Cách đây ít ngày, trong quá trình tuần tra kiểm soát trên quốc lộ 1 tuyến tránh TP Hà Tĩnh đoạn gần vòng xuyến Cẩm Vịnh (xã Cẩm Vịnh, huyện Cẩm Xuyên), tổ công tác của Phòng CSGT Công an Hà Tĩnh phát hiện xe container mang biển số tỉnh Tiền Giang dừng ở khu vực có biển “cấm dừng xe và đỗ xe”. Quá trình xử lý hành vi đỗ xe sai quy định, tổ công tác đã kiểm tra nồng độ cồn và test nhanh ma túy đối với tài xế điều khiển xe container nhưng không phát hiện vi phạm.
Ngay khi hoàn thành xử lý vi phạm giao thông trường hợp tài xế container, tổ công tác của Phòng CSGT Công an Hà Tĩnh di chuyển tới quốc lộ 1, lập chốt kiểm tra các phương tiện khác. Cùng với nồng độ cồn, chạy quá tốc độ, chở hàng quá khổ quá tải, vượt ẩu, lấn làn…, việc kiểm tra, xử lý lái xe mà trong cơ thể có chất ma túy được tổ công tác CSGT tập trung thực hiện.
Việc test nhanh ma túy được tổ CSGT sử dụng que test 4 chân (phát hiện 4 chất ma túy là: ma túy đá, cần sa, thuốc lắc và heroin) để kiểm tra nước tiểu của tài xế. Từ lúc bắt đầu kiểm tra cho tới khi có kết quả test chỉ trong vòng 5 – 10 phút, không ảnh hưởng thời gian hành trình của tài xế, doanh nghiệp.
Trường hợp dương tính với một trong 4 loại ma túy nói trên, lực lượng CSGT đưa tài xế tới trung tâm y tế gần nhất để thử máu. Nếu tiếp tục cho kết quả dương tính, lực lượng chức năng lập biên bản, bàn giao cho công an địa phương xử lý theo thẩm quyền.
Quá trình lập chốt, tổ CSGT đã kiểm tra nồng độ cồn, test nhanh ma túy với khá nhiều tài xế, trong đó, tập trung vào lái xe tải, container, đầu kéo, xe khách đường dài, bởi đây là những người có nguy cơ cao sử dụng ma túy khi điều khiển phương tiện.
“Tình trạng tài xế sử dụng ma túy mà điều khiển phương tiện tham gia giao thông tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông. Để ngăn ngừa tai nạn giao thông (TNGT) từ việc này, đơn vị đã tăng cường kiểm tra, xử lý. Thời gian qua, đơn vị đã phát hiện, xử lý khá nhiều tài xế dương tính với chất ma túy khi tham gia giao thông”, Thiếu tá Bùi Quốc Hiếu – Đội trưởng Đội tuần tra kiểm soát quốc lộ 1 (Phòng CSGT Công an Hà Tĩnh) cho hay.
Không chỉ Phòng CSGT, thời gian này, việc kiểm tra, xử lý tài xế mà trong cơ thể có chất ma túy – một trong năm nhóm nguyên nhân chính dẫn tới TNGT cũng được CSGT công an các địa phương tập trung thực hiện. Thông qua quá trình tuần tra, kiểm soát, đội CSGT - TT Công an cấp huyện cũng phát hiện một số lái xe dương tính với ma túy.
Theo thống kê, trong năm 2023, Công an Hà Tĩnh phát hiện, xử lý 10 tài xế dương tính với ma túy, con số này trong quý I/2024 là 12 trường hợp. Trong khi đó, với việc tăng cường xử lý lỗi vi phạm dẫn tới TNGT, từ ngày 7 – 12/4, lực lượng CSGT 2 cấp ở Hà Tĩnh đã phát hiện, xử lý 6 trường hợp là tài xế dương tính với chất ma túy khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Các trường hợp vi phạm tập trung phần lớn là tài xế xe đầu kéo biển số của Lào, xe khách đường dài, xe tải chở hàng…
Theo quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP, lái xe ô tô tham gia giao thông sử dụng chất ma tuý sẽ bị phạt tiền từ 30 – 40 triệu đồng, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 22 – 24 tháng. Trường hợp gây tai nạn cho người khác (gây thiệt hại về tài sản, tính mạng), có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự “Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo Điều 260 BLHS. Quy định là vậy, song vẫn có một bộ phận tài xế bất chấp các quy định của pháp luật để sử dụng ma túy khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Theo Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh Nguyễn Văn Tân, việc kiểm tra, xử lý lái xe sử dụng ma túy không phải chỉ “khoán” cho lực lượng CSGT mà cần có đồng bộ các giải pháp để ngăn chặn triệt để tình trạng này, nhất là trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải.
“Ngoài kiểm tra sức khỏe định kỳ, doanh nghiệp vận tải cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe đột xuất, ngẫu nhiên đối với lái xe. Cùng với đó, quy định, kiểm soát chặt việc lái xe chạy đúng số giờ quy định, không gây áp lực khiến họ phải tìm nhiều cách, trong đó có sử dụng ma túy, để giảm áp lực, đáp ứng yêu cầu công việc” - ông Nguyễn Văn Tân nói.