Đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ phát biểu tại phiên thảo luận.
Sáng 9/11, tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; công tác phòng, chống dịch COVID-19; tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2021 và kế hoạch tài chính – ngân sách 3 năm 2022-2024... |
Tham gia thảo luận về ngân sách nhà nước, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - Bùi Thị Quỳnh Thơ (Đoàn ĐBQH Hà Tĩnh) cho rằng: Mặc dù đã có điều chỉnh giảm dự toán so với năm 2020, nhưng ngân sách Trung ương vẫn hụt thu 29.346 tỷ đồng. Trong khi đó, tổng thu ngân sách vẫn tăng trưởng, một trong những nội dung tăng đột biến trong năm là từ hoạt động ngân hàng, chứng khoán, đất đai.
Đại biểu nêu vấn đề có hay không hiện tượng nhiều nhà đầu tư thế chấp vay vốn ngân hàng, lấy tiền hệ thống tín dụng, rồi quay vòng tiếp, vòng mới là tài sản, tạo bong bóng là chứng khoán, bất động sản. Việc tăng thu ngân sách từ đầu tư tài chính này không mang tính bền vững, tiềm ẩn rủi ro ngắn hạn và trung hạn cao. Đại biểu đề nghị Chính phủ có sự đánh giá toàn diện hơn về vấn đề này và có giải pháp xử lý.
Đối với phân bổ nguồn thu từ hoạt động xổ số kiến thiết, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ đánh giá: Hiện nay nguồn thu này có sự chênh lệch lớn giữa các địa phương và các vùng trong cả nước. Cụ thể năm 2021, riêng 19 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ chiếm 84,26% dự toán, 44/63 tỉnh thành còn lại chỉ chiếm 15,74%, chưa kể các tỉnh miền núi phía Bắc khó khăn thì số thu này chỉ chiếm tỷ trọng chưa đến 1% (0,99%). Một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, nguồn thu từ xổ số kiến thiết lại là nguồn thu chủ yếu trong cơ cấu thu ngân sách, có tỉnh chiếm từ 30% - trên 40% tổng thu nội địa.
Đại biểu nêu thêm, theo định mức dự toán, nguồn thu từ hoạt động xổ số kiến thiết được quy định phân bổ cho đầu tư phát triển các lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, phòng chống thiên tai, biến đổi khí hậu, nông thôn mới. Trong đó, giáo dục, dạy nghề và y tế bố trí tối thiểu 50%-60%. Phân bổ ngân sách địa phương phụ thuộc vào nguồn thu của địa phương đó, trong khi lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế là những lĩnh vực quan trọng, thiết yếu cần có sự hỗ trợ của Nhà nước, vì vậy đại biểu nhận định việc phân bổ nguồn thu như trên là chưa đảm bảo nguyên tắc công bằng.
Bên cạnh đó, đại biểu Quốc hội Bùi Thị Quỳnh Thơ cho rằng, việc dùng thuật ngữ “ưu tiên đầu tư” mà chưa có định mức cụ thể tại Báo cáo và Tờ trình của Chính phủ về phân bổ dự toán ngân sách là chưa phù hợp. Đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu để quy định một cách cụ thể, chi tiết phân bổ đầu tư phát triển đều cho các lĩnh vực giáo dục, y tế trong cả nước, đặc biệt đối với các địa phương có số thu từ hoạt động xổ số kiến thiết thấp, đảm bảo đáp ứng đủ yêu cầu chi tiêu các ngành, lĩnh vực trên vừa đảm bảo đủ để phòng chống dịch.
Về giải pháp phát triển kinh tế số, đánh giá đây là nội dung quan trọng được đề cập nhiều trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, kế hoạch cơ cấu nền kinh tế, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, gói hỗ trợ về chuyển đổi số cũng đang được Chính phủ đề xuất, đại biểu Bùi Quỳnh Thơ cho rằng: Để thực hiện phát triển kinh tế số, chuyển đổi số vấn đề cốt lõi và quan trọng là ở đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Và một trong những nguồn nhân lực chất lượng cao chính là các du học sinh, nhận được học bổng từ các trường đại học nước ngoài, tuy nhiên nhiều em sau khi tốt nghiệp không trở về nước mà ở lại làm việc, được các tập đoàn, công ty trả lương cao, môi trường làm việc tốt. Do đó, đại biểu đề nghị muốn triển khai thành công mục tiêu kinh tế số và chuyển đổi số, cần thiết phải có chiến lược, chính sách rất mạnh mẽ để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao trở về nước công tác, cống hiến.
