Từ ý tưởng đến thực tiễn còn xa
Là một giáo viên bộ môn Vật lý (Trường THPT Nguyễn Đình Liễn, Cẩm Xuyên), chị Võ Thị Hải Yến mong muốn ứng dụng những kiến thức sáng tạo những sản phẩm có ích cho cuộc sống.
Sau thời gian dài ấp ủ, chị Hải đã hoàn thành sáng chế công nghệ sấy hải sản nhằm giúp ngư dân tránh phụ thuộc thời tiết và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Ý tưởng của chị Võ Thị Hải Yến chỉ dừng lại ở các cuộc thi mà chưa thể trở thành sản phẩm hàng hóa.
Khi công nghệ được hoàn thiện, chị Yến mang đi tham dự nhiều cuộc thi sáng tạo về khoa học kỹ thuật và nhận được nhiều giải thưởng, sự công nhận của các tổ chức có uy tín.
Chị tâm sự, công nghệ sấy hồng ngoại tham dự nhiều cuộc thi như: Sáng tạo KHKT trẻ Hà Tĩnh, tìm kiếm tài năng khởi nghiệp vùng Bắc Trung bộ… Cuộc thi nào sản phẩm cũng được đánh giá cao và có khả năng ứng dụng vào thực tiễn, nhưng cho đến nay, công nghệ vẫn chưa vượt qua được tầm ý tưởng. Bản thân là một giáo viên, rất thiếu kiến thức về sản xuất, kinh doanh, thị trường và cũng không có cơ hội gặp gỡ người có chuyên môn để đưa công nghệ vào đời sống.
Bàn về câu chuyện này, TS. Phạm Hồng Quất - Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp KHCN (Bộ KH&CN) cho hay, sẽ cần nhiều công cụ để một ý tưởng trở thành sản phẩm thương mại. Không chỉ riêng Hà Tĩnh, mà hầu hết địa phương ở Việt Nam vẫn đang thiếu các trung tâm tư vấn, hỗ trợ trong hệ sinh thái, hỗ trợ khởi nghiệp.
Nhiều thách thức
Đến nay, Hà Tĩnh đã xây dựng và phát triển gần 800 mô hình kinh tế khởi nghiệp thanh niên, tuy nhiên phong trào vẫn đang đứng trước nhiều thách thức.
Trong thời gian qua, cùng với các chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp và xúc tiến đầu tư của tỉnh, hoạt động khởi nghiệp, khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo bước đầu hình thành và phát triển, đã có một số doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khai thác tài sản trí tuệ, ứng dụng công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới thành công.
Tuy nhiên, Hà Tĩnh chưa thực sự có một môi trường thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hay nói cách khác hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vẫn chưa thực sự phát triển, các chủ thể hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp đang hoạt động rời rạc, thiếu đi những mắt xích cần thiết như: Cơ sở pháp lý và chính sách cho hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; không gian cho việc triển khai các ý tưởng khởi nghiệp...
Công ty TNHH đầu tư xây dựng Trần Châu là một trong những doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST thành công.
Theo thông tin từ Sở KH&ĐT, năm 2017, toàn tỉnh có 994 doanh nghiệp được thành lập mới, tuy nhiên, chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ và vừa quản trị doanh nghiệp yếu kém; năng lực cạnh tranh thấp. Mặc dù được tạo điều kiện nhờ các chính sách hỗ trợ, song, các doanh nghiệp khởi nghiệp vẫn gặp không ít khó khăn. Trong đó, có những thách thức đến từ môi trường khởi nghiệp như bản thân nền kinh tế đang gặp khó khăn, sự cạnh tranh của các doanh nghiệp nước ngoài do quá trình hội nhập.
Còn ông Nguyễn Thế Hoàn - Bí thư Tỉnh đoàn cho rằng, qua thực tiễn triển khai, phong trào khởi nghiệp của Hà Tĩnh đang đứng trước nhiều thách thức như: Nhận thức, kiến thức của một bộ phận thanh niên chưa thực sự đầy đủ; nhiều thanh niên chưa dám nghĩ, dám làm, sợ thất bại; đa số thanh niên khởi nghiệp thiếu vốn, thiếu kiến thức quản trị, thông tin thị trường …
Hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp
Hà Tĩnh đã và đang xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST nhằm hỗ trợ, thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp trong thời gian tới.
Nói về khởi nghiệp ĐMST, Giám đốc Sở KH&CN Đỗ Khoa Văn cho biết: "Nếu không thay đổi, chuyển sang mô hình kinh tế dựa trên năng suất và và hiệu quả do tri thức, công nghệ và ĐMST thì các địa phương khó tránh khỏi tình trạng tụt hậu.
Để khuyến khích, hỗ trợ phong trào khởi nghiệp ĐMST đáp ứng nhu cầu phát triển, Sở KH&CN đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành Nghị quyết về một số chính sách hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2025 và những năm tiếp theo.
Theo đó, ngành sẽ thành lập cơ sở vườn ươm doanh nghiệp khởi nghiệp – đổi mới sáng tạo; hình thành các quỹ đầu tư, các chính sách hỗ trợ trực tiếp về kinh phí... Đây là tiền đề, cơ sở quan trọng thúc đẩy hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp trong thời gian tới."