Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn ngày 9/3 gửi văn bản đến các bộ trưởng, chủ tịch UBND cấp tỉnh và nhiều đơn vị, yêu cầu bỏ việc trình hộ khẩu, giấy tạm trú hoặc giấy xác nhận nơi cư trú khi người dân đi làm thủ tục hành chính. Các đơn vị rà soát, sửa đổi thông tư, quyết định, văn bản pháp luật đòi hỏi phải xuất trình ba loại giấy tờ này.
Theo ông Sơn, các loại giấy tờ khi làm thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công cần đơn giản. Thay vào đó, cơ quan nhà nước khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cơ sở dữ liệu khác để tra cứu thông tin. Các bộ, ngành được yêu cầu hoàn thành công bố thủ tục hành chính liên quan đến nộp, xuất trình hộ khẩu giấy, tạm trú giấy, giấy xác nhận nơi cư trú, để các địa phương thực hiện.
Theo thống kê của Văn phòng Chính phủ, có hơn 260 thủ tục yêu cầu nộp giấy tờ chứng minh nơi cư trú cần sửa, như thu bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; chi trả bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; cấp, thu hồi, đăng ký biển số xe; tuyển sinh vào trường quân sự, công an; thi THPT quốc gia và xét tốt nghiệp THPT; học sinh phổ thông chuyển trường.
Văn phòng Chính phủ yêu cầu, sau khi có hướng dẫn mới từ bộ ngành, các địa phương công khai thủ tục trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính, Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh hoặc nơi tiếp nhận, giải quyết thủ tục.
Người dân đến làm thủ tục hành chính tại bộ phận tiếp nhận và trả hồ sơ hành chính khu vực 2, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh, tháng 1/2021. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú, sổ hộ khẩu giấy chỉ được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú đến hết ngày 31/12/2022. Từ năm 2023, sổ hộ khẩu bản giấy chính thức bị “khai tử”, thay vào đó nhà chức trách sẽ quản lý dân cư theo hình thức 4.0, tức “sổ hộ khẩu điện tử”.
Khi không còn sổ hộ khẩu, người dân có thể khai thác thông tin cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công. Trên hệ thống, mỗi người sẽ có một mã định danh cá nhân, trong đó có đầy đủ tên, tuổi, giới tính, ngày sinh, nơi sinh, quan hệ nhân thân.
Cuối năm 2022, Chính phủ ban hành Nghị định bỏ yêu cầu xuất trình hộ khẩu giấy hoặc tạm trú giấy với nhiều thủ tục. Tuy nhiên, đến nay nhiều bộ ngành chưa công bố các thủ tục phải kết nối liên thông giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Phần mềm liên quan đến nhiều thủ tục còn mắc lỗi, khiến người dân lúng túng khi khai báo. Điều này khiến người dân gặp khó khăn khi giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến bỏ sổ hộ khẩu, tạm trú giấy.
Ngày 25/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo các cơ quan không yêu cầu người dân cung cấp giấy xác nhận tình trạng cư trú và tăng cường khai thác thông tin cư trú từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khi giải quyết thủ tục hành chính.
