% trẻ bị viêm cầu thận cấp xảy ra sau viêm họng hoặc viêm da do liên cầu khuẩn, số còn lại do các vi khuẩn khác. Độ tuổi thường gặp là 6-9, bệnh xảy ra quanh năm nhưng tập trung nhiều vào các tháng 9 - 12. Nghiên cứu sinh thiết thận ở trẻ viêm cầu thận cấp sau 10 - 15 năm cho thấy có tới 70% trường hợp có tổn thương xơ cứng cầu thận từng phần hoặc hoàn toàn, trong đó 30 - 40% có biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Riêng ở tỉnh Vĩnh Phúc trong 10 năm (1995 - 2005) có 274 bệnh nhi bị viêm cầu thận cấp vào điều trị tại bệnh viện tỉnh, trong đó có 5,4% bệnh nhi bệnh tiến triển thành mạn tính và suy thận, sau 7 - 10 năm có 1,8% bệnh nhi phải lọc máu chu kỳ (Tạ Ngọc Cầu, Hà Hoàng Kiệm). Nếu làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe, vệ sinh thân thể, vệ sinh răng miệng, đề phòng và điều trị sớm nhiễm khuẩn họng và da thì có thể làm giảm được bệnh này, góp phần làm giảm tỉ lệ STM ở trẻ em.

canh bao suy than man o tuoi hoc duong

Viêm thận kẽ là một nguyên nhân chính gây suy thận

- Viêm bể thận/viêm thận kẽ đứng hàng thứ hai, trong đó tắc nghẽn đường dẫn niệu chiếm 6,2%, thường do hẹp khúc nối bể thận - niệu quản bẩm sinh. Có thể phát hiện sớm bằng siêu âm thận và phẫu thuật để sửa chữa. Bệnh thận do trào ngược nước tiểu từ bàng quang lên niệu quản mỗi lần rặn đái chiếm 6,9%. Có thể phát hiện sớm bệnh này bởi triệu chứng trẻ thấy đau tức vùng hố thắt lưng mỗi lần rặn đái. Nếu trẻ có triệu chứng trên thì cần chụp bàng quang có bơm thuốc cản quang kết hợp rặn đái để xác định. Hình ảnh Xquang sẽ cho thấy nước tiểu trào ngược từ bàng quang lên niệu quản. Bệnh lý này là do khuyết tật ở van giữa niệu đạo và bàng quang, có thể điều trị sửa chữa khuyết tật này.

- Bệnh thận bẩm sinh gặp 16,2% số trẻ STM, trong đó bệnh thận nang chiếm 1,9% có thể phát hiện sớm bằng siêu âm thận. Hội chứng Alport chiếm 1,5% - đây là hội chứng bệnh lý có tính chất gia đình, bệnh biểu hiện bằng suy thận và 50% bệnh nhi có kèm theo điếc. Ngoài ra có thể gặp các bệnh thận bẩm sinh khác như Cystinosis, Oxalosis.

- Các bệnh hệ thống gặp 7% số trẻ STM, trong đó viêm thành mạch dị ứng (Henoch - Schonlein - pupura) chiếm 2,4%. Bệnh biểu hiện bằng từng đợt xuất huyết dưới da thể chấm, chủ yếu ở hai chân, đối xứng, có thể kèm theo đau sưng các khớp, có protein niệu, có thể điều trị lui bệnh bằng các thuốc corticoid. Hội chứng tan máu - urê máu chiếm 3,1% biểu hiện bằng vàng da, bilirubin máu tăng, thiếu máu, urê máu tăng.

Hậu quả do suy thận mạn

Khi đã bị STM tính thì bệnh sẽ tiến triển dẫn đến suy thận giai đoạn cuối. Lúc này để duy trì cuộc sống của bệnh nhân phải điều trị thay thế thận bằng lọc máu hoặc ghép thận, đây là các kỹ thuật cao hết sức tốn kém. Các phương pháp điều trị bảo tồn STM chỉ có vai trò kéo dài thời gian ổn định chức năng thận và làm chậm tiến triển của suy thận đến giai đoạn cuối. Vì vậy vấn đề chăm sóc sức khỏe cho trẻ em như vệ sinh thân thể, vệ sinh răng miệng, phòng và điều trị sớm các nhiễm khuẩn ở họng hoặc da và các nhiễm khuẩn khác, phát hiện sớm các bệnh thận bẩm sinh như hẹp khúc nối bể thận niệu quản, trào ngược nước tiểu bàng quang lên niệu đạo, bệnh thận nang để có biện pháp điều trị sớm, có thể làm giảm được tỉ lệ trẻ em bị STM.

Tỉ lệ STM ở trẻ em Mỹ là 1 - 5 trẻ/ 1 triệu dân (Fine và Gruskin 1984), trong đó hơn 50% số trẻ em STM giai đoạn cuối nằm trong độ tuổi 11 - 16. Ở Đức, theo số liệu của APN (Arbeitrgemeinschaft Fur Padiatrische Nephrologie), tỉ lệ STM giai đoạn cuối ở trẻ em là 5 trẻ /1 triệu trẻ em. Tỉ lệ này tăng dần theo nhóm tuổi, từ 0 - 5 tuổi: 32%, 5 - 10 tuổi: 72%, 10 - 16 tuổi: 87%. Còn theo số liệu của Hội Lọc máu và Ghép thận châu Âu (EDTA) thì tỉ lệ trẻ em STM thay đổi từ 1 trẻ /1 triệu dân (ở Hy Lạp) đến 11 trẻ /1 triệu dân (ở Israel). Ở nước ta chưa có số liệu STM ở trẻ em, nhưng tỉ lệ STM giai đoạn cuối chung cho cả trẻ em và người lớn là 0,06 - 0,08% dân số (điều tra 18.064 người ở một số vùng dân cư). Các nguyên nhân STM ở trẻ em gồm: viêm cầu thận 31%; viêm bể thận/viêm thận kẽ 22,5%; bệnh thận bẩm sinh 16,2%; bệnh hệ thống 7,0%; bệnh mạch máu thận 1,5%; các bệnh khác 5,7%; không rõ nguyên nhân 3,7% (theo EDTA).

Theo suckhoedoisong.vn

Đọc thêm

Sẽ điều chỉnh tổ hợp xét tuyển đại học phù hợp, đảm bảo quyền lợi cho thí sinh

Sẽ điều chỉnh tổ hợp xét tuyển đại học phù hợp, đảm bảo quyền lợi cho thí sinh

Thông tin về một số cơ sở đào tạo khối khoa học xã hội và nhân văn đồng loạt giảm mạnh hoặc loại bỏ tổ hợp khối C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) trong mùa tuyển sinh đại học năm nay đã khiến các thí sinh hoang mang, lo lắng về việc mất cơ hội vào các ngành nghề và trường đại học yêu thích, vốn vẫn tuyển sinh theo khối C00 những năm trước.
Thắp lửa khát vọng trường chuyên

Thắp lửa khát vọng trường chuyên

Với bảng vàng thành tích rực rỡ và những gương mặt xuất sắc đã góp phần tô thắm trang sử truyền thống vùng đất học, Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh đã trở thành niềm mơ ước, khát vọng của nhiều học sinh.
Hà Tĩnh xuất hiện nhiều ca bệnh Covid-19

Hà Tĩnh xuất hiện nhiều ca bệnh Covid-19

Từ đầu năm đến nay, trên thế giới ghi nhận số ca mắc Covid-19 gia tăng đáng kể. Tại Hà Tĩnh, số ca bệnh cũng có xu hướng tăng nhẹ và lây nhiễm trong cộng đồng.
Đội nắng, cùng sỹ tử "vượt vũ môn”

Đội nắng, cùng sỹ tử "vượt vũ môn”

Giữa cái nắng gay gắt, tại các hội đồng thi vào lớp 10 ở Hà Tĩnh, màu áo xanh tình nguyện, bóng dáng thấp thỏm của phụ huynh "đội nắng" chờ đón con đã trở thành những hình ảnh quen thuộc, đầy xúc động, tiếp thêm niềm tin cho thí sinh trong hành trình “vượt vũ môn”.
5.500 sáng kiến vì sức khỏe tâm lý: Khi học sinh Vinschool làm chủ hành trình hạnh phúc học đường

5.500 sáng kiến vì sức khỏe tâm lý: Khi học sinh Vinschool làm chủ hành trình hạnh phúc học đường

Lần đầu tiên tại Việt Nam, hơn 5.500 sáng kiến chăm sóc sức khỏe tâm lý học đường đã được chính học sinh Vinschool đề xuất, triển khai và lan tỏa. Không chỉ chia sẻ cảm xúc, các Vinsers còn chủ động hành động để xây dựng môi trường học đường nhân văn, tích cực, nơi mỗi cá nhân được lắng nghe, thấu hiểu và hạnh phúc.