Hanh heo mùa mía

Hà Tĩnh sau một mùa lũ xao xác buồn, trời đã bắt đầu đổ nắng. Mùa mưa với những cơn mưa hết ngày này sang ngày khác chẳng đến, nhưng heo nay thì cứ về đúng nhịp, vẫn nguyên vẹn cái tiền định của đất trời...

Tôi đứng trên căn gác nhà thả hồn theo làn gió heo may vừa thổi tới. Cái se se của đất trời chuyển vụ. Cái xào xạc của những chiếc lá vừa oằn mình qua mùa mưa bão. Cái háo hức của những bông cúc vạn thọ vừa chớm vàng trước những ngọn gió heo may đầu tiên. Ngoài kia mùi thơm mía nướng dùng dằng và những tiếng rao khản đặc buồn buồn của người bán mía dạo. Với tôi, mùa hanh heo luôn bắt đầu từ đó.

Ảnh: Internet
Ảnh: Internet

Mía kể cũng lạ. Loài cây đặc biệt quấn quýt mà ấu thơ tôi từng được biết đến. Đặc biệt đến nỗi, nhìn thấy cây mía là thấy cả một vùng trời tuổi thơ như vừa mới qua đây. Nó là một người bạn, một nhân chứng cho cái thời khó khăn mà chúng tôi từng sống.

Có một thời như thế, bên bể cạn trong khu vườn nhà ai đa phần cũng có một vài bụi mía. Lũ trẻ con ngày xưa không có nhiều quà vặt, hoạ hoằn lắm mới được ít miếng kẹo bột thì cây mía đối với chúng trở nên xa xỉ. Những bụi mía được bà bó lại, vun gốc, bóc lá chờ đến tết đem bán để lấy tiền sắm tết. Đôi lần đến mùa mía chín, bà tiếc, không dám ăn cứ để dành cho đến khi hoa mía mọc trắng trên đầu ngọn mới bắt đầu chặt xuống. Lũ trẻ con xúm đen xúm đỏ.

Tôi còn nhớ như in có lần tôi ốm. Nằm mê man sốt, miệng đắng ngắt, tai ù đi. Hai má phừng phừng chín tưởng chừng như lửa đốt khắp khuôn mặt. Bà tôi vội vàng đắp khăn hạ sốt rồi se sẽ ra vườn chọn lấy một cây nhỏ nhất róc cho tôi ăn. Tôi ngồi bên bậc cửa trệu nhai, nuốt đến đâu tỉnh dần đến đó. Năm đó hình như tôi sáu tuổi.

Cây mía đồng hành với tuổi thơ thời chúng tôi sâu sắc đến như thế. Chỉ có hai lí do mới được ăn mía, đó là bị ốm và khi bão về. Sau cơn bão, khu vườn tan hoang. Cả bụi mía cũng tan hoang theo chúng. Bụi mía ngả rạp, gãy ngọn. Bà chọn lúc rảnh rỗi ngồi chẻ cho bọn trẻ con chúng tôi ăn. Lũ trẻ hau háu bưng bát ngồi chờ. Hồi đó, tôi ngần ngại đưa bát mía mời bà, bà nói bà thích ăn mắt nhất. Hồi đó tôi nghĩ không hiểu sao bà lại thích ăn khúc mắt vừa nhạt vừa cứng đó.

Năm tháng trôi qua. Đời sống khá dần lên. Mía không còn là món quà xa xỉ nữa. Khu vườn giờ cũng không còn. Bụi mía cũng vì thế mà trôi vào dĩ vãng. Nhưng thói quen của bà vẫn không bao giờ thay đổi. Đến mùa heo may, ngồi chẻ mía cho lũ trẻ, bà tôi vẫn giữ những khúc mắt cứng chẻ nhỏ ngồi mum mun nhai . Nhìn thấy thế, tôi vội đưa tay lên miệng mình cố ngăn tiếng nấc. Cả một đời lặn lội, cả một đời dành dụm, tằn tiện, hi sinh đã in vào trong máu rồi khó lòng mà thay đổi được.

Tôi đã đi qua hết con đường, đã sống với hết những cung bậc tình cảm, những hệ luỵ cuộc đời, những ngọt ngào cay đắng. Ấy vậy mà trước mỗi mùa heo may, lòng lại thấy lâng lâng một nỗi niềm không thể nào định giải. Lại cúi mình trước hương thơm ngọt ngào của mùi mía nướng trong những ngày đầu đông se sắt. Hình như đó không còn là một mùa nữa, mà đó như là một cánh cửa để mở ra một thế giới đẹp đẽ của lòng người.

Tản văn

Đọc thêm

Podcast truyện ngắn: Kỷ vật cuối cùng

Podcast truyện ngắn: Kỷ vật cuối cùng

Chiếc đồng hồ cũ kỹ nằm im lìm trong hộp gỗ, phủ đầy bụi thời gian. Đó là kỷ vật giản dị, chứa đựng cả một kho tàng ký ức về người bà đã khuất với biết bao câu chuyện, những hồi ức đẹp đẽ về một thời đã qua...
Ly sữa chua... “chát”!?

Ly sữa chua... “chát”!?

Vị thanh mát của ly sữa chua đánh đá post lên mạng hôm ấy giờ chỉ còn trong mường tượng, nhưng dư vị chua ít, chát nhiều còn đọng lại và phảng phất gần xa ở Hà Tĩnh.
Thắp sáng tinh thần từ bi và hướng thiện

Thắp sáng tinh thần từ bi và hướng thiện

Đại lễ Phật đản được tổ chức tại hơn 300 ngôi chùa lớn, nhỏ trên địa bàn Hà Tĩnh là dịp để cộng đồng nhìn nhận những giá trị sống tích cực, lan tỏa tinh thần từ bi, hướng thiện của Phật giáo.
Podcast tản văn: Vàng nắng vàng đồng

Podcast tản văn: Vàng nắng vàng đồng

Sinh ra và lớn lên ở quê, những cảnh vật, con người nơi đây đã quá quen thuộc với tôi. Tôi yêu dòng sông như dải lụa xanh uốn lượn ôm trọn xóm thôn; yêu những hàng bằng lăng tím lịm chạy dọc theo con đường làng; yêu cả những tường rào được phủ sắc hoa tigon đỏ tươi như màu máu con tim trong bài thơ tình lãng mạn của ai đó...
Podcast truyện ngắn: Bí mật dưới chân đèn

Podcast truyện ngắn: Bí mật dưới chân đèn

Tuổi trẻ của mẹ tôi là một phần ký ức đẹp đẽ của hai người lính. Tôi lại là con gái của mẹ. Đó là một nỗi niềm sâu kín. Kỷ vật này, tôi sẽ thay mẹ mình giữ mãi...
Podcast tùy bút: Về thăm quê Bác Làng Sen

Podcast tùy bút: Về thăm quê Bác Làng Sen

Về thăm quê Bác tháng 5, ta như được đi trong làn hương thơm dịu mát của hoa sen, loài hoa với phẩm cách thanh cao và luôn tỏa rạng, tỏa sáng, vừa thoảng hương thơm ngát, vừa bình dị gần gũi với đồng quê mộc mạc.
Podcast đến với bài thơ hay: Một chiều Đồng Lộc

Podcast đến với bài thơ hay: Một chiều Đồng Lộc

Đã có hàng trăm bài thơ ra đời tỏ lòng khâm phục và tiếc thương mười cô gái ở Ngã ba Đồng Lộc cùng bao người con đã ngã xuống nơi đây, dẫu vậy, “Một chiều Đồng Lộc” vẫn để lại dấu ấn riêng về tứ thơ và tình cảm của tác giả.
Podcast tản văn: Bến nước sông quê

Podcast tản văn: Bến nước sông quê

Có những dòng sông không chỉ chảy qua đất đai mà còn chảy dọc theo miền ký ức. Có những bến nước không chỉ là nơi neo đậu của những chuyến đò ngang, mà còn là nơi neo đậu của hồn quê, của tình người, và những kỷ niệm lắng sâu.
Podcast tản văn: Nhớ bóng tre làng

Podcast tản văn: Nhớ bóng tre làng

Tôi sinh ra và lớn lên từ làng, nơi có lũy tre xanh rì rào khăng khít, nơi ôm ấp tôi từ thuở ấu thơ đầu trần chân đất, nơi thật thà chất phác ruộng đồng vàng hươm, dòng kênh miệt mài tưới tắm đi qua bao vật đổi sao dời…
Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Mùa lúa trổ bông

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Mùa lúa trổ bông

Chiều quê yên ả, những cánh đồng mướt xanh như tấm thảm trải dài vô tận. Màu xanh ngút ngàn căng tràn sức sống của lúa đương thì con gái khiến người xem như được tiếp thêm nguồn sinh lực sống mạnh mẽ...
Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 3 tăng gần 50% so với trước đại dịch, trong khi Thái Lan tăng trưởng chậm khiến các doanh nghiệp lữ hành lo lắng.
Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

"Mùa cau trở lại" của tác giả Sơn Trần. Với giọng kể chân thành, mộc mạc, câu chuyện không chỉ nói về mùa cau – mùa vụ gắn bó với đời sống người dân quê – mà còn thấm đẫm những tình cảm gia đình, nỗi nhớ quê hương, và tình yêu âm thầm mà sâu sắc.
Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Có những hương vị tuổi thơ chỉ cần nhắc tới thôi đã khiến lòng ta thổn thức. Trong ký ức của nhiều người, trái mít quê – mộc mạc, thơm nồng – không chỉ là món quà ngọt ngào của đất trời mà còn là biểu tượng của tình làng nghĩa xóm, đầy ắp yêu thương.
Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Sáng 6/5, Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025 đã khai mạc trọng thể tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở TP Hồ Chí Minh với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì Hòa bình thế giới và Phát triển bền vững".
Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh có nhiều đoạn tuyến băng qua đồng ruộng, đồi núi, sông suối tạo nên những cảnh đẹp hữu tình. Tuyến cao tốc được kỳ vọng tạo động lực quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư cho Hà Tĩnh.
Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Thời tiết khá tốt, nhiều sản phẩm mới hấp dẫn, giao thông thuận tiện... là những yếu tố quan trọng giúp các khu, điểm du lịch Hà Tĩnh thu hút hơn 734 nghìn lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Hà Tĩnh được thiên nhiên ban tặng cảnh quan sơn thủy hữu tình với những bãi biển cát mịn, nước trong, nhiều làng chài cổ có tuổi đời hàng ngàn năm. Về Hà Tĩnh, du khách không chỉ được đắm mình trong làn nước biển xanh trong, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn được nghe những huyền tích thú vị.
Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Duyên nợ với thi ca đã giúp thầy giáo dạy Sử sinh ra từ miền quê mặn mòi ven biển Đỉnh Bàn (TP Hà Tĩnh) đến với những vần thơ thấm đẫm phù sa quê hương. Trương Ngọc Ánh làm nhiều thơ, đủ các thể loại nhưng nhiều nhất, đặc sắc nhất vẫn là những bài thơ lục bát.