Chu Văn An, người thầy vĩ đại của nền giáo dục Việt Nam

Triển lãm “Thượng tường Sơn Đẩu” khai mạc ngày 16/11 có ý nghĩa tôn vinh thầy giáo Chu Văn An như núi Thái Sơn, sao Bắc Đẩu của trường Quốc Tử Giám.

Chu Văn An, người thầy vĩ đại của nền giáo dục Việt Nam

Triển lãm tựa như một cuộn tranh dẫn dắt người xem du ký ngược thời gian trở về với quá khứ cách đây hơn sáu thế kỷ. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)

Với ý nghĩa tri ân các Nhà giáo Việt Nam và nhân dịp UNESCO cùng tổ chức Kỷ niệm 650 năm ngày mất của Danh nhân Chu Văn An (1370-2020), Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu-Quốc Tử Giám tổ chức trưng bày chuyên đề: “Chu Văn An-Thượng tường Sơn Đẩu.”

Tựa đề triển lãm “Thượng tường Sơn Đẩu” có ý nghĩa tôn vinh thầy giáo Chu Văn An như núi Thái Sơn, sao Bắc Đẩu của trường Quốc Tử Giám, được thể hiện bằng những tài liệu, hiện vật, hình ảnh, hình vẽ tiêu biểu với hai phần nội dung. Phần 1 có tựa đề “Túc thanh cao,” giới thiệu về con người, nhân cách, sự nghiệp giáo dục của ông. Phần 2, “Gương Thầy sáng mãi,” giới thiệu về Quốc Tử Giám, hoạt động tôn vinh Danh nhân Chu Văn An, học tập và phát huy tinh thần của người thầy giáo vĩ đại ngày nay.

“Sự đa dạng trong hình thức thể hiện cùng với cách trưng bày hiện đại, những tài liệu, hiện vật, hình ảnh, clip, hình vẽ được diễn giải trong không gian mở, đăng đối tại Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu-Quốc Tử Giám tựa như một cuộn tranh dẫn dắt người xem du ký ngược thời gian trở về với quá khứ cách đây hơn sáu thế kỷ,” ông Tô Văn Động, giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội nhận xét.

Chu Văn An, người thầy vĩ đại của nền giáo dục Việt Nam

Các đại biểu dự lễ khai mạc triển lãm. (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)

“Qua ba không gian: Quê hương danh nhân ở Thanh Trì, Thăng Long-Quốc Tử Giám, Chí Linh-nơi ở ẩn, người xem sẽ hiểu rõ hơn cuộc đời, sự nghiệp giáo dục của Chu Văn An, ông tổ của các nhà nho nước Việt, hiểu hơn về khí phách một kẻ sỹ Thăng Long.”

Chu Văn An sinh năm 1292, tên tự Linh Triệt, tên hiệu Tiều Ẩn, là người con của vùng đất Thanh Đàm, nay thuộc xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội. Ông là nhà giáo dục lớn của Việt Nam. Chu Văn An nổi tiếng là người có kiến thức uyên thâm và nhân cách cương trực, thanh cao.

Thủa nhỏ, ông ham thích đọc sách và tự học. Khi trưởng thành, Chu Văn An mở trường tư thục dạy học tại quê nhà. Bằng việc mở trường tư dạy học, ông là người có ảnh hưởng lớn trong phát triển giáo dục cộng đồng. Dưới triều vua Trần Minh Tông (1314-1329), nhà vua đã căn cứ vào đạo đức và học nghiệp, cử Chu Văn An giữ chức Tư nghiệp Quốc Tử Giám. Trong thời gian đảm nhận trách nhiệm đứng đầu trường Quốc Tử Giám , Chu Văn An cũng trực tiếp giảng dạy cho hai vị vua tương lai là Hoàng Thái tử Trần Vượng (sau là vua Trần Hiến Tông) và Thái tử Trần Hạo (vua Trần Dụ Tông).

Tư đồ Trần Nguyên Đán, người cùng thời đánh giá ông là bậc Thượng tường Sơn Đẩu về giáo dục. Đến nay, thầy Chu Văn An chính là vị Tư nghiệp Quốc Tử Giám đầu tiên được nhắc đến trong lịch sử. Dưới thời vua Trần Dụ Tông, Chu Văn An đã dâng "Thất trảm sớ” đề nghị nhà vua chém bảy tên nịnh thần. Sớ dâng lên, không được trả lời, thầy treo trả mũ áo, từ quan trở về điền viên. Yêu phong cảnh núi Chí Linh, thầy đến ở ẩn tại đấy và tiếp tục dạy học.

Chu Văn An, người thầy vĩ đại của nền giáo dục Việt Nam

Triển lãm còn trưng bày nhiều tư liệu quý lưu giữ tại Quốc Tử Giám như Thư kinh, Kinh dịch, Thi kinh... (Ảnh: Minh Thu/Vietnam+)

Năm 1370, thầy giáo Chu Văn An qua đời và được triều đình đưa vào phối thờ ở Văn Miếu . Đây là sự tôn vinh bậc nhất mà một triều đại quân chủ dành cho một Học giả-Thầy giáo.

Trưng bày còn giới thiệu đến công chúng về Quốc Tử Giám, nơi thầy Chu Văn An đã từng dạy học và những địa điểm thờ, những con đường, trường học mang tên Chu Văn An để thấy được sự suy tôn, ngưỡng mộ của hậu thế đối với ông, một người thầy hết lòng với nghề dạy học, tinh thần phụng hiến xã hội, vì dân vì nước, đã để lại những ảnh hưởng sâu đậm với giáo dục và văn hóa Việt Nam.

Trưng bày diễn ra từ ngày 16/11 đến hết ngày 31/12.

Trước đó, ngày 14/11, thành phố đã tổng kết và trao giải cuộc thi “Sáng tác về thầy giáo Chu Văn An” dành cho học sinh các trường học trên địa bàn Hà Nội và các trường học mang tên Chu Văn An trong cả nước. Cuộc thi được phát động từ tháng 7, đến nay đã thu hút sự tham gia của hàng nghìn học sinh.

Bên cạnh việc tạo sân chơi sáng tạo, lành mạnh, cuộc thi còn giúp các em học sinh hiểu biết sâu sắc về thân thế, sự nghiệp và những đóng góp của thầy giáo Chu Văn An trong nền văn hóa , giáo dục của đất nước.

Các bài dự thi được thể hiện bằng nhiều hình thức như: bài viết tìm hiểu, thơ, kể chuyện, tiểu phẩm, phim hoạt hình, vẽ tranh, tranh thêu, tranh gốm, sáng tác chuyện tranh, sáng tác bài hát, mô hình, tượng, viết thư pháp. Bên cạnh các tác phẩm ứng dụng công nghệ như dựng phim hoạt hình, dựng clip bằng máy tính, smartphone, còn có những sản phẩm được các em sử dụng những chất liệu giản dị, gần gũi với đời sống như hạt gạo, hạt đậu, mảnh gốm sứ, giấy vụn... Bằng sự sáng tạo của mình, các bạn học sinh đã biến những vật liệu thân thuộc đó trở thành những sản phẩm dự thi thật độc đáo và sáng tạo. Các tác phẩm đạt chất lượng tốt cũng đang được trưng bày tại triển lãm “Chu Văn An - Thượng tường Sơn Đẩu.”/.

Theo Minh Thu (Vietnam+)

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Vụ một người đàn ông xâm nhập thành công vào khu vực đặt ngai vua - một bảo vật quốc gia mang tính biểu tượng tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế), rồi xâm hại hiện vật, đang gây bức xúc, phẫn nộ trong dư luận và dấy lên quan ngại về lỗ hổng bảo vệ di sản ở nơi cần có cơ chế giám sát nghiêm ngặt bậc nhất thuộc quần thể di tích Cố đô Huế.
Tặng tiền cho người kết hôn

Tặng tiền cho người kết hôn

Nhiều chính quyền địa phương Hàn Quốc đưa ra các chương trình tặng tiền để khuyến khích kết hôn, như là trợ cấp phí hẹn hò, tuần trăng mật.
Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

...Đã lâu lắm rồi không có mưa, hơi nóng ủ chín những bông xuyên mộc nở muộn làm muôn vàn cánh hoa rực lên như lửa. Cái màu đỏ lạ lùng ấy khiến trái tim Duyên bất chợt bồn chồn.
Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Tháng Năm ngân lên bản nhạc mùa hạ, như gọi dậy mọi sắc màu đang say ngủ... Trong giai điệu ấy, ai cũng thấy một phần tuổi trẻ của mình – ngây ngô, sôi nổi, và đầy mộng mơ…
Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Toạ lạc trên sườn núi Thiên Tượng của dãy Hồng Lĩnh, chùa Thiên Tượng thuộc phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được xem là Hoan Châu đệ nhị danh thắng với nhiều cảnh đẹp.
Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Lối cũ không chỉ là một con đường, mà là nơi chất chứa yêu thương, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, là chiếc nôi của những giấc mơ giữa trưa hè...
Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Trong ngôi nhà đơn sơ, những bức ảnh kỷ niệm thiêng liêng được treo ngay ngắn như những kỷ vật quý báu. Dù thời gian có qua đi hơn 55 năm thì nhũng ký ức được gặp Bác Hồ vẫn vẹn nguyên trong trái tim bà Tưởng Thị Diên - người Tiểu đội trưởng Tiểu đội dân quân gái Kỳ Phương năm nào....
Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Gần bảy thập kỷ đã đi qua, giọng nói trìu mến, thân thương của Bác vẫn còn vang vọng, thấm vào mỗi con tim. Khắc ghi lời Bác kính yêu, Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh đoàn kết một lòng, ra sức xây dựng quê hương giàu đẹp như sinh thời Người căn dặn và mong muốn...
Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Tối 15/5, tại TP Hà Tĩnh đã diễn ra chương trình giao lưu văn hóa Việt - Nhật với chủ đề “Kết nối thế giới qua Truyện dân gian và Âm nhạc”. Tham dự có ngài ITO Naoki - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Tất Thắng.
Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Đôi guốc của tam thể

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Đôi guốc của tam thể

Chú mèo tam thể soi mặt vào vại nước ở gốc cau, vuốt đi vuốt lại mấy sợi ria mép trắng như cước cho thật óng ả rồi thong thả bước ra sân tắm nắng. Gió hây hẩy, nắng nhè nhẹ vàng như mật, tam Thể khoan khoái nằm duỗi dài trên sân...
ABC News: Vì sao bánh mì Việt Nam khiến người Australia 'phát cuồng'?

ABC News: Vì sao bánh mì Việt Nam khiến người Australia 'phát cuồng'?

Trang tin tức ABC News vừa đăng tải bài viết với tiêu đề “Why are Australians obsessed with bánh mì, the Vietnamese roll with the complex history?” (Tạm dịch: Vì sao người Australia “mê” bánh mì Việt Nam, món ăn giản dị chứa đựng câu chuyện lịch sử đặc biệt), phản ánh sức hút ngày càng lớn của bánh mì Việt trên đất Australia.