Theo CNN , chạy xe máy tại Thái Lan là trải nghiệm rợn tóc gáy, một trong những hành động mạo hiểm. Đất nước này vừa trải qua "7 ngày nguy hiểm" trong kỳ nghỉ năm mới. Những người chạy xe máy phải tự giữ lấy tính mạng của họ trong những ngày này.
Các nhà chức trách Thái Lan cho biết một tuần nghỉ lễ là thời điểm các vụ tai nạn giao thông tăng đáng kể. Người Thái tích cực đi thăm gia đình và bạn bè trong thời gian này. Tuy nhiên, có những người không thể quay trở về nhà lành lặn hoặc ra đi mãi mãi.
 |
| Đường phố đông đúc ở Thái Lan ngày 29/11/2018. |
Giới chức trách đã nỗ lực để ngăn chặn các nguyên nhân gây ra tai nạn như say rượu lái xe, chạy quá tốc độ và các hành vi vi phạm khác. Tuy nhiên, nỗ lực này dường như không hiệu quả trong "7 ngày nguy hiểm".
Từ ngày 27/12/2018 tới 2/1/2019, có tổng cộng 463 người chết trong 3.791 vụ tai nạn giao thông, tăng đáng kể so với con số 423 người tử vong ở cùng kỳ năm ngoái - theo Cục Phòng chống Thiên tai và Tai nạn Thái Lan.
Tổ chức Y tế Thế giới WHO ước tính khoảng 22.941 người chết mỗi năm do các vụ việc liên quan tới giao thông ở Thái Lan. Con số biết nói này khiến cho những con đường ở Thái Lan trở thành nơi nguy hiểm nhất không chỉ ở Đông Nam Á mà trên toàn thế giới.
Trung bình mỗi ngày ở Thái Lan có 62 người thiệt mạng – theo báo cáo về An toàn đường bộ toàn cầu của WHO năm 2018. Con số này chỉ ít hơn mức trung bình năm 2017 khoảng 4 người/ngày.
Theo nhà chức trách Thái Lan, đa số những vụ tử vong vì tai nạn giao thông có liên quan đến xe máy - chiếm hơn 73%. Xe máy là loại hình giao thông phổ biến nhất ở Thái Lan, Indonesia và Việt Nam.
Một trong những rào cản lớn nhất đối với an toàn giao thông đường bộ ở Thái Lan là việc thực hiện các quy định giao thông còn kém. Cơ quan An toàn đường bộ thuộc Bộ Nội vụ Thái Lan cho biết, đa số người chết trong dịp năm mới là do say rượu khi lái xe (41,5%) và 28% là do lái xe quá tốc độ.
Tỉnh Chiang Mai ở phía bắc Thái Lan là một ví dụ điển hình. Chiang Mai là tỉnh lớn thứ hai của Thái Lan và thật trùng hợp, tỷ lệ tai nạn giao thông tại đây cũng đứng thứ hai trong dịp năm mới vừa qua. Trong 7 ngày, Chiang Mai có 16 trường hợp tử vong vì tai nạn giao thông.
Nhà chức trách Thái Lan đã có những nỗ lực nhất định để đối phó với vấn nạn này. Trong những năm gần đây, lực lượng cảnh sát gia tăng các chốt chặn giao thông ở các thành phố cũng như ở ngoại ô để phát hiện và xử lý những trường hợp không đội mũ bảo hiểm.
Tuy nhiên dường như cảnh sát đã biến đây thành cơ hội "tăng thu nhập". Nhiều trường hợp không giấy phép lái xe, không giấy chủ quyển xe và không đội mũ bảo hiểm tại Chiang Mai được giải quyết nhanh gọn khi người vi phạm "đóng phạt" tại chỗ cho nhân viên cảnh sát. Đương nhiên, số tiền này không đi vào ngân sách mà vào thẳng túi tiền của cảnh sát giao thông.
 |
| Người vi phạm "đóng phạt" tại chỗ cho nhân viên cảnh sát tại Chiang Mai. Ảnh: Ian Robinson |
Nikorn Jumnong, cựu Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải và Chủ tịch Quỹ An toàn Nhân dân Thái Lan nói với CNN rằng, tình trạng an toàn giao thông tại Thái Lan sẽ khả quan hơn nếu giải quyết triệt để vấn nạn tham nhũng.
"Đó là một trong những vấn đề chính của chúng tôi. Những người thực thi pháp luật thấy được sơ hở trong bộ luật giao thông và biến nó thành công cụ tham nhũng. Người dân cũng lấy đó là điểm tựa mà không cần tuân thủ luật pháp", ông Nikorn Jumnong cho hay.
Theo báo cáo của WHO, chỉ có hơn một nửa người điều khiển xe máy ở Thái Lan chấp hành quy định đội mũ bảo hiểm. Đối với ôtô, chỉ 20% hành khách và 58% tài xế chấp hành quy định thắt dây an toàn. Những con số đáng báo động tại đất nước chùa vàng, dù đã được cải thiện đáng kể trong hơn một thập kỷ qua. Theo WHO, đội mũ bảo hiểm giúp giảm thiểu 40% nguy cơ tử vong.
Bên cạnh việc không đội mũ bảo hiểm và thắt dây an toàn, nhiều người tham gia giao thông tại Thái Lan còn phạm những lỗi nghiêm trọng khác như say xỉn lái xe, chạy quá tốc độ cho phép và giao phương tiện cho người chưa đủ tuổi.
"Chúng ta cần phải thay đổi bộ mặt của giao thông, chúng ta cần phải tuân thủ luật lệ. Giáo dục về tuân thủ pháp luật sẽ là chìa khóa mở ra kỷ nguyên an toàn giao thông mới cho Thái Lan", ông Nikorn phát biểu.
Tuy nhiên, Thái Lan cũng có một số tiến bộ cụ thể. Tỷ lệ tử vong do tai nạn giao thông đã giảm từ 36,2/100.000 người ở năm 2015 xuống còn 32,7/100.000 người vào năm 2018, theo báo cáo mới nhất của WHO.
Thái Lan không phải là đất nước duy nhất ở Đông Nam Á đối mặt với "đại dịch" này. Tỷ lệ tử vong vì tai nạn giao thông tại các nước đang phát triển gấp 3 lần các nước phát triển, theo WHO.
 |
| Một vụ tai nạn thảm khốc làm chết 4 người tại Việt Nam ngày 2/1/2019. |
Tại Việt Nam, theo Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, trong 4 ngày nghỉ lễ, cả nước xảy ra 147 vụ tai nạn giao thông làm chết 110 người, bình quân ngày có 27,5 người chết do tai nạn giao thông.
Trên thế giới, tai nạn giao thông đã được Trung tâm báo chí Pulitzer gắn mác "đại dịch" và đứng thứ 8 trong các nguyên nhân gây tử vong ở mọi lứa tuổi, xếp trên cả đại dịch HIV/AIDS và lao. Theo các số liệu thống kê của WHO, có 1,35 triệu người chết vì tai nạn giao thông trên toàn cầu năm 2016.
"An toàn giao thông đường bộ là vấn nạn lớn. Tuy nhiên, nó không nhận được sự quan tâm đúng mức của chính quyền các nước. Sự quan tâm đúng mức sẽ là cơ hội tuyệt vời để cứu sống rất nhiều người trên toàn thế giới", ông Michael R Bloomberg, Nhà sáng lập kiêm CEO của quỹ từ thiện Bloomberg Philanthropies và Đại sứ toàn cầu của WHO về bệnh không truyền nhiễm và chấn thương cho hay.
"Chúng tôi đã tìm ra được những biện pháp can thiệp có hiệu quả. Thực thi những chính sách một cách mạnh mẽ, thiết kế đường xá thông minh và các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng có thể cứu sống hàng triệu người trong vài thập kỷ tới".
